Оқушылардың үлгермеу себептері

Оқушылардың үлгермеу себептері

Оқу әрекетін ұйымдастырудың нәтижесі оқушы білімімен анықталады. Қазіргі таңда мемлекеттік стандарттың орындалуын талап ету бірінші кезекке қойылып отырған міндеттердің бірі. Оқушы білімінің өлшеуіштері - білімнің беріктігі, толықтығы және жүйелілігі.
Оқу әрекетін дұрыс ұйымдастырғанның өзінде де бірнеше нашар оқитын, үлгермейтін оқушылар табылып жатады. Бұл құбылыс мейілінше сан алуан себептерден тұрады. Бір сыныпта бірдей жағдайда оқып отырған оқушылардың үлгерімі түрліше болуына оқушының жеке бас психологиялық ерекшелігі себеп болады. Сабақты бір оқушылар тез меңгерсе, екіншісі баяу қабылдайды, түсінбей үлгермеушінің қатарына қосылады. Әр оқушының үлгермеушілік себебі әртүрлі болады.

Оқушылардың артта қалуларының, үлгермеулерінің, сабақта және үйде жұмыс жасамауларының себебінің бірі – денсаулықтарының нашарлығы.
Оқушылардың денсаулығына зер салғанда, жыл өткен сайын баланың рухани өмірінің, оның дамуының, ойлау қабілетінің, назарының, тындырымдылығының, дене күшіне тәуелділігінің таңғажайып көріністері айқындала бастайды.

Кейбір балалардың реңдері жайнап тұрса да, олардың денсаулығына назар аударып, тексергенде астыртын кесел табылады. Астыртын кеселдер мен әлсіреу мұғалім сабақтың әр минутын ой еңбегін көп қажет ететін жұмыспен толтыруға тырысқан шақта айрықша білінеді. Әдеттен тыс ой еңбегімен қатты шұғылдану кейбір балалардың шектен тыс қимыл жасауына әкеп соғады, көздері бозарып, көз қарасы бұлдырап, қимылдары әлсірейді. Мұндай шапшаң қарқын сау балалардың өздеріне де ауыр болады. Негізінде бала өз табиғатында білуге құмар талпынғыш келеді, ал мектепке алғаш келгенде оның көздерінен білімге деген құштарлық көрініп тұрады.

Оқу – білімді механикалық түрде бере салу емес. Бұл – өте күрделі адамдық өзара қатынастар. Оқушы – алдымен адам, артынша еңбеккер. Еңбектің нәтижесін көрсе ғана жетістікке қол жеткізеді. Нәтижесіз оқу білімге деген ынтаны жояды.
Түптің түбінде оқуға ынтасы жоқ оқушылар қайтеді? Күн сайын, ай сайын өз еңбегі туралы жаман деген бір сөзді естиді. Оның еңбегінің сипатын біртіндеп өзінің жеке басының сипаты деп қабылдайды, бала біртіндеп өзім де жаманмын деген сенімге келеді. Бала жанында керемет жасырын орын бар, ол – адамдық намыс. Оның жаны биязы, нәзік, осал, сезімтал, оны оп - оңай жаралап я жансыздандырып алуға болады. Бұл, әсіресе, оқудың бірінші сатысында – бастауыш мектепте маңызды, ондай бала қиыншылықты жеңуді білмейді, онда сәтсіздік қайғы әкеледі. Егер бір сәтсіздіктен соң екінші сәтсіздік кездессе, бала біраз уақыт жапа шегеді. Баланың жан дүниесі жараланады, жансызданады, оған енді бәрібір болады.