Табиғатты аялауға, қорғауға үйренейік

Атырау облысы,
Жылыой ауданы, Құлсары қаласы
"Құлыншақ" ясли бақшасы Қуатова Айнұр

Білім аумағы: «Таным», «Қатынас», «Шығармашылық»
Білім бөлімі: Көркем әдебиет
Тақырыбы: «Табиғатты аялауға, қорғауға үйренейік»
Мақсаты: табиғат әлемін аялау және жауапкершілік қарым - қатынасын дамыту;
- байланыстырып сөйлеуін, тіл мәдениетін дамыту.
- ойлауға, өз ойын толық жеткізе, тыңдай білуге мүмкіндік беру;
- сөздік қорын молайту:
- зейінін, қиялын дамыту
Көрнекіліктер: Мультфильм, табиғат бейнесі суреттері және сурет салуға қажетті бояулар, әуе шары, музыка – үнтаспа т. б.
Билингвальдық компоненттер: табиғат - природа, қамқорлық - забота

Шаттық шеңбері: «Табиғатқа тілек»
«Сәлем барша табиғатқа
Орман – тау, өзен - көлім теңіздерге
Қайырлы таң ағаш пенен әсем гүлге
Қайырлы күн өмір сүріп еңбек еткен барша жанға»
өлең мәтінімен сәйкес қимыл жасай отырып, ынтымақтаса, шаттана тілек шеңберін айтады
Балалар мына әсем музыка әуенімен біраз қиялдасақ қалай болады,«Бір тамшы су» тақырыбында мәтінді оқып балалардың тыңдауына, қиялдауына мүмкіндік жасау. Мәтінді толық тыңдаған соң сұрақтар қою:
- Балалар сендер нелерді сумен суғардыңдар?
- Нелерге көмектестіңдер?
- Тамшы болып суғарған сәтте нені сезіндіңдер?
Н. Ақылбековтың «Жақсы адам» тақырыбындағы әңгімесін тыңдауға мүмкіндік жасауға ұйымдастыру. Әңгіме желісі бойынша сұрақтарға жауап беруін сұрану:
- Не себепті баланың әкесін жақсы адам, - деп атайды
- Балаға кім көмектесті? Неге?
- Бала ағаштан жарақаттаған сәтте қандай сезімде болды?
- Өсімдік пен адамдардың ұқсастығы бар деп ойлайсыңдар ма?
- Осы ағаш жайында керемет бір «Бәйтерек» мультфильмінен көрініс көруге мүмкіндік туғызу
- Көрген мультфильмі бойынша талдау жасау:
- Мультфильмнен нені көрдіңдер?
- Не себепті айдаһардың көзін жойды деп ойлайсыңдар?
- Бұл жерде сендер нені ұқтыңдар?
- Дәйексөз: баладан қайталауларын өтінеді
- Кім мейірімді болса, сол табиғатты аялай да, қорғай да біледі.

Сергіту сәті:
Кімнің бойы ұзын екен
Ал біз күнді шақырайық
Күн күлді
Таулар жуынды
Ағаштар түледі
Көкте күн күледі
Құстар сайрап
Бұтаққа қонды.
Алдын - ала боялған суреттерді аяқтауларына шығармашылықпен жұмыс жасауға мүмкіндік туғызу.
Балаларға: - Сен не істедің?,- деп салған суреті бойынша әңгімелеуге мүмкіндік туғызу
Балаларға дәке байланған әуе шарлары көрсетіледі. Бұлар не болды? Неге ұқсатар едіңдер?.
Дұрыс айтасыңдар, қараңдаршы бұл әуе шарлары жарақаттаныпты, көрдіңдер ме жарақатына және таңып алған. Жарақатын жазу үшін мейірімді сөздерді айтып дәкені шешулерін өтінеді.
- Міне көрдіңдер ме сендердің әр мейірімді сөздерің әуе шарының жарақатын жазды, өзіміз білетін өлең жолдарын еске түсіре отырып, әуе шарларын жоғарыға ұшыруды ұйымдастыру
Біздер бүгін не істеді дей отырып еске түсіруге мүмкіндік жасау.
- Сонда сендер ойларыңа не тоқыдыңдар?
Балалар музыканы тыңдай отырып, қиялдайды, ойланады, өз ойын тұжырымдайды.
Гүлді, жануарларды, саябақтарды, орманды, егіндікті суғардық. Егіндікке, далалы жерлерге, ағаштарға, өсімдіктерге көмектестік. Табиғатқа көмектескенімізді сезіндік. Ағаштар әсем болып өседі.
Әңгімені ынтамен сезіммен, қызығушылықпен тыңдау
Балалар бар зейінімен қызыға мультфильмді көріп тамашалайды, өз түсінгенін айтады
Ертөстік айдаһардың көзін жойды. Себебі айдаһар табиғатты жойды, күннің бетін қара түнекке бастырды, құстардың үнін өшірді
Табиғатқа мейірімді көзбен қарауды түсіндік. Ертөстік батыр секілді қамқорлық көрсетуді ұғындық
Сергіту сәті арқылы бойларын жазып өлең айта отырып, сөздеріне қарай іс - әрекеттерді орындайды.
Жұмысқа дайындықтары туындайды. Суреттерді, өз бетінше нақышына келтіре бояйды.
Өз суреттеріне қарай, мен күннің суретін боядым, себебі балалар ағаш отырғызды оған күн сәулесінің нұры өсу үшін керек,- деп айтады.
Балалар таңырқай қарап, әуешары екенін айтады
Сағатқа, доп, көліктердің руліне, көліктің доңғалағына, күнге, жерге ұқсатамыз
Балалар аяушылық сезіммен қарайды.
Мейірімді сөздерді айтып дәнені шешеді.
Ағашты, күтіп, баптаймыз. Орманда от жақпаймыз. Құстарға қамқорлық көрсетеміз. Жануарларға мейірімділікпен қараймыз.
Балалар мәз - мейрам балып шаттанады.
Табиғатқа қамқор болып
Байлығын біз қорғаймыз
Әдепті де тәртіпті болып
Жақсылығын қолдаймыз, – дей келе бірлесе әуе шарын жоғарыға ұшырып қол бұлғап қоштасады
Өткенді еске түсіре; шаттық шеңберін құрдық, шығарма тыңдадық, әңгімелестік, талдадық суретті боядық, дәйексөз айттық. табиғатты аялауды үйрендік
Жүректен - жүрекке; өз үйренгенімізді түйіндей келе ризашылығымызды білдірейікші деп сұрану
«Ризамыз» әнін орындап, билеп қуанып шаттанады, көңілдері көтеріледі

Күтілетін нәтиже:
Білуі қажет: өнегелі сөзді түсіне айта, өз өмірінде қолдана, табиғатты аялай, қамқорлық жасай білуі қажет
Қалыптасқан түсініктер: үлкенді құрметтеу, табиғатқа қамқор болу, еңбекті қастерлеу, достарымен тату болуды түсінеді
Орындаушылық қабілеті: әңгімені тыңдап, мультфильмді көріп талдай, өз ойын жеткізе, достарын тыңдай толықтыра білу, қиялдау оны жеткізе айту, есту, елестету, ойлау, зейіні артады.