Тыйым сөздер – тәрбие көзі

Тақырыбы: Тыйым сөздер – тәрбие көзі
Мақсаты: Тыйым сөздердің өмірдегі тәрбиелік мәні туралы айта отырып, тыйымдар мен ырымдардың түрлерімен таныстыру, жаманнан жиреніп, жақсыны үйренуге баулу.
Әдісі: Ән, би билеу, тыйым сөздер, сұрақ - жауап, көрініс, салт - дәстүр көрсету.
Көрнекіліктер: слайдтар, ұлттық бұйымдар: сандық, жастық, бесік, көрпе, пышақ, кітапшалар.
Тәрбиеші: Ұрпақ - ғылым ғұмыр жалғасы, тіршілік көзі. Қай халық болмасын үмітін ең алдымен ұрпағынан күтеді. Жанған отын сөндірмей, түтінін түтететін артына ұрпақ қалдыруды көздейді. Бала дүниеге келген соң әр түрлі тыйым - ырымдар арқылы ата - анасы тәрбиеге шақырады. Сондықтан тыйым сөздер тәрбие көзі болып саналады.
Жас сәбидің қалы, меңі үлкейіп кетпесін деп «Қалдыгүл», «Меңдігүл» деп ат қояды. Сәби өз үйіне «Ассалаумағалейкум» деп кірсе, ол үйге қонақ келеді.
Сәби қолындағы затты шашу деп шашса, ол үйде той болады дегенді білдіреді. Ал енді бесікке қатысты тыйымдарға кезек берейік:
1 - оқушы: Бесікті сатуға, кез келген адамға беруге, аяқ астына тастауға болмайды. Қазақ халқында бесік ұрпақ жалғастыратын қасиетті бұйым болып саналады.
2 - оқушы: Бесікті ашық қалдырмайды. Анда - санда аластатып, жын - шайтаннан қорғайды.
Тәрбиеші:»Тәрбие көзі тал бесіктен» демекші, барлық тәрбие осы бесіктен басталады екен. Ендеше бесікке салу көрінісіне назар аударайық.
Көрініс: «Бесікке салу».
1. Бесікті аластау.
Алас, алас, пәледен алас,
Көзі жаманның көзінен алас!
Тілі жаманның тілінен алас!
2. Тыштырма жасау.
3. Бісмілләһи рахмани - раһим – деп бесікке бөлеу.
4.»Бесік жыры» әні орындалады.
Тәрбиеші: Қазақта жолға шығудың өзі сын. Сәрсенбі күні жолға шыққан адамның жолы болады. Сейсенбі күні жолға шықпайды.
3 - оқушы: Жолда кездескен адамнан «Қайда барасың?» деп сұрамайды,»Жол оң болсын» деу керек.