Төрт түліктің кеңесі

Сабақтың тақырыбы: Төрт түліктің кеңесі
Әдебиеттік оқу 2 - класс
Сабақ мақсаты: Өлең мазмұнын дұрыс түсініп оқу арқылы, төрт түлік туралы білімдерін жетілдіру. Оқушылар берілген тапсырманы орындауда өз пікірлерін еркін жеткізе білуге, шығармашылық ізденістерін арттыруға дағдыландыру. Төрт түлікті қадірлеп, адамгершілік қасиетті жоғары ұстауға тәрбиелеу.
Әдісі: сұрақ жауап, түсіндіру, ой қозғау, топпен жұмыс.
Көрнекілігі: Төрт түлік суреттері, слайд, топтастыру, мақал - мәтелдер.
Пәнаралық байланыс: дүниетану, музыка.

Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
Шаттық шеңбері
Оқушылармен амандасып, шеңбер құрып психологиялық дайындық жасайды. Топқа бөлінулерін қадағалау. Әр топтан көшбасшы тағайындап алу.
Балалар, біз бүгін топпен жұмыс жасаймыз. Қазір әрқайсымыз кез келген санды алу арқылы топқа бөлінеміз.

Сабақ мақсатымен таныстыру: Төрт түлік туралы толық мағлұмат алып, пысықтау.
1 - топ «Ботақандар»
1 - топ «Қошақандар»
3 - топ «Құлыншақтар»
4 - топ «Бұзауқандар»

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
Түйе туралы жырды мәнерлеп оқыту.
5 - тапсырмадағы түйенің пайдасын сызбаға түсіріп келу берілген.

ІІІ. Өткен сабақты пысықтау.
Тақтаға 1 - ден 9 - ға дейінгі сандарды ілу. Сол сандардың артында өткен тақырыптарға байланысты сұрақтар беріледі.
1. Ертегі түрлерін ата.
2. Өзі ширақ, өзі қу,
Жүрген жері айқай̶- шу.
Ол не?
3.«Жері отты» сөзінің мағынасы қандай?
4.«Қасқыр мен түлкі» ертегінің қай түріне жатады?
5.«Аңқау арыстан» ертегісіндегі кейіпкерлерді ата.
6. Күзгі даланың түсі қандай?
7. Достым, сөз тасып сыбырласудың қажеті жоқ еді. Өсек айту жақсылыққа жеткізбейді,- депті. Ақыл сөз қай ертегіден алынған?
8. Түйенің төлін қалай атайды?
9. Роман деген не?
Сұрақтарға жауап бердіңдер, енді қандай сөз шыққанын оқиық. Төрт түлік.
Төрт түлікті атайықшы. Төрт түлік малы дене бітіміне қарай ірі қара және ұсақ мал деп бөлінеді. Сиыр, жылқы, түйе ірі қараға, ал қой мен ешкі ұсақ малға жатады. Қазақ халқы ертеден мал шаруашылығымен айналысып келген. Өйткені малдың адамға берер пайдасы зор. Жесең ет, ішсең сүт, қымыз, қымыраны ауырсаң жаныңа шипа болады.

ІҮ. Қызығушылығын ояту.
Жұмбақтар шешу.
1. Кезікті бір жануар,
Үстінде екі тауы бар. (Түйе)
2. Кішкентай ғана бойы бар,
Айналдырып киген тоны бар. (Қой)
3. Қамыс құлақ, тостаған тұяқ,
Мінсең қанат, сүті дәрі, еті тамақ. (Жылқы)
4. Шайнаңдаған сағыз,
Сүттің кені нағыз. (Сиыр)

Ү. Оқулықпен жұмыс.
А ) Іштей оқу
Ә) Тізбектеп оқиды
Б) Рөлмен оқу
В) Әр топ өлең мазмұнын өз сөздерімен жеткізіп сахналайды.

ẎІ. Дәптермен жұмыс.
3 - тапсырмада берілген сөздердің мағынасын ашатын тіркестерді дәптерге жазу.
1. Тұрмыс жағдайы төмен - Қоры үзілген қуға бітем
2. Еңбекқор адам - Шаруа қуған басқа бітем
3. Батыл, өжет адам - Найза ұстаған ерге бітем
4. Шаруасы жақсы, байға бітем - Ел ішіндегі зорға бітем

Сергіту сәті
«Қошақан» әнін айта отырып, осы әннің әуеніне қимыл қозғалыс жасау.

ҮІІ. Суретпен жұмыс.
Өлен мазмұнына сүйене отырып, қай түліктің қандай жерді, қандай кісіні қалайтынын көрсету.
1 - сурет Қой
2 - сурет Сиыр
3 - сурет Жылқы
4 - сурет Түйе

ҮІІІ. Топтық тапсырмалар:
1 - топ Сиыр малының пайдасы. Ассоциация құру.
Сиыр - ірі қара, аша тұяқты, момақан, еті тамақ, сүті сусын, айраны, қатығын тағам ретінде пайдаланған.

2 - топ Мақал - мәтелдің жалғасын табу.
1. Құтты қонақ келсе,
...... егіз табады.
2. Қойдың сүті қорғасын,
...... ұрған оңбасын.
3. Ер қанаты -.......
4. Түйе атасы нар,
Ағаш атасы......
5. Мал өсірсең қой өсір,
Өнімі оның......

3 - топ Малдың дыбыстауы.(Үй жануарларын қоса)
Қой, ешкі маңырайды.
Сиыр мөңірейді.
Жылқы кісінейді.
Түйе боздайды.
Мен қазір қандай жануардың суретін көрсетсем, сол жануардың қалай дыбыстайтынын айтасыңдар.
Сиыр - Мө - мө
Қой - мә -- мә
Түйе - Бө бө
Ешкі - мәә - мәә
Ата - аналарың сендерді еркелеткенде қай түлікті қосып айтады. Соның бірнешеуін жазындар.(Құлыным, ботам.....)

4 - топ Бірнеше бөлікке бөлініп қиылған бұзау суретін құрастыру.

ІХ. Сабақты бекіту.
Халық ұғымында әр малдың пірі, иесі бар дейді. Ендеше төрт түлік малының пірлері туралы айтайық.
Жылқы иесі: Қамбар ата
Түйе иесі: Ойсылқара
Сиыр иесі: Зеңгібаба
Қой иесі: Шопан ата
Ешкі иесі: Шекшек ата

Х. Бағалау.
1. Көшбасшылар бағалау парағымен бағалайды.
2. Топтар бір - бірінің жұмысын бағалайды.

ХІ. Қорытынды:
Сабақта не білдік? Не үйрендік? Нені үйренгім келеді?
Осы қойылған сұрақтарға жауап алу барысында оқушылардың білім деңгейін анықтау

Үйге тапсырма: Мәтінді түсініп оқып, төрт түлік мал туралы эссе жазу.

Шығыс Қазақстан облысы,
Аягөз қаласы, Аягөз аудандық білім бөлімінің
"№4 аралас жалпы орта білім беретін мектеп" КММ
бастауыш сынып мұғалімі Сахариева Куляш Оразбековна