Тірі ағзалардың қоршаған ортаға бейімделуі

Сабақтың тақырыбы: Тірі ағзалардың қоршаған ортаға бейімделуі
Сабақтың мақсаты:
Оқушылар бейімделгіштік - адаптация туралы ақпарат ала отырып, тірі ағзалардың қорек талғау, бейімделу, климаттық бейімделу, қорғаныш реңдер туралы білу және тірі ағзалардағы қорғаныш реңдердің үш типтерін ажырат алу. Тірі ағзалар үшін бейімделушіліктің маңызы туралы түсіну.
Нәтижесі: Тірі ағзалар үшін бейімделушіліктің маңызы туралы біледі, бейімделгіштің түрлерін біледі, тірі ағзалардағы қорғаныш реңдердің үш типтерін ажырата алады.
Оқытудың белсенді стратегиялары және әдіс - тәсілдері: Диалогтік оқыту тәсілі; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ - ны пайдалану;
Жоспарланған бағалау: Оқушылар сабақ үдерісіне түгел қатыстыру. Бағалау бетшесі арқылы оқушыларды бағалау Формативті бағалау.
Оқушылардың сабаққа қатысуы: Топтық жұмыс, жұптық жұмыс, жеке жұмыс арқылы оқушылар сабаққа түгел қатыстыру Мұғалім ақпарат береді.
Сабақтың түрі: Жаңа білім беру
Сабақтың көрнекілігі: интербелсенді тақта, «Организмдердің бейімделгіштігі» кесте, логикалық тапсырмалар. Постар қорғау.
Сабақтың пәнаралық байланысы: экология

САБАҚТЫҢ БАРЫСЫ
Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасу. Оқушыларды түгелдеу. Оқу - құралдарын тексеру
Зейіндерін сабаққа аудару. ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

І. Үй тапсырмасын сұрау.
 Табиғи сұрыпталу дегеніміз не?
 Табиғи іріктелу дегеніміз не?
 Тіршілік үшін күрес, оның себептері мен түрлері
 Оқшаулану дегеніміз не, оның түрлерін атаңыз?
 Популяциялық толқындар дегеніміз не, оған нелер әсер етеді?
 “КҮРЕС” ұғымын қалай түсінеміз?
 Шөлді жерлердегі өсімдіктер аласа болып, олардың жапырақтары тілімделіп немесе тікенекке айналып, тамырлары өте тереңге кету себептері?
 Тіршілік үшін күресте “ оңай кездейсоқтық” дегенді қалай түсінесіз?
 Табиғи іріктелу формасының типтерін атаңыз?
 Табиғи іріктелудің нәтижелері?
 Биологиялық алға басу және кері кету деген не?

ІІ. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» топқа бөлу. І - топ қорғанушы. ІІ - сақтанушы. ІІІ - Еліктеуші
Түстерді талдау арқылы топқа бөліну, топ басшысын сайлау, бағалау парағын тарату.

ІІІ. «Білгенге маржан» Жаңа тақырыпты меңгерту кезеңі. Тірі ағзалардың қоршаған ортаға бейімделуі.
1. Мәтінмен жұмыс істеудің негіздері
 Бейімделгіштік – адаптация туралы ақпарат беру;
 Бейімделгіштің түрлерімен танысу;
 Қорғаныш реңдердің үш типтерімен танысу
 Тірі ағзалар үшін бейімделушіліктің маңызы туралы талдау.

Бейімделгіштік – адаптация туралы ақпарат беру; Бейімделгіштік - адаптация дегеніміз тірі ағзалардың қоршаған ортаның нақтылы жағдайларында, құбылысында, мінез - құлқы мен физиологиясында тірі қалуды жоғарылататын ерекшеліктерді иемдену қасиеті.
Эволюция нәтижелерінің бірі – тірі ағзалардың қоршаған орта жағдайларына бейімделгіштік. Қорек талғауға бейімделу. Көптеген жануарлар қорек тапшылығынан және тіршілік үшін күрестің түр ішінде шиеленісуінен пайда болып, дарақтардың бір бөлігі қоректенудің жаңа көзіне ауысады.
Климаттық бейімделу. Ағзалардың төтенше табиғи жағдайларындағы тіршілікке байланысты бейімделу пайда болды.
Бейімделушілік түрлері

І Қорек талғауға бейімделу. Көптеген жануарлар қорек тапшылығынан және тіршілік үшін күрестің түр ішінде шиеленісуінен пайда болып, дарақтардың бір бөлігі қоректенудің жаңа көзіне ауысады.
ІІ Климаттық бейімделу. Ағзалардың төтенше табиғи жағдайларындағы тіршілікке байланысты бейімделу пайда болды.
ІІІ Қорғаныш рең. Қорғаныш реңді 3 негізгі типке бөлуге болады. Олар: қорғаныш, еліктеу және көрнекілеу реңі.