Сынып жүлдегері

Танымдық ойын «Сынып жүлдегері »
Мақсаты:
а) білімдік. Жаратылыстану пәнінің « Жер –Күн жүйесінің ғаламшары » бөлімі бойынша алған білімдерін жүйелеу, толықтыру, тереңдету, сынып жүлдегерін анықтау.
б) тәрбиелік. Ұйымдасып бірге топпен жұмыс жасауға, сыйласа білуге, бірін-бірі тыңдап, өзіндік пікірін айтуға, сөйлеу мәдениетіне тәрбиелеу.
с) дамытушылық.
Карта, атлас, оқулық, қосымша материалдардан алған білімдерін шығармашылықпен қолдана білу іскерліктерін, қисынды ойлау қабілеттерін дамыту.
әдісі: топтық жұмыс.
Сабақтың типі: қайталау
Түрі: ойын, жарыс.
Көрнекілігі:
Дүниежүзінің физикалық картасы, глобус, интерактивті тақта.
Ойынның өткізілу барысы:
1. ұйымдастыру кезеңі.
Ойынға 7 жеті үміткер қатысады.
Пән мұғалімі ойынның мақсатымен, барысымен таныстырады.

Ойынымыздың бағдарламасы бойынша бірінші таныстыру әрбір үміткер өзінің аты-жөнін, өмірдегі ұстанымын таныстырады.2- ші «Бәйге » сұрақтарға жауап беру,3-ші полиглот,4-ші көрермендерден сауал,5-ші «Кім жылдам» тест сұрақтары беріледі,6-ші «Тоғыз шаршы » ойыны,7-ші «Егер мен......... болсам »,8-ші «Шешендік өнер».
Өздеріңізге белгілі, қазақта жеті саны киелі десек,әлемде Мысыр пирамидасы, Галикарнас кесенесі ,Родос алыбы, Зевс мүйісі,Семирамида аспалы бағы,Александрия шамшырағы,Эфрестегі Диана ғибадатханасы сияқты дүниенің жеті кереметі болса, бүгінгі танымдық ойынымызға жеті үміткерден шығып қатысқалы отыр.
Сонымен,1-ші таныстыру кезені бойынша сөз кезегі ойынға қатысушы үміткерлерімізде.(Әрбір оқушы аты – жөндерін,ұстанымдарын айтады).
Үміткерлерді бағалау үшін сөз кезегі әділ-қазылар алкасына беріледі.
Ойынымыздың келесі кезені «Бәйге»

Алдағы біз баратын бағыт анық.
Сәйгүлік екенінді бізге таныт .
Бәйгеде аттың басын тартпас болар.
Ал, енді тізгіндерді ағыталық, дей келіп,бәйгемізді басталық!
1.
А. Ең ежелгі құрылық ( Пангея )
Б. Алғашқы глобусты жасаған кім (М.Бехайм )
С. Қанша ғаламшар бар (9)
2
А.Экватордың ұзындығы (40 мың км)
Б. Аспан денелерін зерттейтін ғылым (Астрономия)
С. Философ, энциклопедист – оқымысты ғалым----Әл-Фараби
3
А. Солтүстік бағытты көрсететін жұлдыз------Темірқазық
Б. Жер шарының кішірейтілген моделі----------Глобус
С. Жер бетінің жалпы ауданы-------------------510 млн. кв км
4
А. Күнге ең жақын орналасқан ғаламшар------Меркурий
Б. Қазақтың тұңгыш ғарышкері-----------------Т.Әубәкіров
С Солтүстік полюске тұңғыш ту тіккен поляр зерттеушісі-----Р.Пири

5
А. Ежелгі мұхиттың аталуы-------Панталасса
Б. Жердің ішқі құрылымы қандай қабықтардаң тұрады ( Жер қыртысы,мантия,ядро)
С Гранит, базальт қандай жыныстарға жатады (Магмалық)

6
А.Топырақтану ғылымының негізін салушы ғалым-----В.В.Докучаев
Б. Емдік сулардың шығып жатқан жерінің аталуы-----Арасан
С. Ауа қабығы----------Амосфера
7.
А. Ең терең шұңғыма--------Мариан
Б. Дүние жүзіндегі ең ұзын өзен-----Ніл
С Белгілі бір аймақтағы ұзақ жылдар бойы қайталанатын атмосфераның төменгі қабатының тұрақты жағдайы------Климат
Бәйге кезеңі бойынша бағалауды әділ қазылар алқасына ұсынылады.
Ойынымыздың келесі кезеңі бойынша полиглот, бұнда әрбір үміткерге берілген анаграмма бойынша сөз құрастыру, сөздің қазақша, орысша, ағылшынша аталуын айту.

Сөз кезегі әділ қазылар алқасына беріледі.( Ұпайы төмен оқушыны рахмет айта отырып, шығарып салу)
Ойынымыздың келесі кезеңі « Көрермендерден жанды сауал »
Ойынымыздың келесі кезеңі бойынша « Кім жылдам ?»ойыны бұнда алдын-ала дайындалған тест сұрақтары таратылып беріледі. Уақыты 5 минут.
Көрермендермен ойын , жұмбақ шешу.
Барма жоқ па, оны анық көрмейміз,
Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейміз. Ауа.
Жер бетінің кескінін, түрлі түспен көрсеткен,

Болса да өзі құрметпен,
Тиіпті орын, ең шеттен. Шарты белгілер
Мен өзім үшбұрышқа ұқсас келгем,
Жағама алғаш жүзіп, Колумб жеткен,
Үндістанды таптым деп қателесіп,
Халқымды « үндістер » деп, атап кеткен. О. Америка
Қаласы бар үйі жоқ,
Өзені бар, суы жоқ,
Орманы бар түбі жоқ,
Бақшасы бар, гүлі жоқ. Карта
Әділ қазылар алқасы тесті тексеріп, бағалайды.
Ойынымыздың келесі кезеңі « 9 шаршы ойыны »
Тақтада сандар жазылған таблоны таңдап, үміткерлер жауап береді, әрбір үміткер тек 3-н таңдауға болады.

20
1. Егер жер шарының 361млн кв км су болса, құрлық қанша кв км, есептеңіз.
2. Егер масштаб санмен көрсетілсе, ол қандай масштаб деп аталады.
3. 8742 м тереңдік қай мұхитқа сай келеді.
30
1. Ауаның қанша пайызы оттегіден тұрады.
2. Атмосфераның төменгі қабаты қалай аталады. Тропосфера
3. Бір тонна бидай өсіру үшін қанша тонна су қажет 1500 т.
40
1. Қызыл теңіздің тұздылығы қанша------41 промилле
2. Судың ішіндегі және газдағы молекуланың таралуы дегеніміз не?----Диффузия
3. 40 Бүкіл әлемдік тартылыс заңын ашқан ғалым-----Иссак Ньютон
4. шығармашылық жұмыс
Ойынымыздың келесі кезеңі бойынша « Егер мен ... президент, директор, болсам »
Бағалау үшін сөз кезегі әділ қазылар алқасына беріледі
Ойынымыздың келесі кезеңі бойынша « Шешендік өнер »
«Табиғатты көркейтуге қосар үлесім», « Табиғатты аялайық », « Таза болса табиғат, аман болар адамзат » осы берілген тақырыптар бойынша интерактивті тақтадан көрсетілетін қоршаған ортаны ластануын жөніндегі видео роликті пайдалана отырып, өзінің шығармашылық ойын жеткізеді.