Көбейтудің, қосындының және айырманың бөлінгіштігі

ТАҚЫРЫП: Көбейтудің, қосындының және айырманың бөлінгіштігі
САБАҚ ЖОСПАРЫ:
Тақырып: Көбейтіндінің, қосындының және айырманың бөлінгіштігі.
Сілтеме: күнтізбелік жоспар, әдістемелік нұсқаулық, 5 сынып оқулығы.
Жалпы мақсаттар:
• Көбейтіндінің, қосындының және айырманың бөлінгіштігімен танысады.
• Есептер шығаруға үйренеді
• Ізденімпаздыққа, ұйымшылдыққа үйренеді.
Күтілетін нәтижелер:
• Көбейтіндінің, қосындының және айырманың бөлінгіштігін біледі
• Есептер шағара алады.
• Топпен жұмыс жасауға үйренеді.
Орындалатын іс әрекеттер:
• Ұйымдастыру кезеңі
• Психологиялық бағыт беру (сергіту сіті)
• Топқа бөлу
• Сабаққа дайындықтарын тексеру
• Үй тапсырмасын тексеру.(“ыстық орындық”, жеке оқушылырға сұрақ қою)
Тақырып бойынша есептер шығару. Ой толғау.
• Постер тарату. Ережелерге мысал келтіру дәлелдеу.(карточка тарату)
• Қорғау.
• Бағалау
• Кітаппен жұмыс
• Сабақты бекіту
• Сабақты қорыту. рефлекция
• Бағалау.
• Үйге тапсырма

Ұйымдастыру кезеңі:
1, 2, 3 - ке санау арқылы оқушыларды топқа бөлу, топ басшыларын сайлайды, топ ережесін еске түсіреді;
Сергіту сәті:
әр топ бір біріне жақсы лебізін білдіріп, сәттілік тілейді.

Ыстық орындық:
Үй тапсырмасын тексеру. (орындыққа бір оқушы отырып қойылған сұрақтарға жауап береді, бағаланады)
Жаңа сабаққа кіріспе:
Балалар! Сендерге жұмбақ есеп жасырайын, қай топ аузша, жылдам шешімін есептеп айтады және түсіндіреді.
Айгүлде 800 теңге, ал Сабырда 400 теңге және Айбарда 300 теңге бар. Олар ақшаларын қосып теңдей бөліп ала алама?…
Әрқайсысы неше теңгеден алады?...
Сонымен балалар біздің бүгінгі тақырыбымыз:

Көбейтудің, қосындының және айырманың бөлінгіштігі
Постермен топтық жұмыс.
(топтарға постер мен бағалау парағы таратылады, оқулықпен жұмыс. Әр тапсырмадан кейін әр топ постерлерін қорғайды және бағалайды.)

Егер көбейткіштердің біреуі берілген санға бөлінсе онда көбейтіндіде сол санға бөлінеді.
1 топ мына ережені дәлелдейді:
Мысал: 16x13x5 көбейтіндісі 4 - ке бөлінгіштігін анықтайық 16x13x5=(4x4) x13x5=4(4x13x5)=4x260
Тексеру: 16: 4=4, ал13x5 саны 4 - ке бөлінбейді.
(16x13x5): 4=1040: 4= 260

Егер қосылғыштардың әрқайсысы жеке жеке берілген санға бөлінсе, онда қосындыда сол санға бөлінеді

2 топ мына ережені дәлелдейді:
Мысал: (28+42+112) қосындысының 14 - ке
бөлінгіштігін анықтайық.
28+42+112=2x14+3x14+8x14=14x(2+3+8)=14x13
Тексеру: 28: 14+42: 14+112: 14=(2+3+8)=13

Егер азайғыш та, азайтқыш та берілген санға жеке жеке бөлінсе, онда айырма да сол санға бөлінеді.
3 топ мына ережені дәлелдейді:
Мысал: 48 - 16 - 8 қосындысының 4 - ке бөлінгіштігін анықтайық.
48 - 16 - 8=4x12 - 4x4 - 4x2=4(12 - 4 - 2)=4x6
Тексеру:(48 - 16 - 8): 4=48: 4 - 16: 4 - 8: 4= 12 - 4 - 2=6

Топ тапсырмалары:
1 топ:
● 543+84 қосындысы 5; 4; 3 сандардың қайсысына бөлінеді?
● 72+36 қосындысы 9; 8; 12 сандардың қайсысына бөлінеді?
2 топ:
● 136x85 көбейтіндісі 17; 13 сандардың қайсысына бөлінеді?
● 161x96 көбейтіндісі 19; 23 сандардың қайсысына бөлінеді?
3 топ:
● 75 - 25 айырмасы 5; 15; 3 сандардың қайсысына бөлінеді?
● 100 - 80 айырмасы 4; 6; 3 сандардың қайсысына бөлінеді?

Тексеру:
● 543+84=3x181+3x28=3(181+28)=3x209
● 72+36=12x6+12x3=12(6+3)=12x9
● 136x85=17x8x85=17(8x85)=17x680
● 161x96=23x7x96=23(7x96)=23x672
● 75 - 25=5x15 - 5x5=5(15 - 5)=5x10
● 100 - 80=4x25 - 4x20=4(25 - 20)=4x5

ЖИНАҚТАУ:
Постерлерін қорғайды, бағаланады.
Әр топ бір бірін тыңдайды, толықтырады, тілектері мен ұсыныстарын айтады.
Алған білімдерін қорытындылауға тапсырмалар беріледі( Кім жылдам? Енді әр оқушы жеке бағалану үшін жұмыс жасайды(жеке бағалау))

Топ тапсырмалары:
3топ
28+42 қосындысының 14 - ке бөлінгіштігін 75+100 қосындысының 25 - ке бөлінгіштігін
2топ
30x22 көбейтіндінің 15 - ке бөлінгіштігін
41x96 көбейтіндінің 32 - ге бөлінгіштігін
1 топ
21 - 14 айырманың 7 - ге бөлінгіштігін
35 - 20 айырманың 5 - ке бөлінгіштігін анықтайық

Тексеру:
28+42 =14x2+14x3=14(2+3)=14x5
75+100=25x3+25x4=25(3+4)=25x7

30x22=15x2x22=15(2x22)=15x44
41x96=41x36x3= 32(41x3)=32x123

21 - 14 =7x3 - 7x2=7(3 - 2)=7x1
35 - 20=5x7 - 5x4=5(7 - 4)=5x3

ҚОРТЫНДЫ:
Әр топтан екі-екі оқушы шығып, берілген тапсырмаларының шешуін бірін бірі тексеріп бағалайды.
Қателіктері болса түзетіп, топтарын тексереді, бағалайды.
Қортынды бағаның нәтижесін шығарады.
Үйге тапсырма
Сабақ жайлы пікірлерін тақтаға стикерлер жапсыру арқылы білдіреді.