Кальций қосылыстары. Судың кермектігі

Пәні: Химия
Сыныбы: 9
Сабақтың тақырыбы: §36 Кальций қосылыстары §37 Судың кермектігі (презентациясымен)
Сабақтың мақсаты:
А) білімділік: оқушыларға кальцийдің периодтық жүйедегі орны, атом құрылысы, физикалық және химиялық қасиеттері туралы толық мәлімет беру. Оның қосылыстарының кластары туралы білімді тереңдетіп бекіту. Судың түрлері мен кермектілігіне тоқталу. Кермектілікті жоюдың жолдарын қарастыру.
Б) дамытушылық: Химиялық заттармен жұмыс істей білу дағдысын қалыптастыру, дамыту, өмірден көрген деректі пайдалана білуге және шығармашылықпен жұмыс істеуге дағдыландыру.
В) тәрбиелік: химия пәні талап ететін ұқыптылыққа, төзімділікке, ұйымшылдыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа білімді меңгерту
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, демонстрациялау, виртуалды зертхана
Сабақтың пәнаралық байланысы: биология, география, медицина

Сабақтың барысы:
А) Ұйымдастыру кезеңі:
1. Оқушылармен амандасу
2. Оқушыларды түгендеу
3. Оқушыларды ІІІ - топқа жіктеп, топ басшы сайлап алу.
Б) Үйге берілген тапсырманы сұрау:
«Жасырын элемент». Сұрақтарға жауап берген сайыс жасырылған элеметтің бейнесі ашылады.
1. Сілтілік жер металдарды ата
(кальций - Са, странций – Sr, барий – Ва, радий - Rа)
2. Кальцийге периодтық жүйе бойынша сипаттама бер
ІV - период, ІІ - топтың негізгі топша элементі.
№ 20 элементі,, Аr ( Са) – 40
3. Кальцийдің атомдық құрылысына тоқталу
40 /20 Са ( 20 р, 20n) 20е
4. Кальцийдің физикалық қасиеттерін ата?
ФИЗИКАЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ:
5. Кальцийдің химиялық қасиеттерін жаз:
.....
6. Кальцийдің алудың жолдарын жаз.
.....
7. Адам организмінде қанша кальций бар?
Адам ағза – 1 кг.
Тәулігіне – 0, 5 г.
2+
Са – қан ұю,
Са3(РО4) 2 – сүйек, тіс.
8. кальцийдің қолданылуына тоқтал?
.....
9. Кальцийдің Қазақстандағы ірі кендерін ата?
1. Жамбыл облысындағы Қаратау тауларында – фосфорит Са₃(РО₄) ₂
2. Ақтөбе облысындағы Шилісайда - фосфорит Са₃(РО₄) ₂
3. Маңғыстауда – қызығылт түсті ұлутас.
4. Жамбыл облысында – гипс СаSO₄*2H₂0
5. Шымкент, Семей маңында - әктас қоры.
Логикалық сұрақтар
1. Металл күйіндегі кальций ауада қалса, біртіндеп ақ түсті ұнтаққа айналады. Жүретін реакция теңдеуін жаз.
2. Неге әрі жеңіл, әрі берік кальцийді ұшақ жасауға қолданбайды?

Жаңа сабақ.
«Химиялық портрет»
Алтындай менің ардақтым,
Қорғасындай салмақтым.
Көптен көрмей өзіңді,
Электрондай зар қақтым.
Өзің менің оттегім,
Өмірім сенсіз жоқ менің.
Мінезің мыстай майысып,
Сынаптай сырғып кетпегін.
Шаштарың қара көмірдей,
Мүсінің құйған темірдей.
Кальцийдей менің аппағым.
Өзіңнен асыл таппадым.
§ 36. Кальцийдің қосылыстары.

§37. Судың кермектілігі.
Қосылыстары:
CaO – сөндірілмеген әк
Ca(OH)₂ – сөндірілген әк немесе әк суы деп аталады
CaCO3 – бор, әк тас, мәрмәр
Ca3₃(PO4)₂ - фосфорит
CaF₂ – флюарит
CaSO₄*2H₂O - ғаныш
CaSO₄*0. 5H₂O - алебастр

Кальций оксиді. Кальций гидроксиді.
Кальций карбонаты. ҒАНЫШ
Судың кермектілігі
Кермектіліктің зияны
Сабақты бекіту.
Есеп - 6. Қандай реакциялардың көмегімен мынадай айналымдарды іске асырауға болады?
.......
Сәйкестендіру тесті.
Қосылыстар------------------------------------Формуласы
1. Кальций гидроксиді-----------------------А. СaCO₃
2. Кальций гипохлориді----------------------Б. СаО
3. Кальций карбонаты.-----------------------В. Са(СІО)₂
4. Алебастер-----------------------------------С. Са(ОН)₂
5. Кальций оксиді-----------------------------Д. СаSО₄ • 0, 5Н₂О
6. Ғаныш----------------------------------------Е. СаSО₄ • 2Н₂О

Үйге тапсырма. §36 Калций қосылыстары
§37Судың кермектігі
* §36 Калций қосылыстары. № 2, 3, 4 тапсырмаларын орындау. ( 124 бет)
* §37Судың кермектігі. №3, 4, 5, 6 тапсырмаларды орындау. ( 125 бет)