Табиғатты аяла

Тәрбие сағатының тақырыбы: «Табиғатты аяла»
Тема классного часа: «Береги свою планету, ведь другой на свете нету!»

Мақсаты: Оқушылардың қоршаған ортаға деген махаббат құндылықтары жайлы түсініктерін кеңейту; табиғатты қорғауға, жерін сүюге, мейірімділікке, ізгілікке тәрбиелеу, Табиғат - Анаға сүйіспеншілікпен қарауға жетелеу; шығармашылық қабілеттерін, жақсылық жасай білу іскерліктерін, ойлау қабілетін дамыту, өз ойын еркін жеткізе білуге дағдыландыру.
Цель: показать красоту родной Земли; воспитывать уважение и любовь к природе, раскрыть экологическую проблему; развивать познавательную активность; развивать познавательную, творческую активность школьников в ходе экологической деятельности, формировать чувство бережного отношения к природе.

Көрнекі құралдар: интерактивті тақтаға әзірленген слайдтар, табиғат туралы нақыл сөздер, өлең шумақтары, қабырға газеті, гүлдер, суреттер, «Өзін - өзі тану» бағдарламасы бойынша дайындалған видео фильм,
Сабақтың түрі: дәстүрлі емес саяхат түріндегі ой - толғау сабағы
Сабақтың әдісі: әңгімелеу, түсіндіру, сұрақ - жауап, тілек айту, пікірлесу, шығармашылық жұмыстар

Тәрбие сағатының құрылымы:
І бөлім
І. Ұйымдастыру
ІІ. Табиғат дегеніміз не?(саяхат - шолу)
ІІІ. Тәрбие сағатының тақырыбын айтып, мақсатын хабарлау;
Сергіту сәті: «Мейірімділікті табиғаттан үйрен!» -«Мейірімді жүрек» ойыны
ІІ бөлім
IV. Ой - толғау (Үй тапсырмасы)
а) «Мен табиғатты сүйемін немесе табиғатпен сырласу»
ә) « Егер табиғатқа тіл бітсе...»
б) «Егер мен суретші болсам...»
в) «Егер мен ақын болсам...»
V. «Жүректен жүрекке» табиғатқа тілек айту
VI. Сабақты қорыту. Ән шашу «Табиғат»

Сабақтың барысы:
(Оқушылар дөңгеленіп отырады, орталарына әдемі гүл шоқтары қойылған)
І. Ұйымдастыру: Біз бүгін, сендермен бірге қоршаған ортаға деген махаббат құндылықтары жайлы түсінігімізді кеңейтеміз, табиғатты сүюді, қорғауды, табиғат - Анаға сүйіспеншілікпен қарауды үйренеміз. Біз бүгін, табиғатпен сырласамыз, оны түсінуге тырысамыз.
І. Табиғат дегеніміз не?(саяхат - шолу)
Жүргізуші: Армысыздар ұлағатты ұстаздар, құрметті, қадірменді көпшілік қауым. Абай Құнанбаев атындағы Саран гуманитарлы техникалық колледжіміздің 90 жылдық мерейтойына орай ұйымдастырылған, «Табиғатты аяла» атты ашық іс - шараға хош келіпсіздер. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаев «Жасыл ел» атты мемлекеттік бағдарламада халықтың денсаулығын нығайту, мемлекеттің бірінші кезектегі атқаратын шараларының бірі екендігін атап көрсеткені баршамызға мәлім.
Вед. Уважаемые преподаватели, студенты и гости! С связи с празднованием 90 летия нашего СГТК им. Абая Кунанбаева. Мы собрались для того, чтобы обсудить важнейшие направления общественного развития XXI века, решить, каким образом человечество сможет преодолеть опасность глобальных экологических проблем. Суть проблем состоит в противоречии: с одной стороны, потребительских запросов человека, с другой – в ограниченности природных ресурсов Земли. Планета людей в опасности!
Это не истерический крик, не взрыв эмоций, не попытка драматизировать ситуацию. За этими словами – горькая правда. Мы привыкли считать, что природа всесильна, забывая при этом, что она ранима и хрупка.
Как никто
Я сегодня тебя понимаю,
Все болезни твои
На себя принимаю».
О. Сулейменов.

