Гидросфера. Жердің су қабығы
§21. Гидросфера Жердің су қабығы
Сабақтың оқыту мақсаты: табиғаттағы су түрлері, таралуы, су айналым жөнінде түсінік қалыптастыру
Сабақтың дамыту мақсаты: алдыңғы сыныпта алған білім негізінде қарапайым дүниетанымдық түсініктерді еске түсіріп тірі организмдер үшін судың маңызын айқындау.
Сабақтың оқу жабдығы: 5 с. Атласы
өткенді қайталау
1. Қандай топырақ түрлері құнарлы болып келеді?
2. пайдалану саласына қарай пайдалы қазбаларды қандай топтарға бөлеміз?
3. Тау жынысынан топырақтың қандай айырмашылығы бар?
4. Жанартаулардың атқылауы нені білдіреді?
Жаңа тақырып:
Су тамшысының саяхаты
Дүниежүзілік су айналым
I. судың булануы: жер, мұхит, өзен, көлдер бетінен булану әрқашан жүреді. Күн жақсы қыздырған сайын солғұрлым булану тез жүреді. (суретін са – мұхит бетінен 449 000км куб (86%). Құрлық бетінен – 61 000куб км. Ауа ағындары оларды ілестіріп басқа жаққа айдап алып кетеді.
сұрақтар
1. көктем айында қар тегіс жерде ме, я болмаса орманды жерде тез ери ме? Не себепті? (орманның суретін келтір, сұрақты жазып жауабын сурет арқылы н/е жаз)
2. Не себепті өзендер ұдайы ағып жатады? Неге ол таусылып қалмайды? өзендерді толықтырып отыратын су қайдан келеді? (өзеннің суреті сал немесе жапсыр)
3 Теңізге жан - жағынан көптеген өзендер келіп құяды. Не себепті теңіз суы көтеріліп, құрлықты су басып кетпейді? (теңіз не көлдің суреті)
II. Ауадағы суларды бесінші мұхит дейді.
жоғарыда бу суық ауамен кездесіп бірінші ұсақ тамшыға айналады 0, 01мм, кейін қосылып бұлтқа айналады (конденсация).
III Жағалауға және мұхит бетіне 403 000км куб, ал құрлыққа - 107 000куб км жауын - шашын түседі. Қандай жағдайда су бір күйден екінші күйге ауысады? (Температуға байланысты) Температура 0градустан төмен болса қар жауады. (қардың суреті)
жерге сіңеді, өзендер, жер асты суы арқылы қайта суға қосылады.
Маңызы
Бұл тұрақты судың қозғалысын су айналым деп атаймыз
Су айналымы ауа массаларының қатысуымен жүретіндіктен, мұхит пен материк арасындағы ылғал мен жылу алмасуы да жүзеге асады. Айналым нәтижесінде мұхит сулары 3мың жыл ішінде жаңарып, ал атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады. Су – еріткіш, әртүрлі табиғи процестерді тездетеді. мыс тау жыныстарының үгілуін тездетіп, оларды тасымалдап, ойпаң жерлерге жинайды.
Су тамшысының саяхаты
Дүниежүзілік су айналым
I. судың булануы: жер, мұхит, өзен, көлдер бетінен булану әрқашан жүреді. Күн жақсы қыздырған сайын солғұрлым булану тез жүреді. (суретін са – мұхит бетінен 449 000км куб (86%). Құрлық бетінен – 61 000куб км. Ауа ағындары оларды ілестіріп басқа жаққа айдап алып кетеді.
сұрақтар
1. көктем айында қар тегіс жерде ме, я болмаса орманды жерде тез ери ме? Не себепті? (орманның суретін келтір, сұрақты жазып жауабын сурет арқылы н/е жаз)
2. Не себепті өзендер ұдайы ағып жатады? Неге ол таусылып қалмайды? өзендерді толықтырып отыратын су қайдан келеді? (өзеннің суреті сал немесе жапсыр)
3 Теңізге жан - жағынан көптеген өзендер келіп құяды. Не себепті теңіз суы көтеріліп, құрлықты су басып кетпейді? (теңіз не көлдің суреті)
II. Ауадығы суларды бесінші мұхит дейді.
жоғарыда бу суық ауамен кездесіп бірінші ұсақ тамшыға айналады 0, 01мм, кейін қосылып бұлтқа айналады (конденсация).
III Жағалауға және мұхит бетіне 403 000км куб, ал құрлыққа - 107 000куб км жауын - шашын түседі. Қандай жағдайда су бір күйден екінші күйге ауысады? (Температураға байланысты) Температура 0градустан төмен болса қар жауады. (қардың суреті)
жерге сіңеді, өзендер, жер асты суы арқылы қайта суға қосылады.
