Альдегидтер
Альдегидтер
Атаулардың тарихы
● Альдегидтердің құрамында карбонильдік топ бар, ол көміртектің “карбонеум”деген латынша аталуынан шыққан. Бұл қосылысты спирт молекуласынан дегидрогендеу арқылы алады. 1835ж неміс химигі Ю. Либих осы қосылыстарды альдегидтер деп атады. 1848ж неміс физиологі Л. Гмелин екі көмірсутек радикалымен байланысқан карбонил тобы бар органикалық қосылыстарды кетондар деп белгілеуді ұсынды.
Алу жолдары
● Өнеркәсіпте дивинил мен изопренді негізінен сәйкес алкандармен дегидрлеу арқылы алады. Пропаналь - 1ді тотық -
тырғанда пропаналь алынады:
● Альдегидтерді ауадағы оттекпен көмірсутектерді тотықтырып алады. Метанды толық емес тотықтырса, метаналь түзіледі:
● Кучеров реакциясы арқылы ацетиленді гидратациялап, сірке альдегидін алуға болады:
Альдегидтердің физикалық қасиеті
● Құмырсқа альдегиді - өткір иісті газ, сірке альдегидінен бастап келесі мүшелері - сұйық, ал жоғарғылары - қатты заттар. Альдегидтердің физикалық қасиеттері бұдан бұрынғы қарастырылған заңдылықтарға сәйкес келеді. Молекулалық массалары өскен сайын балқу және қайнау температуралары артады. Спирттерден өзгешелігі - альдегидтерде молекулааралық сутектік байланыс түзілмейді, сондықтан сәйкес спирттермен салыстырғанда қайнау температуралары төмен болады.
химиялық қасиеттері
● Альдегидтер химиялық белсенді қосылыстар. Олардың реакцияға түскіштігі карбонил тобына байланысты. Карбонилді қосылыстарға мынандай реакциялар тән:
Қосылу реакциялары, сутекпен қосылуы:
Толық нұсқасын жүктеу
Атаулардың тарихы
● Альдегидтердің құрамында карбонильдік топ бар, ол көміртектің “карбонеум”деген латынша аталуынан шыққан. Бұл қосылысты спирт молекуласынан дегидрогендеу арқылы алады. 1835ж неміс химигі Ю. Либих осы қосылыстарды альдегидтер деп атады. 1848ж неміс физиологі Л. Гмелин екі көмірсутек радикалымен байланысқан карбонил тобы бар органикалық қосылыстарды кетондар деп белгілеуді ұсынды.
Алу жолдары
● Өнеркәсіпте дивинил мен изопренді негізінен сәйкес алкандармен дегидрлеу арқылы алады. Пропаналь - 1ді тотық -
тырғанда пропаналь алынады:
● Альдегидтерді ауадағы оттекпен көмірсутектерді тотықтырып алады. Метанды толық емес тотықтырса, метаналь түзіледі:
● Кучеров реакциясы арқылы ацетиленді гидратациялап, сірке альдегидін алуға болады:
Альдегидтердің физикалық қасиеті
● Құмырсқа альдегиді - өткір иісті газ, сірке альдегидінен бастап келесі мүшелері - сұйық, ал жоғарғылары - қатты заттар. Альдегидтердің физикалық қасиеттері бұдан бұрынғы қарастырылған заңдылықтарға сәйкес келеді. Молекулалық массалары өскен сайын балқу және қайнау температуралары артады. Спирттерден өзгешелігі - альдегидтерде молекулааралық сутектік байланыс түзілмейді, сондықтан сәйкес спирттермен салыстырғанда қайнау температуралары төмен болады.
химиялық қасиеттері
● Альдегидтер химиялық белсенді қосылыстар. Олардың реакцияға түскіштігі карбонил тобына байланысты. Карбонилді қосылыстарға мынандай реакциялар тән:
Қосылу реакциялары, сутекпен қосылуы:
Толық нұсқасын жүктеу
Жаңалықтар
Альдегидтер
Өткен тақырыптағы зертханалық жұмысты еске түсіре отырып, этанолды мыс (ІІ) оксидімен тотықтырғанда түзілетін жаңа альдегидті еске түсіріп, бүгінгі сабақта біздің жаңа тақырыбымыз қандай болмақ деп сұрау арқылы жаңа сабақ тақырыбын ашу.
Альдегидтер және карбон қышқылдары
Альдегидтер және карбон қышқылдарының анықтамасын түсіндіру молекула құрылысын жазып көрсету. Альдегидтер мен карбон қышқылдарының құрылымдық формуласын, алыну жолдарын қолдану салаларын ұғындыру.
Альдегидтер молекуласының құрылысы мен гомологтық қатары
Альдегидтер молекуласының құрылысы мен гомологтық қатары туралы танысамыз Карбонилді қосылыстарды үлкен екі топқа бөлеміз, альдегидтер >С=Омен кетондар R - C - R екеуінің айырмашылықтары құрылысында сондықтан қасиеттерін өзгеше болады.
Сарамандық жұмыс, «Көмірсулар, спирттер, альдегидтер, карбон қышқылдары мен көмірсутектер арасындағы генетикалық байланыстар»
Сарамандық жұмыс. «Көмірсулар, спирттер, альдегидтер, карбон қышқылдары мен көмірсутектер арасындағы генетикалық байланыстар» тақырыбы бойынша эксперименттік есептерді шешу
Химиядан күнделікті сабақ жоспары 11 сынып
Альдегидтердің классификациясы, номенклатурасы, изомериясы, карбониль тобының құрылысы, олардың алынуы туралы білімді қалыптастыру;
Альдегидтердің физикалық және химиялық қасиеттері
Балтабай орта мектебінің химия - биология пәні мұғалімі Мухамедилова Айгүл Мухаметқалиқызы
Пікірлер (0)
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.