Зат есімнің септелуі

Қазақ тілі
Сыныбы: 4
Сабақтың тақырыбы: Зат есімнің септелуі
Сабақтың мақсаты:
І. Білімділік. Зат есімнің септелуі жайлы жалпы түсінік беру, оқушыларға зат есімнің септелу жолдарын үйрету
ІІ. Дамытушылық. Өз ойларын айтуға дағдыландыру, оқушылардың өзіндік дағдыларын қалыптастыру, еркін сөйлеу мәнерін дамыту
ІІІ. Тәрбиелілік. Балаларды тәрбиелікке үйрету, Отансүйгіштікке, үлкендерді сыйлауға баулу.
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, ой бөлісу.
Сабақтың тәсілі: сөзжұмбақтар шешу, сұрақ - жауап

Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
1. Оқушылармен амандасу, сыныпты жаңа сабаққа әзірлеу
2. Өткен тақырыпты қайталау.
Буын үндестігі дегеніміз не?
Сөздің соңғы буынының жуан жіңішкелігіне қарай қосымшалардың да бірыңғай жуан, бірыңғай жіңішке түрде жалғануын буын үндестігі деп атаймыз.
ІІ. Өткен сабақты қорыту.
ІІІ. Жаңа сабақ.
Зат есімнің септелуі
Сөйлемдегі сөздерді бір - бірімен байланыстыру үшін жалғанатын жалғауларды септік жалғаулары деп атайды.
Қазақ тілінде жеті септік бар.

Зат есімнің септік жалғаулары арқылы өзгеруін зат есімнің септелуі дейді.
IV. кестемен жұмыс
Септіктердің аты----------Сұрақтары------------Жалғаулары
Атау септік -----------------Кім? Не?
Ілік септік ------------------Кімнің? ненің? -------------- - ның, - нің, - дың, - дің, - тың, - тің
Барыс септік---------------Кімге? Неге? Қайда? ------ - ға, - ге, - қа, - ке
Табыс септік --------------Кімді? Нені? ------------------ - ны, - ні, - ды, - ді, ты, - ті
Жатыс септік -------------Кімде? Неде? ----------------- - да, - де, - та, - те,
Шығыс септік-------------Кімнен? Неден? ------------- - нан, - нен, - дан, - ден, - тан, - тен
Көмектес септік----------Кіммен? Немен? ------------ - мен, - бен, - пен

Кітаппен жұмыс: 10 - жаттығу
Шеңбер, ата сөздерін септейік.
А. с ата, шеңбер
І. с ата...., шеңбер....
Б. с ата...., шеңбер....
Т. с ата...., шеңбер....
Ж. с ата...., шеңбер....
Ш. с ата...., шеңбер....
К. с ата...., шеңбер....
12 - жаттығу. Адасқан сұрақтар
Көбелектерді өз гүліне қондыр
Ұшып жүрген жеті көбелекке септік сұрақтары жазылған. Жеті гүлде септік аттары жазылған.

Сергіту сәті: Бір дедім биіктедім,
Екі дедім елеңдедім
Үш дедім үміттендім
Төрт дедім түгелдендім

Сөзжұмбақ шешу
1) Кім? Не? Деген сұрақтарға жауап беретін сөз табы?
2) Жеті септіктің біріншісі
3) Кімді? Нені? Сұрағына жауап беретін септік?
4) Табыс септігінің жалғауы?
5) Сөйлемдегі сөздерді бір - бірімен байланыстыру үшін жалғанатын жалғауларды қандай жалғаулар деп атайды?
6) кімнің? Ненің? Сұрағына жауап беретін сөз табы?
7) қандай? сұрақтарына жауап беретін сөз табы?
8) не істеді? Не қылды? Сұрағына жауап беретін сөз табы?
9) ілік септігінің сұрағы?
10) кімде? Неде? Сұрағына жауап беретін сөз табы?
11) Зат есім, сын есім, сан есімдердің орнына жұмсалатын сөздерді қандай сөз табы дейді?
12) Зат есімнің түрі?
13) қашан? Қайда? Қалай? Сұрағына жауап беретін сөз табы?
14) Етістіктің 2 шағы қалай аталады?
15) Етістіктің 3шағы қалай аталады?
16) Өз алдына толық мағынасы жоқ сөздерді қалай атайды?
17) Күрделі сөзінің түрі?
Үйге тапсырма: 15 жаттығу
Бағала