Маңызы
Бұл тұрақты судың қозғалысын су айналым деп атаймыз
Су айналымы ауа массаларының қатысуымен жүретіндіктен, мұхит пен материк арасындағы ылғал мен жылу алмасуы да жүзеге асады. Айналым нәтижесінде мұхит сулары 3мың жыл ішінде жаңарып, ал атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады. Су – еріткіш, әртүрлі табиғи процестерді тездетеді. мыс тау жыныстарының үгілуін тездетіп, оларды тасымалдап, ойпаң жерлерге жинайды.
2. жоғарыда бу суық ауамен кездесіп бірінші ұсақ тамшыға айналады 0, 01мм, кейін қосылып бұлтқа айналады. Температура 0градустан төмен болса қар жауады. Жағалауға және мұхит бетіне 403 000км куб, ал құрлыққа - 107 000куб км жауын - шашын түседі.
3. жерге сіңеді, өзендер, жер асты суы арқылы қайта суға қосылады.
Бұл тұрақты судың қозғалысын су айналым деп атаймыз
Су айналымы ауа массаларының қатысуымен жүретіндіктен, мұхит пен материк арасындағы ылғал мен жылу алмасуы да жүзеге асады. Айналым нәтижесінде мұхит сулары 3мың жыл ішінде жаңарып, ал атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады.
Бекіту: гидросфера дегеніміз не?
Үйге: не үшін тұщы суды қорғау керек, олардың ластану және тазалау жолдарын көрсету, пар. мазмұндау
Сабақтың оқыту мақсаты: табиғаттағы су түрлері, таралуы, су айналым жөнінде түсінік қалыптастыру
Сабақтың дамыту мақсаты: алдыңғы сыныпта алған білім негізінде қарапайым дүниетанымдық түсініктерді еске түсіріп тірі организмдер үшін судың маңызын айқындау.
Сабақтың оқу жабдығы: 5 с. Атласы
өткенді қайталау
1. Қандай топырақ түрлері құнарлы болып келеді?
2. пайдалану саласына қарай пайдалы қазбаларды қандай топтарға бөлеміз?
3. Тау жынысынан топырақтың қандай айырмашылығы бар?
4. Жанартаулардың атқылауы нені білдіреді?
Жаңа тақырып:
Су тамшысының саяхаты
Дүниежүзілік су айналым
I. судың булануы: жер, мұхит, өзен, көлдер бетінен булану әрқашан жүреді. Күн жақсы қыздырған сайын солғұрлым булану тез жүреді. (суретін са – мұхит бетінен 449 000км куб (86%). Құрлық бетінен – 61 000куб км. Ауа ағындары оларды ілестіріп басқа жаққа айдап алып кетеді.
сұрақтар
1. көктем айында қар тегіс жерде ме, я болмаса орманды жерде тез ери ме? Не себепті? (орманның суретін келтір, сұрақты жазып жауабын сурет арқылы н/е жаз)
2. Не себепті өзендер ұдайы ағып жатады? Неге ол таусылып қалмайды? өзендерді толықтырып отыратын су қайдан келеді? (өзеннің суреті сал немесе жапсыр)
3 Теңізге жан - жағынан көптеген өзендер келіп құяды. Не себепті теңіз суы көтеріліп, құрлықты су басып кетпейді? (теңіз не көлдің суреті)
II. Ауадағы суларды бесінші мұхит дейді.
жоғарыда бу суық ауамен кездесіп бірінші ұсақ тамшыға айналады 0, 01мм, кейін қосылып бұлтқа айналады (конденсация).
III Жағалауға және мұхит бетіне 403 000км куб, ал құрлыққа - 107 000куб км жауын - шашын түседі. Қандай жағдайда су бір күйден екінші күйге ауысады? (Температуға байланысты) Температура 0градустан төмен болса қар жауады. (қардың суреті)
жерге сіңеді, өзендер, жер асты суы арқылы қайта суға қосылады.
Маңызы
Бұл тұрақты судың қозғалысын су айналым деп атаймыз
Су айналымы ауа массаларының қатысуымен жүретіндіктен, мұхит пен материк арасындағы ылғал мен жылу алмасуы да жүзеге асады. Айналым нәтижесінде мұхит сулары 3мың жыл ішінде жаңарып, ал атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады. Су – еріткіш, әртүрлі табиғи процестерді тездетеді. мыс тау жыныстарының үгілуін тездетіп, оларды тасымалдап, ойпаң жерлерге жинайды.