І. слайд
Күн сәулесі төгілгені әдемі,
Алуан түрлі қызыл гүлдер әдемі.
Сылдыр қаққан мөлдір суда әдемі.
Биік – биік шыңдарым да әдемі.

Айдын көлде аққу қандай әдемі
Сұңқар құстың самғағаны әдемі
Даланы әнге бөлеген құстарым қандай әдемі
Мөлдіреген көздері киігім қандай әдемі
Баяндама: Ендеше ортамызға БМ - 9а - 11 тобының студенті: Шоқаева Гүлім
Жүргізуші:
Қоғамдық өндірісті, экономиканы игеру мен дамыту барысында табиғатты тоздырып жібергенімізді байқамай қалдық. Табиғи байлықты игеріп, оның дүлей күшін жеңдік деп жүріп, өзімізге қастаңдық жасадық.
Семейді полигонға айналдырдық, Аралды апатқа ұшыраттық, тың жерлерді эрозияға душар еттік, өзендерді жойдық, көлдерді құрғаттық. Осыған кім кінәлі?
Иә, республикамыздың табиғат жағдайы нашар. Алайда жағдай қиын деп туған мекенді, Отанымызды тастап кетпейміз. Ендеше, ауыр табиғат жағдайына қарсы күресу әрқайсымыздың азаматтық борышымыз.
Ни для кого не секрет, что наш мир стоит на пороге экологической катастрофы. Состояние природы начинает угрожать существованию самого человека. За нарушение законов биосферы человек уже расплачивается своим здоровьем. Но самое страшное, что за это придётся платить и будущим поколениям. Единственное спасение – в том, чтобы услышать голос природы, подчиниться её законам, отказаться от потребительского отношения к Земле и её богатствам. Единственное спасение – в экологической культуре.
Презентация қорғау: Қартай Айдана

Жүргізуші:
Табиғаттан бабамыз ала берген секілді,
дарқандыққа қазаққа дала берген секілді.
Еркелікті, ерлікті желден алған секілді,
мөлдірлікті көгілдір көлден алған секілді – деп Қадыр Мырза Әлі айтқандай.

Табиғаттың негізгі жанашырларына сұрақ қойып көрейік:
Вопросы: Разминка
1. Экология сөзінің мағынасы қандай?
Что означает экология?
2. Ауаның құрамы?
В состав кислорода что входит?
3. Қазақстанда қанша қорық бар?
Сколько в Казахстане заповедников?
4. Семей полигонын жабу туралы жарлыққа қай жылы қол қойылды?
В каком году подписали указ о закырытии полигона Семей?
5. Ең үлкен құс? Самая большая птица?
Жүргізуші:
Табиғат – адам өмір сүрер тіршілік етер ортасы. Онсыз өмір жоқ. Міне, осы табиғат көріністерін, оған бөлінген қазақ даласындағы өмірді, тұрмыс-қалды суреттеуге ұлы Абай атамызда көптеген өлеңдері арналған және бұрын табиғат көріністерін мұншалық терең әрі жан - жақты жырлаған ақын болған емес. Жылдың 4 мезгілі туралы жазылған өлеңдері бейнеті мен азабы мол мал баққан шаруаны баянсыз көшпелі ауылды көрсететін сұлу шығармалар болып табылады.
Земля – наш общий Дом. И как важно, чтобы в Доме нашем не было печали, горя, чтобы в нем царило спокойствие, мир и счастье. Но в беспокойный, бурный век научно - технического прогресса и огромных социальных перемен не всё благополучно на нашей планете. Земля, наш крошечный дом, летящий в безмерно большом космическом пространстве, скорбит, и плачет…
Кәне, осы шығармаларынан үзінді оқып берейік. Ки - 9 - 12 тобы.

