Еліктеуіш сөздер

Қазақ тілі
Сабақтың атауы: Еліктеуіш сөздер
Мақсаты: Еліктеу сөздер туралы түсінік беру, оның басқа сөз таптарынан ерекшеліктерін таныту, өмірден түрлі мысалдар келтіре отырып, еліктеу сөздердің түрлерін ұқтыру. Оқушылардың сауаттылығын, танымдылығын, сабаққа деген қызығушылығын арттыру, сөйлеу тілін, ой жүйелеу шеберлігін дамыту.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Көрнекіліктері: қима қағаз, суреттер
Пәнаралық байланыс: Әдебиеттік оқу, дүниетану

Cабақтың басы
Ұйымдастыру бөлімі
- Амандасу
- Сабаққа әзірліктерін тексер
- Көңіл - күйлерін білу;
Ширату жаттығуы: «Өрмекшінің өрмегі»
– Балалар, шеңбер болып тұрып тоқыма жіпті бір - бірімізге өткен сабақ бойынша айту арқылы «өрмекшінің өрмегін» құрамыз.

Үй тапсырмасын тексеру
Мысалдар. Көңіл - күй одағайы. Жекіру одағайы. Шақыру одағайы. Тұрмыстық өмірдегі одағайлар.
алақай
құру - құру
рахмет
пай - пай
жетер
шөре - шөре
кеш жарық
кәне
түу
моһ - моһ
сәлем
тәйт
ойпырмай

Қызығушылықты ояту
Тәжірибе көрсету (өмірмен байланыстыру) "Дыбыстық еліктеуіш" сөздерді ұғыну:
А) Сіріңкені жағып, стақандағы суға батыру
- От қалай сөнді? (От быж етіп сөнді )
- Дыбысты қай сезім мүшелері арқылы қабылдадыңдар?(құлағымызбен естідік)
Ә) Сағат аламын да, стол үстіне қоямын
- Сағат қалай жүріп тұр? (Сағат тық - тық жүріп тұр)
Б) Барабан соғу
- Барабан қайтті? (Барабан дүңк - дүңк етті)
В) Шар үріп, жару
- Шар қалай атылды? (Шар тарс етті)
Сұрақ; Өздерің байқағандай, не көріп, не естідіңдер? Дыбыстарды қай сезім мүшесімен қабылдадыңдар?
Бейнелеуішті ұғындыру: Оқушының атын атап шақыру, өзіме қарату (жалт қарау)
Шам жағып, сөндіру (жарқ ету)
Мұғалім жүріп келе жатып, кенет тоқтау ( кілт тоқтау)
Сендер біраз нәрсені көрдіңдер, не ұқтыңдар? (ереже шығарту, оқулықпен салыстыру)
Сонымен, оқушылар, табиғаттағы, күнделікті өмірдегі дыбыстарды, қимылдарды естіп немесе көзбен байқаймыз. Тіліміздегі кейбір дыбыстарды, дауыстарды көзбен көріп бейнелеп, екінші бір сан алуан сөздерді құлақпен есту арқылы анықтаймыз

Жаңа сабақ
Бүгінгі тақырыбымыз: «Еліктеуіш сөздер»
1. Табиғаттағы, айналадағы әртүрлі дыбыстарға,
қимыл - әрекеттерге еліктеуден пайда болған сөздерді еліктеу сөздер деп атаймыз..
2. Құлақпен есту арқылы пайда болған сөздер – еліктеуіш сөздер.
3. Көзбен көру арқылы сипаттайтын, бейнелейтін сөздер – бейнелеуіш сөздер.
4. Көмекші етістікпен (көбінесе ет көмекші етістігімен) тіркесіп жұмсалады.

Видео көрсету
Еліктеу сөздер – айналадағы әр түрлі құбылыстардың дыбыстарына, қимыл - әркеттеріне еліктеумен немесе олардың бейнелерімен байланысты туған сөздер.
Мысалы: Мырс етіп күлді.
Бүлк - бүлк желіс.
Былш ете қалды.
Тырс - тырс соқты.
Оқулықпен дәптермен жұмыс
1, 2, 3 - жат ауызша орындау
4 - жат өзіндік жұмыс
5 - жат. Жұмбақтарды оқы. Еліктеуіш сөздерді тауып жазу.

Мұғалім: Бисембиева А.
Еліктеуіш сөздер жүктеу