Есептеуіш техникасының даму тарихы

Информатика 7 сынып
Сабақтың тақырыбы: Есептеуіш техникасының даму тарихы
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларды ЕТ - ң даму тарихымен оның құрылуының негізгі принциптерімен таныстыру, ЭЕМ - нің қоғам өміріндегі рөлін түсіндіру;
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін, логикалық - абстракциясын дамыту.
Тәрбиелік: Оқушылардың тәрбиелілікке ұқыптылыққа, тиянақтылыққа үйрету.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ.
Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: компьютер, интерактивті тақта, электронды оқулық, Сабақтың кезеңдері:
1. Ұйымдастыру / тренинг, топқа бөлу /
2. Үйге берілген тапсырманы тексеру
3. Жаңа тақырыпты түсіндіру
4. Сабақты бекіту
5. Үйге тапсырма беру.

Сабақтың барысы.
1. Ұйымдастыру
Тренинг «Ғажайып» оқушылармен шаттық шеңбер құру арқылы оқушылардың есімінің бастапқы әрпінен оқушы өзінің жақсы қасиетін айтады.
Мысалы: Мен Жанар – жайдарлымын.

Топқа бөлу А. Құнанбаевтың қиылған өлең жолдарын біріктіріп, қай өлеңі екенін табу / сыныптағы 12 оқушы 3 топқа бөлінеді /
Оқушылар тақпақты дауыстап оқиды, жауаптары интерактивті тақтадан шығады.
Жауабы: 1. «Сегізаяқ», 2. «Қыс», 3. «Өлең - сөздің патшасы»

2. Өткен материалды қайталау. / «Сұрақты ұстап ал» интербелсенді әдісі/
Тарау бойынша ауызша сұрақтар:
1. «Ақпарат» латынның қандай сөзінен шыққан? / information/
2. «Ақпарат» сөзі қандай ұғымды білдіреді? /түсіндіру, баяндау, мәлімет/
3. Адам ақпаратпен не істейді? / қабылдайды, сақтайды, өңдейді, жеткізеді/
4. Адам ақпаратты қалай қабылдайды? /көру, есту/
5. Ақпаратты белгілі бір алфавит арқылы құпялап жазу? /кодтау/
6. Көзбен экранның арақашықтығы? / 60 - 70 см/
7. Декодтау дегеніміз не? / кері кодтау/
8. Көбінесе қай кодтаудың түрін пайдаланамыз? /ASCII/

Практикалық жұмыс:
Жоғарыда оқылған өлеңдердің атауларын оқушылар 3 тілде айтылуын көрсету.
«Аяқ», «Қыс», «Сөз» сөздері ұсынылады.
Жауабы: Аяқ ----- Нога ---- Foot
Қыс ----- Зима ----- Winter
Сөз ---- Слово ----- Word
«Нога», «Зима», «Слова» сөздерін ASCII коды мен екілік санау жүйесімен түрлендіру. / Оқулықпен жұмыс, топ бір - бірін бағалайды /

3. Жаңа материалды меңгеру
Оқушылар дәптерді ашып бүгінгі күнді және тақырыпты жазады
- Бүгінгі өтетін тақырыбымыз «Компьютер – ақпаратты өңдеу құралы» тарауынан «Есептеуіш техникасының даму тарихы»
Электронды оқулық: «Информатика ғылым ретінде» бөлімін дыбыстау
Оқушыларға жаңа тақырып бойынша мәліметтер, мәтін таратылады. Оқушылар бөліп оқиды.
Есептеуіш техниканың даму тарихы
Есептеуіш техника дамымай тұрып адамдар қол саусақтарын, тастарды, ағаш таяқшаларды пайдаланды.
Есепшоттың пайда болуы деректерге қарағанда Қытай немесе Египетте 2000 - 5000 жылдар шамасында болған.
Есепшот Ресей де 16 - 17 ғасырларда пайда болған
17 ғасырдың аяғында шотландиялық Джон Непер логорифм түсінігін енгізді. Логорифм кестесін құрды.
1761 ж. Ағылшын Д. Робертсон логарифм сызғышын жасады. Мұндай идеяны Исаак Ньютон ұсынған.
1642 жылы француз математигі Блез Паскаль 19 жасында дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасын жасады.
1694 ж неміс математигі Лейбниц Паскаль механикалық есептеу машинасын арифмометрі құрды. Есептеуіш техниканың XIX ғасырдан қарқындап дами бастады.
1833 жылы алғашқы есептеуіш автоматтың авторы Чарлз Бэббидж аналитикалық машинаның жобасын жасады. Он казіргі кезде компьютердің атасы деп атайды.
Дүние жүзі бойынша алғашқы 1846 жылы Бэйббидж машинасына бағдарлама жасаушы Ада Лавлейс бірінші бағдарламалаушы деп аталынған.
XIX ғасырдың соңында американдық Герман Холлерит есепші перфарциялық машинасын құрды. Холлерит 7 жыл бойы пайдаланылды. Холлерит есепші - перфорациялық машинаны жасайтын фирманың негізін қалады. 1944 американ математигі Говард айкен Горвард Марк - 1 автоматты есептеуіш машинасын құрды. Бірінші электронды машиналар 1946 жылы Пенсильван университетінде ENIAC деп аталды, 1949 жылы EDSAC машинасы құрастырылды.

ЭЕМ буындары:
Бірінші буында – бірінші электрондық машиналар 1940 - 1955 жылдар
Екінші буынға 1955 жылдан бастап, жартылай өткізгіштер, транзисторлар пайда бола бастады.
Үшінші буынға – интегралдық негізінде құрылған ЭЕМ - дер. Қазіргі кездегі компьютерлер төртінші буынға жатады.
Төртінші буынға - ЭЕМ – лар қолданылуда.
Бесінші буындағы компьютерлер әлі шыққан жоқ. ЭЕМ - ді жасау ісі қолға алынуда.

/ Аялдама плакаттарын толтыру, оқулықпен жұмыс, толтырып болған соң әр топтан бір оқушыдан шығып оқу /
Есепшот Арифмометр ENIAK
Буындар Иссак Ньютон Блез Паскаль
Ақпарат Кодтау Компьютер

«Постер құру»
Оқушыларға таратылған А3 форматтағы ортасында көрсетілген суретке мәлімет беру. Олар: «Есепшот», «Бэббидж машинасы», «Компьютер»
4. Сабақты бекіту
«Тест» (5 сұрақтан тұратын тест)
1. Есепшоттың жасы........... шамасында,
А) 1000 - 2000
В) 2000 - 5000
С) 5000 - 6000
оны Жапондықтар «...............................» деп атаған
2. Арифмометр қазіргі оқушылардың қолында жүрген....................
А) Калькулятор
В) Ұялы телефон
С) Планшет
ол......................... жылы құрастырылды.
3. ЭЕМ............. даму буыны бар, екінші буын..................... жылы пайда бола бастады.

4. Сабақты қорытындылау. «Кір жайғыш» стратегиясы
(Әр оқушы сабақта не түсінгендігі, не түсінбегендігін беттерге жазып кір жайғыш жіпке қысқыштармен іліп қояды)
5. Рефлексия
(Оқушылар сабақта қандай әсер алғандығын алма қағазға жазып, алма ағашына жапсырады)
6. Бағалау ( Бағалау парағынан қорытындыланып қойылады)
7. Үй тапсырмасы: 2. 1 тақырып, 34 беттегі сұраққа жауап беру, сөзжұмбақ құру