Ұл бала мен қыз бала

Өзін - өзі тану 1 сынып
Сабақтың тақырыбы: Ұл бала мен қыз бала
Мақсаты: Балалардың «сыйластық, достық» құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту.
Міндеттері: - Ұл бала мен қыз бала арасындығы сыйластық туралы түсінік қалыптастыру.
Өзара сыйластық, қарым – қатынастарын дамыту;
Инабаттылыққа, достыққа, сыйластыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, оқулық.

Шаттық шеңбері.
Мұғалім балалармен бірге шеңбер құрып тұрады, бір – бірімен сәлемдеседі. Бәрі бірге өлеңді оқиды.
Біз - туған ел баласы
Әңгімелесу. Оқушылармен әңгімелесу.
Ұл бала мен қыз баланың бойында қандай қасиеттер болу керек?
Ұл бала қыз бала арасындағы достық деген сауалға өз ойларын білдіреді.
Жағдаяттарды талдау.
Мұғалім оқушыларға сабақ тақырыбын кеңінен түсіндіру үшін жағдаяттарды талдау ұйымдастырады. Оқулықта түрлі жағдаяттарға құрылған суреттерді талдап, шешеді, шешімін сынып алдында жария етеді. Ұл бала мен қыз баланың бірін - бірі сыйлауға дағдыландыру үшін төмендегі жағдаяттар талданады:
Мұғалім өз ойын түйіндеп:
Өз ойларыңды еркін жеткізе алғандарыңа қуаныштымын. Сыныпта досына, ол ұл болсын, не қыз болсын дөрекі сөз айту, мынау қыздың жұмысы, ұлдың жұмысы деп бөлу, ол қыз ғой немесе ұл ғой деп кешірім сұрамау әдептілікке жатпайды.
Мәтінмен жұмыс.
Кімнің жұмысы?
Сұраққа жауап беру.
Қыз бала мен ұл бала өзара сыйластыққа қалай қол жеткізді?
Мұғалімнің ойы. Мектепте қыздар да, ұлдар да бірдей білім тәрбие алады. Оқушы мәртебесі бәріне ортақ. Сыныпта тату – тәтті болып, сыйластықта қарым – қатынас жасай білу – әдептіліктің бір белгісі. Тек мектепте ғана емес. Аулада да, көршілермен ұл қыз сыйласып, дос бола білген жөн.

Шығармашылық жұмыс: Ұлдар мен қыздарды екі топқа бөліп.
Ұлдарға: «Қыз баланың бойынан қандай жақсы қасиеттер көргін келеді?»
Қыздарға: «Ұл баланың бойынан қандай жақсы қасиеттер көргін келеді?»
Тақтаға «Ел ұлымен берік, қызымен көрік» деген сөзді іліп, мұғалім:
Қазақ халқы ұлы дүниеге келгенде ел қорғайтын азамат туды, деп мақтанып, масаттанады. Сондықтан, ұл баланы асқар тауға, алынбас қамалға, алмас қылышқа, қайратты бүркітке теңейді. Мысалы: Қобыланды, Алпамыс, Райымбек, Абылай, Төлеген сияқты. Қыздардан шыққа батыр болса, халық оларды ер мінезді дейді. Ал, қыз дүниеге келгенде елге, өмірге көрік берер қыз туды мәз – мейрам болады. Өйткені, қыз бала тән сұлулығымен емес, жан сұлулығының байлығымен өмірді мәнді, сәнді етеді. Оларды гүлге, күнге, айға теңейді.

Ойын.
Ұлдардың қыздар туралы, қыздардың ұлдар туралы жақсы ойларын білу мақсатында «Егер ұл болсам....», «Егер қыз болсам...» атты ойын ойнату.
Қорытындылау. Сонымен, ұқыпты, сүйкімді, көрікті, сыпайы, бір - бірін ренжітпейтін, ауыр сөз айтпайтын, бәріне мейіріммен қарайтын, бір – бірін сыйлай білетін ұл – қыз болып өсу.

Жүректен жүрекке.
Оқушылар бір – біріне деген сыйластық қарым – қатынастарын жылы лебіздерімен білдіреді. Қатар тұрған көршісіне оның қолын қысып, жылы лебіз айтып, соңғы оқушыға жеткенше осылай жалғасады.
Бәрі бірігіп:
Ермек Өтетілеуовтің «Ұл бала мен қыз бала» өлеңін дауыстап оқиды.
Ұл бала мен қыз бала