Математика сабағында оқушылардың өнегелі аспектілерін дамыту

Тақырыбы: «математика сабағында оқушылардың өнегелі аспектілерін дамыту»

«Зияткерлі адамды тәрбиелеу үшін, адамгершілік тәрбие бермесе – демек қоғам үшін қауіпті адам өсіру» Рузвельт Теодар
Мен математика пәнін оқытқанда өзімнің оқушыларыма беделді болуымды тырысамын.
Менің ойымша өзімнің пәнім адамгершілік қасиеттерді оқушыларға баулитын математика сабағы үлкен тәрбиелік тәлім береді.
Соңғы жылдары адамгершілік қасиеттерінің төмендегі байқалады.
Ол оқушыларға өз ісерін тигізбей қойған жоқ. Сондықтан, мұғалім әр сабақта адамгершілік сұрақтарына көп назар аудару керек. Бір сөз ғана айтылса да, солс жай сөз ғана болып қалмайды, өйткені балалар тек жақсылыққа зерек болады.

Әр сабағында мұғалім тек қана оқу тәсілді қолданбай, олардың бір – біріне қарым қатынастарын ұйымдастыру керек, өйткені тұлғаның тәрбиесін қалыптастыру және дамыту қарым – қатынас арқылы мүмкііндік береді. Сонда сабақта оқушылар қандай адамгершілік объектілермен өзара әрекеттеседі.

Бірінші «басқа адамдарға»
Барлық адам қасиеттер басқа адамға қарым – қатынасын бейнелейді.
Басқа адамға ол қасиеттер ізгілік, серіктестік, мейірмандық. Сыпайылық, тәртіптік, жауаптылық, адалдық, ізеттілік болуы керек.
Осы қасиеттердің ең маңыздысы – ізгілік.

Екіншіден – мен өзіме қарым – қатынас
Үшіншіден - ұйым және қоғам. Бұған жататын аспектілер жауапкершілік, еңбекқор , адалдық. Достарына көңіл – күйіне ортақтасу.

Төртінші - өнегелінің категориясы еңбек. Оның қасиеттері үй жұмысын жауапкершілікпен орындау, жұмыс орнын дайындау. Жинақтылық, тәртіптілік пен шынайылық. Осының бәрі мұғалімнің сабақ барысындағы ықпалының әсері.

Бесінші – Отанға деген сүйіспеншілігі, оқушыларға қоятын міндетіміз, өз ұлтының тарихын, мәдениетін тілін, дінін қастерлейтін және оны жалпы адамзаттық деңгейден рухани құндылықтарға ұйымдастыра білетін елжанды тұлға тәрбиелеу.
Жеке бастағы адамгершілік аспектілерді дамыту арқылы педагогикалық іс шарада әдіс – тәсілдерді және тұлғаларды жүйелеу барысында осындай жұмыс жүргіземін.

Оқушылардың өнегелі асектілерін дамыту үшін мен сабақта мынадай технологияларды қолданамын. Мәселен, оқыту, қарым – қатынас технологиясын, Карайевтің үш өлшемді әдістемелік жүйе педагогикалық технологиясын. Осы технология бойынша екінші кезеңде синетикалық бөлім мен қарым – қатынас технологияның стратегияларын қолданамын. Олар Дерево мудрости, почта, уқсастық пен даралық, Жигсо стратегиясы, моментальное фото, опорные сигналы

Мен математика сабағында математика тарихынан мағлұматтар, дидактикалық ойындар, сабақта пәнаралық байланыс және эстетикаға, сұлулыққа баулу, өмірмен байланысты факторлар, туған өлке туралы қызықты есептермен байланыстыру, ұлы ойшылдардың айтқан сөздерін сабақта қолдану, оқушылардың жұмысын бағалау, сөздік баға рефлексия сияқты адамгершілік аспектілердің түрлерін, әдіс – тәсілдерін қолданамын

Осы тәсілдерге мысалдар келтірейік
Математика тарихынан мағлұматтар. Мен сабақта балаларға жетістіктерге, ғылыми ашылымдарға тек адамгершілігі бар, өмірде өнегелік қасиеттерді ұстанатын ғалымдар ғана жетеді деп айтамын. Мысалы Пифагор, С.Ковалевская, Эйлер, Омар Хайям, Эратсофен, Ломоносов
Сабакта пәнаралық байланыс және эстетикаға, сұлулыққа баулу үшін мынадай әдістерді қолданамын
«Пропорция» тақырыбы бойынша суреттік галереяға саяхат жүргіздім
Ұлы ойшылдардың айтқан сөздері. Ұлы математик, филосов тағы басқа ғалымдардың қысқа бірақ ойы терең жатқан, мәдени тұр,ыдан дамытатын көптеген сөздері бар. Мен оларды эпиграф түрінде сабақта қолданамын
Өмірмен байланысты факторлар. Мұғалімнің сабақ тақырыбын өмірмен байланыстырғаны, оның маңыздылығын көрсеткені маңызды. Мысалы: вектор тақырыбында Крыловтың «Лебедь, рак и щука» баснясын қолдануыңа болады

5 сыныпта қарым – қатынас технологиясын қолданып «Ақмола облысына саяхат» атты сабақ жүргіздім. Есеп шешу барысында «Қызыл кітапқа» енген қоқиқазбен таны болдық
Сабақта дұрыс қолданған дидактикалық ойындар оқушыларды жан-жақты және үйлесімділікті дамытады. Дидактикалық ойындарға мысал: «Рестики-нолики», «математикалық лото», «Азияда ойындары», «Биатлон ойыны», «Хоккей» ойыны, «Жабық коньки тебу» стадионы
Туған өлке туралы қызықты есептермен байланыстыру

Оқушылардың жұмысын бағалау, сөздік баға рефлексия.
Рефлексия сатысы сабақтың соңында міндетті түрде болуы қажет.
Осы сатыда оқушылармен бірге тәрбиелік жағынан сабақты бағалауға болады. Рефлексия «Аралдар» рефлексия «Чемодан», ет тартқыш, себет, сабақта алған ақпаратты не істейді екені туралы оқушыларға таңдау беріледі

Мектепте оқыған жылдары оқушы әртүрлі білім мен дағды алады. Бірақ та ең басты міндет жеке адамды тәрбиелеу болып қалады.
Эразм Роотердамский айтқандай «Адамдар тумайды, қалыптаспайды» ал, математика мұғалімі оқушы жан дүниесін қалыптасуға көмектесе алады және көмектесу керек. Осымен өзімнің баяндамамды аяқтаймын
Назарларыңызға рахмет!