Теңдеуді шешу

Бастауыш сынып мұғалімі: Кауменова С. К.

Ауызша қосу және азайту тәсілдері. (Екінші кезең)
Сабақтың тақырыбы: Теңдеуді шешу
Мақсаты:
Білімділік: Теңдікті жазу, теңдеу шеше білуге үйрету.
Дамытушылық: Ой - өрісін, есте сақтау қабілетін дамыту.
Тәрбиелік: Алғырлыққа, шапшаңдыққа тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: оқулық, слайд, үлестірмелі картокеталар
Сабақ түрі: жаңа сабақ.
Сабақ әдісі: сұрақ - жауап, ізденушілік, өзіндік, ойын түрінде.
Т. Қ: Партада дұрыс түзу отыру керектігін, қаламды ауызға салуға болмайтынын ескерту керек

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
Шырылдады қоңырау
Біз сабақты бастаймыз.
Партамызға отырып,
Өзара көз тастаймыз.
Табыс тілеп көзбенен
Жаңа білім алуға
Алға қадам аттаймыз

ІІ. Мақсат қою кезеңі: Ауызша қосу және азайту тәсілдері. (Екінші кезең) Теңдеуді шешу.
- Ал, балалар, ойындар әлеміне қош келдіңдер!
1.«Кім алғыр?»- ойыны
1 - ден 9 - ға дейінгі сандардан екі таңбалы сандарды құрастыра отырып, құрамдарын айту. Мысалы; 19 - да 1 - ондық, 9 - бірлік барын айтады.

2. «Кім шапшаң?»- ойыны Үй жұмысын тексеру №7 - есеп
Ауызша қосу және азайту (жұппен жұмыс) Мысалы; 8+7=15. 15 - 7=8 (бір - біріне көмектеседі)

ІІІ. Жаңа сабақ. а/ Оқулықпен, дәптермен жұмыс.
Сұрақтар: Теңдеу дегеніміз ол - Белгісіз саны бар теңдікті теңдеу дейміз.
- Белгісіз сан немен белгіленеді?
- Теңдеуде белгісіз сан латын әріптерімен белгіленеді.
- Теңдеу шешу дегеніміз не?
- Теңдеу шешу дегеніміз - теңдеуді дұрыс сандық теңдікке айналдыратындай белгісіз санның мәнін табу. Белгісіз санның мәні теңдеудің түбірі немесе теңдеудің шешуі деп аталады.
3. «Кім қызықты?»- ойыны. Қызығушылықты ояту
Санды өрнек пен теңдеуді салыстырыңыздар: 20+50=70
х+50=70
4. «Кім мұқият?»- ойыны Жаңа сабақты қабылдауына байланысты.
№ 1.
а) Теңдікті жазу. --------------------- ә) сынап көру тәсілімен теңдеуді шеш:
3 + 2 = 5 ---------------- х+2=29
(3+2)- 2=5 - 2 ---------- х=29 - 2
3=3 ----------------------- х=27
Осы теңдіктің сол жақ бөлігінен және 27+2=29
оң жақ бөлігінен 2 - ні азайтсақ та теңдігіміз теңеседі, өзгермейді 29=29
№ 2.
а) Таразының сол жақ табағында ұн бар, ол х кг. Оның қасында 2кг гир тасы бар. Таразының оң жақ табағында 2кг, 2кг, 1кг - дық гир тастары бар. Олардың қосындысы 5кг. Онда осыны пайдаланып теңдеуді өзіміз құрап көрейік
х+2=5

