Ыбырай 1841 жылы қазан айының 20 - сында қазіргі Қостанай облысы, Қостанай ауданында дүниеге келеді. Үш - төрт жасында әкесі Алтынсары қайтыс болып, атасы Балғожаның қолында өсіп, тәрбиеленеді.
Атасы Балғожа би өз аймағының атақты кісілерінің бірі болған. Ел ішіндегі көп билікті қолында ұстаған би, Орынбор әкімшілігінің алдында да беделді, белгілі кісі болған.
Замана бет алысын өзінше болжаған Балғожа табысқа жетудің ендігі жолы – оқу деп біледі. Сөйтіп, немересі кішкентай Ыбырайды Орынборда ашылады деп күтілген орыс - қазақ мектебіне күні бұрын жаздырып қояды. Бидің ондағы мақсаты, әрине, немересінің бала оқытып, педагог болуы емес, әкімшілік орындарда жұмыс істеп, шенеунік, орысша оқыған «төре» болып шығуы, ата - анасын асырауы.
ӨлеңдеріАзған елдің хандарыАнаның сүюіАраз бол, кедей болсаң ұрлықпененӘділдік көрмеген үшін төреге айтылған сөзӘй, достарымӘй, жігіттерБалғожа бидің баласына жазған хатыБұл кім?
ЖазКел, балалар, оқылықҚарға мен түлкіМақтанба бақыттымын деп бағыңызғаӨзенӨсиет өлеңдерҰшақтан жылдам бұлттарӨнер - білім бар жұрттар