Вопросы:
1. Назвать две причины ультрафиолетового голодания в городе. Загазованность в атмосфере, пыль.
2. Кто такой пассивный курильщик? Человек, находящийся в накуренной комнате, рядом с курящими людьми.
3. Почему вода из большинства водоемов Казахстана не пригодна для питья? Вода загрязнена отходами от предприятий и ядовитыми веществами от полей.
4. Каким способом передается инфекция гриппа? Воздушно - капельным.
5. Какие приборы являются источниками бытового излучения? Телевизор, компьютер.
6. Какой источник загрязнения воздуха является причиной смерти 2млн человек ежегодно, среди которых мужчин больше, чем женщин? Сигареты.
7. Какую главную опасность для окружающей среды и здоровья людей представляет ядерная энергетика? Загрязнение окружающей среды ядерными отходами.
8. Что нужно сделать перед употреблением плодов, обработанных пестицидами? Срезать кожуру

IV. Ой-толғау
Что мы можем сделать, что нам под силу, чтобы улучшить нашу Планету, чтобы она не скорбила?
VIII слайд
А)«Экология – өмірдің соғып тұрған жүрегі!»
(Бұл тапсырмалар оқушыларға алдын - ала берілген болатын, мына беріліп отырған тақырыпқа байланысты презентация қорғайды)
ИЕТ, МД, ДТ - 9 - 12 топтары
ә) « Егер табиғатқа тіл бітсе...» тақырыбы бойынша оқушының таза жүрегінен шығармаларға кезек берейік: Қтә - 9a - 12, Қтә - 9b - 12,
ҚтӘ - 9 - 11.
Х слайд
б) «Егер мен суретші болсам...»(Бұл бөлімде сыныптағы суретті жақсы салатын оқушылардың суреті көрмеге қойылып, сол туралы пікірлері тыңдалды) БМ - 9а - 12, БМ - 9б - 12.
ХI слайд
г) «Егер мен ақын болсам...» (Бұл бөлімде сыныптағы өлең шығаратын оқушылардың өлеңдері тыңдалды. Сонымен қатар басқа ақындардың табиғатқа арнаған өлеңдерін оқушылар тебірене оқыды)
д) «Табиғат менің - Жер анам» атты видео фильмді көріп, ол туралы оқушылардың пікірлері тыңдалды.
ХІІ. слайд («Өзін - өзі тану» пәні бойынша)

Сабақты қорытындылау кезеңі: «Жүректен жүрекке» Оқушылар сабақ соңында табиғатқа тілек айтып, тақтада ілініп тұрған күннің сәулесіне кезегімен мынандай сөздерді апарып іледі.

Заключение тренинг « От сердца к сердцу».
Конец ХХI века характеризуется мощным рывком в развитии научно - технического прогресса, ростом социальных противоречий, резким демографическим взрывом, ухудшением состояния окружающей человека природной среды.
Поистине наша планета никогда ранее не подвергалась таким физическим и политическим перегрузкам, какие она испытывает на рубеже ХХ - ХХI веков. Человек никогда ранее не взимал с природы столько дани и не оказывался столь уязвимым перед мощью, которую сам же создал.
Что же несет идущий век - новые проблемы или безоблачное будущее? Каким будет человечество через 150, 200 лет? Сможет ли человек своим разумом и волей спасти себя самого и нашу планету от нависших над ней многочисленных угроз?

Гүлдей бер, Жер - Ана!
Аспаның ашық болсын!
Аспаныңды бұлт торламасын!
Тоғайың аң мен құсқа толсын!
Суың мөлдір, таза болсын!
Өзен, көлің, теңізің балықтарға толсын!
Орманың қызыл, жасыл гүлдерге толсын!
Күнің жарық болсын! т. б.
Хормен:
Табиғатты қорғау үшін бәріміз күресейік, бір ағаш егейік.
Текке отырмай жасымыз бен кәріміз, таза ауа үшін терімізді төгейік.

Табиғат сені сүйеміз,
Басымызды иеміз!
Барлығы орындарынан тұрып, Табиғат – Анаға тағзым етеді.
Ән «Табиғатым»