Сәкен Сейфуллин «Ақсақ киік»

Қысқа мерзімді жоспар
Қазақ әдебиеті 5 сынып
Сабақтың тақырыбы: Сәкен Сейфуллин «Ақсақ киік»
Сабақтың мақсаты: Сакен Сейфуллиннің өмірі мен шығармашылығы жайлы, "Ақсақ киік" өлеңінің мазмұны мен идеясын білу.
Күтілетін нәтиже:
- Сәкеннің өмірі мен шығармашылығы жайлы жан - жақты біледі;
- «Ақсақ киік» өлеңін жан жақты талдай алады.
Дереккөздері: Әдебиет порталы.
Сабақта орындалатын тәсілдер: Топқа бөлу, суреттерді құрау арқылы топтарға бөліну.

Сабақтың барысы
Мұғалім әрекеті: Топқа бөлу.
Білу
Оқулықтан, ғаламтордан Сәкен туралы қарастыруды тапсыру, қосымша материалдар беру
Бізге түсініксіздеу сөздер сөздігі:
1. Сегіз көштік - ұзындық өлшемі.
2. Таңы - жануардың әсем, сұлу мүсіні.
3. Қос - шатыр, күрке.
4. Бетеге - шөп атауы.
5. Киік - аталық жануар.
6. Бөкен - аналық жануар.

Оқушы әрекеті.
І топ: Сәкеннің дүниеге келген ортасы, шығармашылығы «Ақсақ киік» өлеңі
ІІ топ: қызыл кітап жайында «Ақсақ киік» өлеңі
ІІІ топ: киіктер жайлы «Ақсақ киік» өлеңі

Түсіну
Оқушыларға қосымша сұрақтар қою, оқушыларды толықтырып ақпараттар айту
Ғылыми атауы - Saiga tatarisa
Төлі - Құралай.
Мүйізінен «Пантокрин» дәрісі жасалады.
Еті - деликотес саналады.
Терісінен - аса бағалы былғары жасалады.
Жауы – қасқыр, түлкі, шибөрілер, бүркіт, қыран.
Адамдар еті, мүйізі үшін аяусыз атады.
Қазақтар - ақбөкен, бөкен, киік, ақ киік,
Өзбектер - сайгақ.
Түркімендер - кейик,
Түріктер - ақ құйрық,
Қалмақтар - бухин,
Моңғолдар - бухен
1921 жылы киікті аулауға тыйым салынды.
1957 - 1958 жылы олардың саны 2 млн. асты. Көбеюі ауыл, егін шаруашылығына көп шығын әкелді. Сонда ғалым - биологтар олардың санын реттеу үшін кәсіптік жолмен аулауға рұқсат берілді.
Текелерінің дене тұрқы 126 - 150см салмағы 37 - 60кг, ал ешкілері кішірек, дене тұрқы 109 - 130см, салмағы 25 - 40кг болады. Киік жүгіргенде жылдамдығы 70км\сағ. дейін жетеді.
Әр топ өз тақырыптарын қорғау.

Сергіту.
Егерде киіктің жылдамдығы 70км\сағат болса, онда ол 2 сағат ішінде неше километр жол жүгіріп өтеді?
s=v * t
Мұндағы, s - жол,
v - жылдамдық
t - уақыт
Ауызша орындайды.
Бірнеше жолдарын ұсынады.

Қолдану
Ой толғау тақырыптарын ұсыну
1. Ботадай көздері жәудіреген
2. Адамның баласынан кем көрмедім
3. Тар жол, тайғақ кешкен ақын
4. Даламның бір бөлшегі
Берілген тақырыптардан таңдап, ой толғау жазу.

Талдау. Жазған жұмыстарын оқып, оқушылардың пікірін айтқызу. Өз жазғанын оқып, өзгелердің жазғанына пікір қосу.

Жинақтау. Сабақтың тақырыбы бойынша дайындалған сұрақтарды қойып, оқушы білімін тексеру. Бүгінгі алған білімдерін қолдана отырып сұрақтарға жауап беру.

Бағалау. Сумативті баға. Бағалау парақтары арқылы өз - өздерін бағалайды.
Оқуға арналған тапсырма. «Ақсақ киік» өлеңін мәнерлеп оқу. Сәкен жайлы қосымша ізденіп келу.
Рефлексия. Кері байланыс парақшаларын жазу.