Жүк мәшинесі

Тақырыбы: Жүк мәшинесі.

Білім беру саласы: Таным
Бөлімдері: Құрастыру
Мақсаты:
- Балаларға жалпы көліктер туралы түсінік беру.
- Көліктердің ерекшеліктеріне қарай топтастырып (жерде, суда, әуеде) атқаратын қызметіне қарай салыстыра білуге үйрету, маңыздылығы туралы ұғымдарын кеңейту.
- Әртүрлі бөлшектерден жүк мәшинесін құрастыруға үйрету, құрылыс материалдарымен жұмыс істеуге жаттықтыру.
- Құрылыс материалдарының атауын бекіту.
- Адамгершілікке, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Қажетті құралдар: ат арба, түйе арба, құрылыс материалдары, жер, су, әуе мәшинелерінің суреті, слайд.
Әдіс - тәсілдер: түсіндіру, көрсету, үйрету, сын тұрғысынан ойлау әдістері: ой қозғау, ойын, саусақ серуені жаттығуы.
Билингвальді компонент: машина - көлік.
Сөздік жұмыс: жер, су, әуе көліктері, цилиндр.

1 - кезең
уәждік - түрткі болу

«Ой қозғау»:
- Балалар, ерте заманда көлік түрлері болмаған кезде адамдар алыс жерлерге қалай барған? Ауыр жүктерді бір жерден екінші жерге қалай жеткізген?
Балалар ерте заманда көлік түрлері болмаған кезде адамдар көлік ретінде және жүк тасу үшін үй жануарларын пайдаланған. Ат, түйеге арба жегіп адам, жүк тасымалдаған. Алыс жерлерге жету үшін айлап, жылдап жүріп барған.
- Ат арба, түйе арба пайдаланған.

2 - кезең
проблемалық - ізденістік

Логоритмикалық жаттығу:
Машина «бип - бип» - дейді,
Жолдан былай кет - дейді.
Күшікті басуға,
Болмайды машина.
Балалар қосылып айтады.

Суретпен жұмыс:
- Ал, балалар бүгін біз көліктер туралы әңгімелейміз.
- Балалар қазіргі ғылым мен техника дамыған заманда көлік түрлері өте көп. Көліктер әуе, су және жер көліктері болып үшке бөлінеді.
Суреттерді тамашалап, сұраққа жауап береді.
- Әуе көліктеріне ұшақ, тікұшақ, жатады.
Балалар тәрбиешімен бірге қайталайды:
ұшақ, тікұшақ,
- Су көліктеріне кеме, қайық, желкенді қайық жатады.
кеме, қайық, желкенді қайық
- Жер көліктеріне мәшина, мотоцикл, автобус, велосипед, поезд т. б жатады.
- мәшина, мотоцикл, автобус, велосипед, поезд жатады.
- Ауыр заттарды, жүктерді үлкен жүк машиналармен тасымалдайды.

Билингвалды компонент:
машина - көлік.

Сергіту: «Бағдаршам» ойыны.
Шарты:
Үш түсті дөңгелектерді: қызыл, жасыл, сары бағдаршам түстерін кезек - кезек көрсетеді. Өлең оқылады:
Ашса кезек үш көзін,
Айтты деп ұқ үш сөзін:
Қызыл жанғанда орнында тұрады,
Сары жанғанда қимыл жасайды,
Жасыл жанғанда жүреді.
Балалар орындарынан тұрып, қызыл жанғанда қимылдамай тұрады, жасыл жанғанда орындарында жүреді, сары жанғанда қолдарын
қозғалтып, дайындық жасайтындарын қимыл - қозғалыспен көрсетеді.

Дидактикалық ойын:
«Суреттегі пішіндерді ата»
Тақтада пішіндер бейнеленген. Тәрбиеші балалардан пішіндердін атауын сұрайды.
- Тіктөртбұрыш, шаршы, сопақша, дөңгелек,
үшбұрыш, цилиндр.

Танграм ойыны:
Үстел үстіндегі қағаз қиындыларынан көлік жасауды сұрайды.
Балалар тапсырманы орындайды.

Тосын сый:
- Балалар, бұл кім болды екен?
(Көлік жөндеуші келеді)
- Саламатсыздар ма?
Балалар амандасады.
- Мен көлік жөндеушімін.
- Мен «Толағай» тобында көліктер құрастырып жатыр дегенді естіп көмектескелі келдім.
- Ой, рахмет! Иә, дәл уақытында келдіңіз. Балалар, көлік жөндеушімен бірге көлігімізді құрастырайық.

Саусақтар серуені:
Тәрбиеші балалармен бірге кабинасы, шанағы, доңғалақтары бар жүк таситын көлікті құрастыра бастайды:
Тәрбиешінің басшылығымен құрылыс материалдарынан жүк көлігін құрастырады.
- Екі цилиндрді қоямыз, оның үстіне тіктөртбұрышты орнатамыз.
- Сосын тіктөртбұрыштың үстіне шаршыны қоямыз;
Жүк көлігін орнынан қозғап көреді.

3 - кезең
рефлексті - түзетімдеуші

Дидактикалық ойын: «Не қайда жүреді?».
Шарты: Көлемді бейнелі сурет арқылы көліктердің жүру жолдарын тауып, көліктерді орналастыру.
Тапсырмаларды орындайды.
Сұрақтар қойып, тақырыпты қорытады:
- Балалар, қандай құрылыс жасадық?
- Жүк көлігі.
- Құрастырған көлікке қандай материалдарды алдыңдар? - Тіктөртбұрыш, шаршы, цилиндр.
Балаларды жақсы жұмыс жасағандары үшін мадақтайды.

Күтілетін нәтиже:
Біледі: Көлік түрлерін ерекшеліктеріне қарай топтастыра білуі.
Меңгереді: Құрылыс материалдарымен жұмыс жасауда оны көлемі, пішініне сәйкес кеңістікте дұрыс орналастыра білуге дағдыланады.
Игереді: Құрылыс барысында бөлшектерді дұрыс пайдалануды.