Сөйлем түрлері (хабарлы, лепті, сұраулы)
Сөйлем түрлері (хабарлы, лепті, сұраулы)
Бөлімі: Тіл дамыту
Мақсаты: Сөйлем түрлерін ажырата білуге үйрету, дауыс ырғағына қарай оларды ажырата білу іскерлігін дамыту, табиғатты сүйіп, қорғай білуге тәрбиелеу, мнемокестемен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
Сөздік жұмыс: өңір - аймақ, желу - жылдам жүріс.
Көрнекіліктер: қима суреттер, жұмыс дәптер, мнемокесте.
Билингвальды компонент: аққала - снеговик, далада қар жауып тұр - на улице идет снег.
Мотивациялық-қозғаушылық
Шаттық шеңбері.
Арайлы таң атты,
Алтын сәуле таратты.
Жарқырайды күніміз,
Жарқырайды даламыз!
Қайырлы таң, балалар
Ұйымдастырушылық - ізденістік
Балалар, біз бір - бірімен түсіну үшін не істейміз?
сөйлемдердің үш түрі болады. Біріншісі - хабарлы сөйлем. Бір нәрсені хабарлап тұрады. Сөйлем соңына нүкте қойылады.
Мысалы: Далада қар жауып тұр.
Нүкте деген білгенге,
Жай ғана бір ноқат па?!
Жоқ онсыз сөйлем де,
Жоқ өлең де, жоқ хат та!
Жазып жатқан кездерде
Асықпай ол күтеді,
Асқан дана сөздер де,
Сол нүктемен бітеді.
Ал – балалар келесі тапсырмамыз, бұл суреттерге қарап өз қалауынша хабарлы сөйлем құрастырамыз.
Сөйлемнің екінші түрі - лепті сөйлем. Адамның түрлі көңіл күйін - қуану, ренжу, өкіну, таңдану т. б білдіреді.
Мысалы: Алақай! Қар жауды! Лепті сөйлем ерекше сезіммен айтылады.
Үшінші сөйлемнің түрін сұраулы сөйлем дейміз. Сұраулы сөйлем дер бір нәрсені сұрап білуді білдіреді. Шанамен зырлап желетін,
Шаңғы, коньки тебетін
Аққала жасап ойнайтын
Қай мезгіл деп ойлайсың?
Билингвальды компонент: аққала - снеговик, далада қар жауып тұр - на улице идет снег.
«Қысқы ойындар» тақырыбына сурет бойынша әңгіме құрастыру.
Ойнап жүрген балаларға ат қою. Олардың көңіл күйіне назар аудару, іс - әрекеттері туралы айту.
«Қажетті тыныс белгілерін қой»
Ойын шарты: берілген суреттердің мағынасына байланысты құрастырылған сөйлемдердің тыныс белгілерін қою.
Дәптермен жұмыс. Тапсырмаларды орындау. Жеке жұмыс жүргізу
Павлодар облысы, Екібастұз қаласы
Балабақша тәрбиешісі
Умарова Самал Калижановна
Бөлімі: Тіл дамыту
Мақсаты: Сөйлем түрлерін ажырата білуге үйрету, дауыс ырғағына қарай оларды ажырата білу іскерлігін дамыту, табиғатты сүйіп, қорғай білуге тәрбиелеу, мнемокестемен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту.
Сөздік жұмыс: өңір - аймақ, желу - жылдам жүріс.
Көрнекіліктер: қима суреттер, жұмыс дәптер, мнемокесте.
Билингвальды компонент: аққала - снеговик, далада қар жауып тұр - на улице идет снег.
Мотивациялық-қозғаушылық
Шаттық шеңбері.
Арайлы таң атты,
Алтын сәуле таратты.
Жарқырайды күніміз,
Жарқырайды даламыз!
Қайырлы таң, балалар
Ұйымдастырушылық - ізденістік
Балалар, біз бір - бірімен түсіну үшін не істейміз?
сөйлемдердің үш түрі болады. Біріншісі - хабарлы сөйлем. Бір нәрсені хабарлап тұрады. Сөйлем соңына нүкте қойылады.
Мысалы: Далада қар жауып тұр.
Нүкте деген білгенге,
Жай ғана бір ноқат па?!
Жоқ онсыз сөйлем де,
Жоқ өлең де, жоқ хат та!
Жазып жатқан кездерде
Асықпай ол күтеді,
Асқан дана сөздер де,
Сол нүктемен бітеді.
Ал – балалар келесі тапсырмамыз, бұл суреттерге қарап өз қалауынша хабарлы сөйлем құрастырамыз.
Сөйлемнің екінші түрі - лепті сөйлем. Адамның түрлі көңіл күйін - қуану, ренжу, өкіну, таңдану т. б білдіреді.
Мысалы: Алақай! Қар жауды! Лепті сөйлем ерекше сезіммен айтылады.
Үшінші сөйлемнің түрін сұраулы сөйлем дейміз. Сұраулы сөйлем дер бір нәрсені сұрап білуді білдіреді. Шанамен зырлап желетін,
Шаңғы, коньки тебетін
Аққала жасап ойнайтын
Қай мезгіл деп ойлайсың?
Билингвальды компонент: аққала - снеговик, далада қар жауып тұр - на улице идет снег.
«Қысқы ойындар» тақырыбына сурет бойынша әңгіме құрастыру.
Ойнап жүрген балаларға ат қою. Олардың көңіл күйіне назар аудару, іс - әрекеттері туралы айту.
«Қажетті тыныс белгілерін қой»
Ойын шарты: берілген суреттердің мағынасына байланысты құрастырылған сөйлемдердің тыныс белгілерін қою.
Дәптермен жұмыс. Тапсырмаларды орындау. Жеке жұмыс жүргізу
Павлодар облысы, Екібастұз қаласы
Балабақша тәрбиешісі
Умарова Самал Калижановна
Назар аударыңыз! Жасырын мәтінді көру үшін сізге сайтқа тіркелу қажет.
Жаңалықтар
Бастауыш сыныпқа арналған ҚМЖ жинағы
2.1.3.1 - күнделікті өмірде кездесетін жағдаяттарға байланысты сөйлеу мәдениетін сақтап, диалогке қатысу 2.2.4.1 - мұғалімнің көмегімен мәтіннің тақырыбы мен негізгі ойды анықтау 2.3.6.1 - бас әріп пен кіші әріптің биіктігі мен мөлшерін сақтап,
Үзіліс кезінде демалуға арналған ережелерді сақтаймын. Хабарлы сөйлем
күнделікті өмірде кездесетін жағдаяттарға байланысты сөйлеу мәдениетін сақтап, диалогке қатысу
Хабарлы сөйлем
Атырау облысы, Жылыой ауданы, №1 жалпы орта білім беретін мектептің бастауыш сынып мұғалімі
Жай сөйлемдер
Қызылорда облысы, Жалағаш ауданы, № 31 орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі: Шильдебаева Сәуле
Сөйлем
Атырау қаласы Ы. Алтынсарин атындағы №11 орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі Құбиева Зауреш Паңгерейқызы
Пікірлер (0)
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.