ә) х кг ұнның қасындағы 2кг гир тасын алып тастағанда, 2кг, 2кг, 1кг - дық гир тастары бар оң жақ табақ басып кетті. Таразы басы тең болмады. Оң жақ табақтан да 2кг гир тасын алып едік, таразы басы теңелді. Ендеше ұнның салмағы 3 кг екен.
х+2=5
Ендеше, х=5 - 2
Бұдан, х=3
Тексеру: 3+2=5
5=5
Қорытынды: Теңдеуді шешу үшін, оның екі бөлігінен де 2 - ні азайттық.
ІV. Білімдерін тексеру.
5. «Кім жүйрік?»- ойыны
№ 3. Шешімдері бірдей теңдеулерді тап.
х+7=14 ------- 16 - х=9 ------ 25 - x=20 ---------- х+24=25 -------- х+6=11 ------ 15 - х=14
х=14 - 7 ------ х=16 - 9 ------ х=25 - 20 ---------- х=25 - 24 ------- х=11 - 6 ------ х=15 - 14
х=7 ------------- х=7 ----------- х=5 ----------------- х=1 --------------- х=5 ----------- х=1
7+7=14 -------- 16 - 7=9 ----- 25 - 5=20 ---------- 25 - 1=24 ------- 5+6=11 ------ 15 - 1=14
14=14 ---------- 9=9 ---------- 20=20 --------------- 24=24 ----------- 11=11 ------- 14=14

Y. Сергіту сәті. «Миға шабуыл» стратегиясы

6.«Кім керемет?»- ойыны
• Айдында 10 машина, ал Бекжанда 4 кем машина болды. Бекжанның машинасы нешеге тең?
• Самат 2 бет, ал Айгүл одан 10 бет артық оқыды. Айгүл неше бет оқыды?
• Маржанда 100 теңге болды, ол 40 теңгеге дәптер сатып алды. Маржанда неше теңге қалды.
• Әкесі 50 жаста, ал баласы одан 20 жас кіші. Баласы неше жаста?
• Әкесі 30 жаста, ал әжесі әкесінен 20 жас үлкен. Әжесі неше жаста?
• Балапанға көмектес: (7 - 4)- 2=1 (7+4)- 10 = 1
7.«Кім зерек?»ойыны
№4. Екі амалмен шығаратын; бір амалмен шығарылатын есеп құрастыр және шығар:
Акварель - 60 теңге --------------------------------- Акварель - 60 теңге
Бояу қарындаш -?, 30 теңге арзан ------------- Бояу қарындаш -?, 30 теңге арзан
Барлығы -?, теңге
Шешуі: 60+(60 - 30)=90 теңге --------------------- Шешуі: 60 - 30=30 теңге
Жауабы: Екеуі 90 теңге тұрады. ------------------ Жауабы: Бояу қарындаш 30 теңге тұрады

8.«Кім білгір?»- ойыны
№5. Өрнекті жаз және мәнін тап
50+(4+2) =58
а+(5+3) = 48
а=40
30+(а+6) = 38
а=2
9.«Кім ақылды?»- ойыны
№ 6. Мәндері сәйкесінше 11 - ге және 17 - ге тең болатындай бір таңбалы екі санның қосындыларын жаз. Қосындының мәні мен қосылғыштың айырмасын жаз. Олардың мәндерін тап.
9+2=11
9+8=17
11 - 2=9
17 - 8=9
11 - 9=2
17 - 9=8

VI. Қорытынды: Сұрақ - жауап арқылы, не түсінгендерін анықтау Бағдаршамның түстерін көтере отырып, байқау. Жасыл түс - өте жақсы түсінгендері үшін, сары түс - толыққанды түсіну үшін біраз сұрақтары бар, қызыл түс - жаңа сабақты игере алмағандар

YII. Үйге тапсырма: 113 беттегі № 7.
YIII. Бағалау. Жинаған смайликтер арқылы бағалау
Қосымша:
10.«Кім ғажап?»- ойыны (логикалық тапсырмалар)
1. Көлден ұшқан 15 қаз
Қайтып қонды 9 қаз.
Қонбады оның нешеуі?
Қане, кім тез шешеді? (6) Енді осыдан теңдеу құрайық та, шығарайық. х+9=15
4. Бір – бірімен жарысқан
Төрт аю, бір арыстан.
Екі қоян, бір түлкі,
Бәрі нешеу кім білді? (8)