Ноутбуктар және нетбуктар

Сабақтың тақырыбы: Ноутбуктар және нетбуктар

Ноутбук (ағылш. notebook — блокнот) – дербес компьютердің құрамы, пернетақта, монитор, қалталы компьютер және қуат көзінің батареясының ықшамдалған түрдегі жиынтығы. Ноутбуктардың басты ерекшеліктері жеңіл салмақтылығында және көлемінің ықшамдылығында. Жұмыс істеу уақыты бір сағат пен он бес сағат аралығына тең.
Көп жағдайларға ноутбуктарға форм – факторы жинама негізді келетін лэптоп түрлері жатады. Ноутбуктың тасымалы жиналған күйде орындалғандықтан, экранды, пернетақтаны және тачпад нысандарын қорғау мүмкіндігін береді. Ноутбуктын тағы мүмкіншіліктерінің бірі – оны қарапайым арнайы дорбада тасымалдауға болатындығында.

Тарихы:
▪ 1968 жылы «Xerox» фирмасының зерттеу лабараториясының басшысы Алан Кей «блокнот» көлемімен тең келетін, желіге сым қолданбай қосылуға болатын, шағын экранмен жабдықталған және тасымалға жеңіл есептеуіш машинасын құру жайлы ұсыныс жасады.
▪ 1979 жылы NASA тапсырысымен, Вильям Могридж(Grid Systems компаниясының өкілі) алғашқы Grid Compass есумду ноутбукты жасап шығарды(жедел жадының көлемі 340 кБ, процессоры Intel 8086 жиілігі 8 мГц және экраны люминесцентналы). Аталмыш ноутбук Space Shuttle жобасында қолданылған.
▪ Алғашқы азаматтық қолданысқа 1981 жылы Адам Осборнның 1795 АҚШ доллары тұратын ноутбугі қолданысқа еңді (салмағы 11 кг, жедел жады 64 кБ, 4 мГц жиілігі бар Zilog Z80A процессоры, 5, 25 дюймды екі диск салу құрылғысы бар, үш портты, 52 таңбадан 24 жол еңгізуге мүмкіндік беретін 8, 75х6, 6 см көлемді монохромды экран және 69 пернемен жабдықталған болатын). Алайда Osborne Vixen ноутбуктарының шығарылымы жайлы хабар оның құрастырылуына дейін айтылғандықтан (ал бұл хабар Osborne 1 ноутбуктарының сатылымына теріс әсерін тигізді), компания кедейленді.
▪ Алғашқы азаматтық қолданысқа 1981 жылы Адам Осборнның 1795 АҚШ доллары тұратын ноутбугі қолданысқа еңді (салмағы 11 кг, жедел жады 64 кБ, 4 мГц жиілігі бар Zilog Z80A процессоры, 5, 25 дюймды екі диск салу құрылғысы бар, үш портты, 52 таңбадан 24 жол еңгізуге мүмкіндік беретін 8, 75х6, 6 см көлемді монохромды экран және 69 пернемен жабдықталған болатын). Алайда Osborne Vixen ноутбуктарының шығарылымы жайлы хабар оның құрастырылуына дейін айтылғандықтан (ал бұл хабар Osborne 1 ноутбуктарының сатылымына теріс әсерін тигізді), компания кедейленді.

Атқаратын қызметі:
▪ Тасымалға жеңіл компьютерлердің бағасы қарапайым дербес компьютерлермен тең келгенімен бірге, бір деңдейде жұмыс істеу қабілеттілігі бар. Бірақ ноутбуктың нарықтағы сатылымы дербес компьютерге қарағанда күрт төмен. Ноутбуктық құрамы дербес компьютердің құрамына ұқсас, бірақ өлшемдері мен құрамындағы бөлшектер оңтайландырылған және кішірейтілген.
▪ Сондай – ақ, ноутбукты теледидарға немесе үнтаспаға қосып, қарапайым мультимедиалық сауықтыру орталығына айналдыруға болады.

