Құстар

Дүниетану 3 - сынып
Тақырыбы: Құстар.
Мақсаты: 1) Құстар туралы білімдерін кеңейту. Құстардың, жануарлардың маңызды тобы екендігі,
Жабайы және үй құстары, олардың тіршілігі, күтімі, олардың адамға пайдасы туралы түсінік беру;
2) Оқушылардың дүниетанымын, сөздік қорын, байланыстырып сөйлеулерін дамыту;
3) Оқушыларды еңбекке тәрбиелеу, құстарға қамқоршы бола білуге баулу.
Көрнекілігі: Құстар туралы суреттер, мазмұндауға арналған қысқаша мәтіндер, құстың қауырсыны,
құстың жұмыртқасы.
Түрі: Ұжымдық түрде бірлесіп білім алу.
Әдісі: Көрнекілік, сұрақ - жауап, іздендіру, дәлелдеу, әңгімелеу.
Пәнаралық байланыс: Әдебиеттік оқу, табиғаттану.

Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру. Шаттық шеңбері. Танысу.
- Балалар, ортаға шығып, шеңбер құрып, бір бірінің қолдарын ұстап тұрады.
Бір бірімізбен амандасамыз.
- Сәлеметсіз бе, ашық аспан!
- Сәлеметсіз бе, күннің көзі!
- Сәлеметсіздер ме, құстар мен жануарлар!
- Сәлеметсіздер ме, қадірлі қонақтар және оқушылар!
Осы көңіл күймен орнымызға отырып, сабағымызды бастайық.
Бүгінгі сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.
11. Өткенді қайталау. Тест түрінде тексеру.
1. Жануарлар тобы қандай табиғатқа жатады?
А / өлі табиғат; Ә / тірі табиғат Б /табиғатқа жатпайды
1. Шөпқоректілерге қандай жануарлар жатады?
А / ақбөкен; Ә/ қасқыр; Б/ аю;
2. Жыртқыш жануарлар тобын көрсет?
А/ ақбөкен, қоян; Ә/ қасқыр, жолбарыс; Б/ киік, марал;
3. Талғаусыз қоректілерге қандай жануарлар жатады?
А/ ақбөкен; Ә/ қасқыр; Б/ аю;
4. Суда да, құрлықта да мекендейтін жануар?
А/ қасқыр; Ә/ бақа; Б/ көбелек;
5. Жануарлар тіршілік ету үшін қажетті жағдайларды ата?
А/ балшық, жарық; Ә/қора, ін; Б/ қорек, ауа;
6. Жәндіктер қыста қайда кетеді?
А/ ағаш діңінде; Ә/ өліп қалады; Б/ жылы жаққа;
7. Ірі қара малды көрсет?
А/ сиыр, жылқы; Ә/ ешкі, лақ; Б/ қой, қозы;
8. Ұсақ малды көрсет?
А/ ешкі, қой; Ә/ сиыр, жылқы; Б/ түйе, жылқы;
9. Қандай аңдар қысқы ұйқыға кетеді?
А/ түлкі, қоян; Ә/ аю, борсық; Б/ барыс, мысық, қой;
111. «Адасқан жануарлар» ойынын ойнату.
Оқушылар алдындағы суреттерді сүтқоректілерді, құстарды, балықтарды, жәндіктерді, жорғалаушыларды топтарға бөледі.

1У. Жаңа сабақ: Сөзжұмбақ шешу. /Берілген жемістерді атап, ретімен жазу./
Топпен жұмыс. Сыныпты төрт топқа бөліп /1 - топ: қарлығаш; 2 - топ: көгершін; 3 - топ: аққу; 4 - топ: бұлбұл. Осы құстарға ассоциация құру. Қай құс, ол туралы не білетіндерін айтады./
Ой қозғау. Құстар туралы не білеміз? Сызба арқылы құстар туралы білетіндерін айтқызу.
Мағынаны тану. Құстар - жануарлардың ең көп тараған түрі. Олардың 8000 - нан астам түрлері бар.
Үй құстары, жабайы құстар, болып бөлінеді. Құстарды зерттейтін ғылым - орнетология. Пайдасы:

Зиянкестермен күреседі, еті, жұмыртқасы, мамығы. Құстар - біздің досымыз. Сирек кездесетін түрлері «Қызыл кітапқа» енгізілген. Құстар табиғат көркі. Оларды қорғау керек. Қажетсіз атуға, оларды ұстауға болмайды.

У. Оқулықпен жұмыс. Оқулықтағы мәтінді оқып, талдау.
У1. Дәптермен жұмыс. Инелік, жарғанат, тасбақа құстарға жатпайтынын дәлелдеу. Инелік -
бунақденелілер, жарғанат - сүтқоректілер, тасбақа - қосмекенділер тобына жатады.

У11. Сергіту сәті.
Ептеп ептеп жерден бидай терейік,
Тергеніңді торғайларға берейік.
Торғай, торғай, томпаң томпаң секірсін,
Ол да біздей үлкен болып жетілсін.
Шаршадың ба, отыра ғой, деміңді ал,
Енді менің әңгімеме құлақ сал.

УХ. «Ұшты ұшты» ойынын ойнату. Топпен жұмыс.
Сыныпты төрт топқа бөліп, 1 - топ: құстарға сипаттама беру. 2 - топ: жыртқыш құстар жемін қалай аулайды. 3 - топ: қандай құстар ұясын шалғынға, бұта басына салады. 4 - топ: үй құстары мен жабайы құстарды салыстыру.

Х. Сабақты бекіту, қорыту. «Ыстық орындық» ойыны арқылы сабақты қорыту.
Жұмбақтар жасыру.
1. Ала шапан киеді,
Қыпылықтап жүреді.
Секектеп бір тұрмайды,
Өреден құрт ұрлайды.
Қалдықты жеп тауысқан
Аты оның... / Сауысқан/
2. Ағашта жабысып тұрады
Тұмсығын аямай ұрады./Тоқылдақ./
3. Қос қанатын иіп ап, жарға келіп қонады.
Қара киім киіп ап, балшықтан үй соғады./Қарлығаш/
4. Еркін самғап ұшсын деп, мәпелейміз, баптаймыз.
Бейбітшілік құсы деп, қайсы құсты мақтаймыз. / Көгершін/
5. Қызығып әр адам
Ұстап ап даладан
Жүнімді жұлып ап
Бесікке қадаған. / Үкі/
6. Тұмсығында суы бар
Бұл қай құс тауып ал? /Бірқазан/
7. Сөз үйретсең қайталайды,
Өздігінен айта алмайды./Тоты/
8. Бұрап қойған сағаттай
Айғайлайды сағаттай./Әтеш/

Бағалау.
Үйге тапсырма.
Сабақты аяқтау. Жақсы тілектер айту.