Су тамшысының саяхаты
Дүниежүзілік су айналым
I. судың булануы: жер, мұхит, өзен, көлдер бетінен булану әрқашан жүреді. Күн жақсы қыздырған сайын солғұрлым булану тез жүреді. (суретін са – мұхит бетінен 449 000км куб (86%). Құрлық бетінен – 61 000куб км. Ауа ағындары оларды ілестіріп басқа жаққа айдап алып кетеді.
сұрақтар
1. көктем айында қар тегіс жерде ме, я болмаса орманды жерде тез ери ме? Не себепті? (орманның суретін келтір, сұрақты жазып жауабын сурет арқылы н/е жаз)
2. Не себепті өзендер ұдайы ағып жатады? Неге ол таусылып қалмайды? өзендерді толықтырып отыратын су қайдан келеді? (өзеннің суреті сал немесе жапсыр)
3 Теңізге жан - жағынан көптеген өзендер келіп құяды. Не себепті теңіз суы көтеріліп, құрлықты су басып кетпейді? (теңіз не көлдің суреті)
II. Ауадығы суларды бесінші мұхит дейді.
жоғарыда бу суық ауамен кездесіп бірінші ұсақ тамшыға айналады 0, 01мм, кейін қосылып бұлтқа айналады (конденсация).
III Жағалауға және мұхит бетіне 403 000км куб, ал құрлыққа - 107 000куб км жауын - шашын түседі. Қандай жағдайда су бір күйден екінші күйге ауысады? (Температураға байланысты) Температура 0градустан төмен болса қар жауады. (қардың суреті)
жерге сіңеді, өзендер, жер асты суы арқылы қайта суға қосылады.
Маңызы
Бұл тұрақты судың қозғалысын су айналым деп атаймыз
Су айналымы ауа массаларының қатысуымен жүретіндіктен, мұхит пен материк арасындағы ылғал мен жылу алмасуы да жүзеге асады. Айналым нәтижесінде мұхит сулары 3мың жыл ішінде жаңарып, ал атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады. Су – еріткіш, әртүрлі табиғи процестерді тездетеді. мыс тау жыныстарының үгілуін тездетіп, оларды тасымалдап, ойпаң жерлерге жинайды.
2. жоғарыда бу суық ауамен кездесіп бірінші ұсақ тамшыға айналады 0, 01мм, кейін қосылып бұлтқа айналады. Температура 0градустан төмен болса қар жауады. Жағалауға және мұхит бетіне 403 000км куб, ал құрлыққа - 107 000куб км жауын - шашын түседі.
3. жерге сіңеді, өзендер, жер асты суы арқылы қайта суға қосылады.
Бұл тұрақты судың қозғалысын су айналым деп атаймыз
Су айналымы ауа массаларының қатысуымен жүретіндіктен, мұхит пен материк арасындағы ылғал мен жылу алмасуы да жүзеге асады. Айналым нәтижесінде мұхит сулары 3мың жыл ішінде жаңарып, ал атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады.
Бекіту: гидросфера дегеніміз не?
Үйге: не үшін тұщы суды қорғау керек, олардың ластану және тазалау жолдарын көрсету, пар. мазмұндау
Жаңалықтар
Гидросфера және оның негізгі құрамдас бөліктері. Судың қасиеттері
Жердің су қабығының маңызы, гидросфераның негізгі компоненттері жөнінде толық мәлімет беру. Суды ластамауға, табиғатты аялауға, қорғауға тәрбиелеу
Гидросфера тарауынан өткенді қайталау
Оқушылардың сыни тұрғыдан ойлау қабілеттерін дамыта отырып, «Гидросфера» тарауы бойынша алған білімдерін жүйелеп қорыту. Суды қорғауға және табиғатты аялауға тәрбиелеу.
Гидросфера – Жердің су қабығы. Гидросфераның негізгі компоненттері
Алматы облысы, Кербұлақ ауданы, Шилісу негізігі мектебі КММ География пәнінің мұғалімі Кәрімжан Әлішер
Гидросфера тарауы
Маңғыстау облысы, Ақтау қаласы, «Гимназия сыныптары бар №20 Мұхтар Әуезов атындағы жалпы білім беру орта мектебі» ММ география пәнінің мұғалімі Самешова Күляш
Булану және конденсациялану
Алматы қаласы, Алмалы ауданы, №147 гимназиясының география пәні мұғалімі Керимшеева Береке Рысказиевна
Судың құрамы
Қарағанды облысы, Жезқазған қаласы, №1орта мектебінің география пәні мұғалімі Абильдаева Жанаргул
Пікірлер (0)
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.