Сан есімнің түрленуі

Сабақтың тақырыбы: Сан есімнің түрленуі
Сабақтың мақсаты:
- Білімділік: Сан есімнің мағыналық топтарын еске түсіре отырып, сан есімнің зат есімнің орнына жұмсалатын, жинақтау сан есімнің септелуі, ішінара тәуелденуі, жіктелу жолдарын меңгерту.
- Дамытушылық: Оқушылардың бұрынғы білетін жаңғырта отырып, талдай білуге, еркін сөйлей алуға тілін дамыту.
- Тәрбиешілік: Оқушыларды ұлтжанды, елін қамын ойлайтын, саналы, білімді ұрпақ бола білуге баулу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ, танымдық - ізденіс. шығармашылық
Әдіс - тәсілі: ҰОТ, СТО, сұрақ - жауап, ішінара ізденіс, талдау, салыстыру, шығармашылық. кесте - сызба, слайд, флипчарт

Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Білімді жан - жақты тексеру.
Ой шығару.

Сөз табының бір түрі Сан есім заттың саның мөлшерін білдіру
Мағыналық түрлерін ата.
1. Есептік - бір, екі, отыз
2. Реттік - бірінші, екінші
3. Жинақтық - біреу, екеу
4. Болжалдық - бес жүздей, ондаған
5. Топтау - екі - екідей, он - оннан, жиырма бестен
Бөлшектік - онның бірі, бес жарым
Сан есімдер - сандық ұғымды білдіретін сөздер. Олар екі түрлі қызметте жұмсалады.

1. Белгілі бір заттың нақтылы сандық мөлшерін білдіріп, қанша? неше? деген сұрақтарға жауап береді.
2. Санның атауы болып қызмет етеді де, не? деген сұраққа жауап береді.

Домбырада он перне, екі ішек бар.
Қырық беске төртті қосса, қырық тоғыз болады.

Мағынаны таны.
1. Сөйлемдерден сан есімді ажырат
Домбырада он бір перне, екі ішек бар.
Бестің басы болғанша, алтының аяғы болшы.
Тоқсанымыз жиылып, тоқты жыққан батырмыз,
Сексеніміз жиылып, серке жыққан батырмыз.
Сен - төрттің бірісің.

2. Сөзбен берілген сан есімдерді санмен жаз
Бірінші том, жүздей ондаған, екі - екіден, бір мың тоғыз жүз тоқсан бір, жиырма екінші қыркүйек.
3. Сан есімдерді құрамына қарай талда..

Он екі, жеті, он сегіз, екі жүз отыз алты, алпыс - жетпіс, бір мың тоғыз жүз он екі, жүз жиырма үш мың үш жүз қырық алты, алпыс бір мың тоғыз жүз он, үш мың, бір мың алты жүз алпыс төрт.
дара: жеті,
күрделі: он екі,

4. Сан есімнің сөйлемдегі қызметіне қарай талда.
Екі достың бірі ыңғайлы, біреуінің ебі жоқ.
Атадан - алтау, анадан - төртеу, жалғыздық көрер жерім жоқ.
Алтау ала болса, ауыздағы келеді, төртеу түгел болса төбедегі келеді.
Кездесіп жетпіс үште іздегенім.
Біз екі - екіден бөліндік.
Біз үш түрлі кедергіден өттік.
Гектарынан 45 центнер бидай алдық.

Мәтіндегі сан есімдерді ата.
Тәуелсіз Қазақстан
Отан деген не? Бұл сөзді әрқайсымыз күн сайын әлденеше рет естіп жүрміз. «Отан от басынан басталады» дейді халық. Отан дегеніміз - әр адамның туып - өскен жері, туған - туысқандарымен, жақындарымен, бүкіл дос - жарандарымен бірге тұратын мекені. Қазақ елінде тұратын барлық адамның Отаны - Қазақстан Республикасы. 1991 жылы 16 желтоқсан біздің еліміз Қазақстан тәуелсіз республика болып жарияланды. Осы күнге жету үшін қазақ халқы қаншама қиыншылықты бастан өткізді. Әр мемлекеттің дербес, тәуелсіз ел болуы - барша бақыттың бастауы. Елдің өз құқы өз қолында, ешкімге тәуелді емес.
Бұл күнде дүние жүзінің барлық елі Қазақстанды тәуелсіз мемлекет ретінде танып отыр. Осы бақыт әр қазақстандықтың жүрегіне нұр құяды.
«Қазақстан тарихынан»

Ой толғау. «Қазақ елі»
Көркем әдебиеттен үзінділер оқу.
Қорытындылау. Тест.