Лиро - эпостық жырлар «Қыз Жібек» жырынан үзінді

Қазақ әдебиеті 9 - сынып
Сабақтың тақырыбы: Лиро - эпостық жырлар. «Қыз Жібек» жырынан үзінді 1 - сабақ
Сілтеме: Күнтізбелік жоспар, орта мерзімдік жоспар, оқулық. Мұғалімге арналған нұсқаулық, СТО стратегиясы, 9 - сынып оқулығы
Жалпы мақсаты: Лиро - эпостық жырлар туралы алғашқы әдеби - теориялық ұғым беру.
Оқушыларды адамгершілікке имандылыққа, мейірімділікке, қатыгездіктен бойын аулақ ұстауға тәрбиелеу
Жырдағы халық арманы, махаббат, достық мәселелерін қарастыру
Оқыту нәтижесі: СТО - ға үйрете отырып, мәнерлеп оқуға, оны талқылауға үйрету
Топпен бірлесе жұмыс жасай біледі, тақырыпты аша алады, ережеге бағынады, бір - бірін тыңдай біледі. Өз пікірін жеткізе білуге үйрету; Шығармашылық жүмыстар арқылы дүниетанымын кеңейтуге жағдай туғызу;.
Оқыту формасы: Жеке баламен, топпен, сынып ұжымымен жұмыс жүргізу
Оқуда қолданылатын модульдер мен әдістер Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету. Оқыту үшін және оқуды бағалау. Топтастыру. Миға шабуылЖИГСО
Құрал – жабдықтар: флипчарт, оқулық, кеспе қағаздар
Мұғалімнің іс - әрекеті
Қызығушылықты ояту
Сәлемдесу арқылы сыныпта психологиялық ахуалды қалыптастыру
«Батыр туса – ел ырысы» тақырыбында ой - толғауын оқытамын.
Ой шақыру.
Лиро - эпостық жырлардың түрлерін топтастыру
Лиро - эпостық жырлар
↓
Қозы Көрпеш - Баян сұлу»
Айман – Шолпан
Есім - Зылиха
Қыз жібек
Ләйлі - Мәжнүн
Құсырау - Шырын
Қайып - Ақбөбек
Қалқаман – Мамыр

Лиро - эпостық жырлар ғашықтық жырлар - лирикалық әрі эпикалық шығарма. Оқиға желісі бірін - бірі құлай сүйген екі жас арасындағы махаббатқа құрылады. Көпшілігінің оқиғасы сүйгеніне қосылуды аңсаған, жастарға ескі салт - сана қарсы тұрып, мерт қылумен аяқталады. Лиро - эпостық жырларда халықтың тұрмыс - салты, әдет - ғұрпы, наным - сенімі, көңіл - күйі көбірек суреттеледі. Оларда реалистік және романтикалық көріністер сабақтаса келіп, реалистік әдіс басым жатады. лиро - эпостық жырларда кейіпкерлер батырлар емес, қарапайым адамдар. Екі жастың бір - біріне деген сүйіспеншілігін жырлайтын эпостарда, негізінен, махаббат отына жанған қыз бен жігіттің қосыла алмай, трагедияға ұшыраған тағдыры баяндалады. Әдетте, олардың бақытына кедергі болатын нәрсе - ата - аналардың қарсылығы немесе қызға ғашық басқа жігіттің жауыздығы, иә болмаса екі рудың араздығы болып көрсетіледі.

Ғашықтық жырлардың батырлық эпостан басты ерекшелігі - ең алдымен, батырлардың халық мүддесі жолындағы күресін негізгі тақырып ететін батырлық эпостай емес, ғашықтық дастандардың өзекті тақырыбы - екі жастың бақытқа жету жолындағы тартысы, қасірет – зары, махаббаты. Лиро - эпоста халық арасында ауыздан - ауызға көшіп, біреуден - біреу жаттап алу арқылы кейінгі ұрпаққа жетіп, баспаға іліккен.

Қазақтың өткенді өмір тіршілігін өте шебер суреттеген жыр – «Қыз Жібек». Мұнда қазақтың көшпелі өмірі, әдет ғұрпы, халықтың мінез – құлқы, киім - киісі, жүріс - тұрыстарына дейін кең қамтылады.
Жырдың негізгі идеялық - мазмұны - ескілік пен жаңалықтың тартысы.

Кітаппен жұмыс: Кітаптан лиро - эпостық жырлар туралы түсінікті оқу, ойларын жеткізу.
ЖИГСО - 1 стратегиясы
Мұғалім: Қазір мен сендерді 2топқа бөлемін. (Оқушыларды отырған орындарына қарай 1, 2, 3,- ке бөлу) Үй тобынан жұмыс тобына оқушыларды жіберу
1топ. Үй тобы 2 топ. Жұмыс тобы
2. Мәтін алдын ала үш бөлікке бөлінген.
Жұмыс тобында әр оқушы жеке өз бөлігін оқиды.
Одан кейін үй тобына оралып бір - біріне өз бөліктерін айтып береді. Бірінші сандағы оқушы бірінші бөлігін, екінші сандағы оқушы екінші бөлігін, үшінші сандағы оқушы үшінші бөлігін бір – біріне айтып береді. Осыдан кейін барлық үй мүшелері барлық тақырыппен өздері танысып шығады.