Ноутбуктар мен дербес компьютерлерді салыстыру
Ноутбуктардың дербес компьютерлерден артықшылықтары:
Салмағының жеңілдігі және көлемінің шағын болуы. Ноутбуктың орнын еш қиындықсыз ауыстыруға болады. Ноутбукты сапарға, демалыс орнына, алыс аймаққа алуға болады. Ал дербес компьютерді бөлмелер арасында ауыстыру қиындыққа соғады.
Жұмыс істеу үшін сыртқы құрылғыларды міндетті түрде қосуды талап етпейді. Ноутбуктың құрамында пернетақта, монитор және тінтуір орнатылғандықтан, артық құрылғыларды қосуды талап етпейді. Ал дербес компьютерге міндетті түрде шеткері құрылғыларды қосу қажет.
Автономиялы жұмыстың мүмкіндігі. Тоқ көзінің жоқтығында ноутбук өзінің аккумуляторы арқылы ұзақ уақыт жұмыс істеу мүмкіншілігіне ие (көлікте, ұшақта, ойын сауық орталықтарында және т. б). Дербес компьютермен ұзақ уақыт жұмыс істеу тек қосымша тоқ көзін сақтау құрылғысының көмегімен қана жүреді.
Сымсыз интернет жүйесіне қосылуға мүмкіншілік бар. Қазіргі заманғы ноутбуктардың көбісі Wi - Fi құрылғысымен қамтамасы бар. Wi - Fi – ға қосылу мүмкіншілігі көптеген ойын сауық орталықтарында, кафелерде, мейрамханаларды бар. Сондай – ақ қаланың кейбір аудандарында Wi - Fi желісіне қосылуға мүмкіншілік бар. Ал дербес компьютерлердің көбісі аталмыш жүйемен қамтылмаған.

Ноутбуктардың дербес компьютерлерден кемшіліктері:
Бағасының қымбаттылығы. Қымбат баға барлық ноутбуктардың ең басты міні. Толықтай жасақталған дербес компьютер (пернетақта, монитор, тінтуір) орташа жұмыс күші бар ноутбуктың бағасымен тең келеді. Алайда компьютер өндеу саласының қарқынды дамуымен, ноутбуктардың бағалық көрсеткіші қатты айырмашылықпен ерекшеленбейді.
Өндіруші күштерінің аздығында. Ноутбуктың шағын көлемі суыту талаптарына айрықша мән береді. Сондықтан ноутбуктың әр – бір құрамдас бөлігі жылу бөлу мәселесінде шектеулі, бұл оның өндірушілігіне де әсер етеді. Тіпті ең мықты ойынға арналған ноутбуктар үш өлшемді сызбаға арналған және ойын ойнауға арналған дербес компьютерлермен бәсекелесе алмайды.
Ішкі құрамын өзгертуде шектеулердің болуы. Дербес компьютерлерге қарағанда ноутбуктардың құрамдық бөліктерін өзгертуде шектеу бар. Тек жедел жад пен қатқыл диск дискіні ауыстыру мүмкіншілігі бар. Сондай – ақ бейнекартаны ауыстыруға ноутбуктардың кейбір модельдері мүмкіншілік береді. Кез – келген шағымдар болған жағдайда тек кәсіби тәжірибесі бар маманға сауал сұрауға баруға болады. Бейнекарталар немесе процессорлар жеке сатылымда сирек кездеседі.
Түрлі операциялық жүйелермен үйлесімділігінің аздығында. Ноутбуктардың кейбір модельдерінде түрлі операциялық жүйелермен байланыстың орнатуында кедергілер шығып жатады. Сондықтан аталмыш кедергілер дербес компьютерлерге қарағанда ноутбукка операциялық жүйені орнатуды қиындатады.

Ноутбук құрамы
Ноутбуктың сыртқы қабаты. Ноутбук сыртқы қабаты көп жағдайларда қаттылығы жоғары сапалы болатын пластмас материалынан жасалынады. Ноутбуктың іші арнайы қаптамамен оратылған. Бұл қаптама қолданушыға зақым алып келу ықтималдығы бар электромагнитті әсерлерден қорғайды. Ноутбуктың мықтылығын арттыру үшін, сыртқы қабатына темір корд орнатылады. Сыртқы қаптаманың ішінде экранның құрамдас бөлшектері, шлейфтер, суле беретін шамдар орналасқан. Сонымен қатар шеткері құрылғылар орнатылған (вэб – камера, Wi - Fi желісін қосу батырмасы және т. б ).
Салқындату жүйесі. Ноутбуктық салқындатушы құрылғысының негізгісі кулер болып табылады. Ол ноутбукта жиналған ауаны өзіне тартып, оны арнайы радиатор көмегімен сыртқа шығарып отырады.
Қуаттандыру көзі. Ноутбук өзінің аккумуляторларымен, сондай – ақ тоқ көзін беру желісіне қосылған құрылғымен жұмыс істеу мүмкіншілігіне ие. Көптеген ноутбуктарда литий - ионды аккумуляторлар қолданылады.
Процессор. Ноутбуктың процессоры пішіні жағынан дербес компьютердің көлемімен ұқсас келеді. Бірақ – та Centrino технологиясының көмегімен ноутбуктың процессоры қуат көзін аз талап етеді және жылу бөлу мөлшері едәуір төмен.

Толық нұсқасын жүктеу