Мұқағали Мақатаев (1931 - 1976)
Шынайы поэзия өкілі, ғажайып ақындардың бірі Мұқағали Мақатаев қазіргі Алматы облысы, Райымбек ауданындағы Қарасаз аулында 1931 жылы 9 ақпанда дүниеге келді.
Балалық шағы соғыспен тұспа - тұс келген Мұқағали өлеңді он - он бір жасынан жаза бастайды. Алғашқы өлеңдері аудандық газетте жарық көрген Мұқағали шығармалары 1960 - 1970 жылдары үздіксіз басылады, бұл жылдарды ақынның қазақ поэзиясының биік шыңына көтерілген уақыты деп санауға болады.
Ауыл орта мектебін 1948 жылы бітіріп, өз ауылында комсомол, кеңес қызметтерінде болған. Кейін аудандық газетте әдеби қызметкер, Қазақ радиосында диктор болған, «Қазақ әдебиеті» газетінде, «Жұлдыз» журналында поэзия бөлімін басқарған. Қазақстан Жазушылар одағында поэзия секциясында әдеби кеңесші қызметін атқарған.
Өмірбаянын жүктеуӨлеңдеріМұқағали Мақатаев № 1 өлеңдеріМұқағали Мақатаев № 2 өлеңдеріӘбділдағаӘйелдер - айӘкеӘке аманатыӘке сөзіӘкемеӘулиеБолады деп армандаГүлдер семіп барадыҒабаңаҒасырлар съезіҒашықпын!Дастархан басындаЖылдарым менің, жылдарымКөнеміз де...
Қабағы таудың қатулыҚазақ жеріҚазақстанҚаздар қайтып барады мекенінеҚазынам барҚай күні менің тәмамдалады дастаным?
Қайдасың көріктім, гөзелімҚайран бауырҚайран жандарҚайран жеңгемҚайран Қарасазым - ай!Қайырлы таңҚайырымды қарындасҚап - қара, ғажап, сиқырлыҚапырық бәріҚар жауып тұрҚара шалғыҚара қамбаҚара өлеңҚарлығашым, келдің бе, қаршығадан саумысың?
Қарт ақынның дегеніҚарға адым жерде тұр еді менің бақытымҚарасазҚасым солай болмасаҚасыңда жүрсемҚасқырғаҚашанғы бұлай өтемізҚиын не бар?
Қойлы ауылдаҚоштасуҚоя тұрыңдарҚыз сырыҚыздарғаҚызымаҚызық өмірҚызықпа, қыз!Қырықта дәнеңе жоқ дара тұрғанҚырқа барҚырқыншы жылдарҚырқыншы жылдардағы бесік жырынанҚыс келген күніҚысырақтың үйіріҚұрдастарғаҚұрдасым Ақзамға сәлемҚұрмет хатҚұрметтеңдер, жиырмасыншы ғасырдыМәңгілік жастықМен қарапайым қарттарды сүйемМен өзіңе не қылдымМына қасқаМықтымын ғой дегенменНаурызНені аңсаймынНесіне асығады?!Несіне өмір сүргенсіңНесіне ойланасыңНеңді сенің аңсаймын, бала шағым?
Ол шақты қайтемОралыңдарОрта жолдаОспанхан ӘубәкіровкеОтанОтан туралыОтыз бесінші көктемімОтыздан асып барамынӨзімнің есебімшеӨзеніне асыққан бұлақтайынӨкінбеймінӨкпелетті дей алман өмір меніӨкпелеттімӨледі кімдер, туады кімдерӨлең деген тумайды жайшылықтаӨлең керекӨмір дейтінӨмір жайлыӨмір сүрейік алмасыпӨмірімді несіне жек көремінӨтінішӨтелер ме?
Өткінші жаңбырПай, пай!ПоэзияПушкинмен қоштасуРеволюция жаңғырығыРенішСабырханғаСал - сал жырымСамал естіСанаулы менің сағатымСап - сары жапырақтарСарыжайлауСахараның шұбырған түйелеріСаяхатСағатым қайда, сағатымСағым боп аққан сан жылдарСағындым ғойСағынышСағыныштан сарғайып сары қайыңСәби - анаСәби болғым келедіСәби өсіп келедіСәлемдемеСәуір айыСезімСенСен Батыста, мен ШығыстаСен бе едің?
Сен жастықтың сақшысыСен маған шарфыңды берСен меніңСен менің жүрегімді жазаламаСен шақырсаң, мен бармайСен қартайды дегенгеСен үшінСен әлі тірі ме едің?
Сені азамат дегенге...
Сенің көзің түпсіз терең тұңғиықтан жаралғанСеріксіз бе едің, құрбыжан?..
Сергей ЕсенингеСол түніСолайСолдат арманыСонардаСонда да біз...
Сонымен күндер өттіСоғыстың соңғы көктеміСоқ, жүрек!Соқ, жүрек!Соқ, жүрек, солқылда, миСоқпақСуық күз сұрғылт...
Сыбағам қайда?
Сынауға тіптен құмар кім көрінгенСынық қанат шағаламСырСырқат сырыСүйген ерінСүрініп кетпеТay бір аңызТартуТау бұлағы да ағадыТау өзені тентек қой, тасып жатырТауда өстімТаудай болғым келедіТаудағы көктемТаудағы нөсерТауға келсеңТағдырмен бетпе - бетТағы да күз, тағы, міне, сары таңды ұзақ түнТағы да МайгүлгеТаң алдындаТокарьдің соңғы сөзіТолғауТоқта, ботамТөлегенгеТуған жергеТұлпарларыммен біргемінТұнжыраған ояу бақТұрсын солай, болсын солай бәрі деТүйсікТүнгі АлматыТүсінбеймінТүсіме тау кіредіТілегім қайда менің көкке өрлегенТілектескеТірі адамдар өлмесінҰлымаҰям меніңҰят болды - ауҰқсастықҮнсіздікҮш бақытымФантазияФаризағаХалқыма хатХал мүшкіл, қалқамХал сұрама, жыр сұраХалыққа хатХалқым бардаХан тәңіріХатЧили - шуағым меніңШаршадым білемШау тартып қалыпсың - ау, қайран шабыт!Шәмілге жазған хаттарданШеше, сен бақыттысыңШыда, шыдаШындық туралыШұбат пен бота