Адамға пайдалы заттар

Ақмола облысы, Жарқайың ауданы,
Ростов орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі:
Муханбетжанова Жазира Мизамхановна

Қазақ тілі 7 сынып
Типі: жаңа сабақ
Түрі: дәстүрлі емес
Пәнаралық байланыс: биология, орыс тілі, математика
ІҮ модуль. Денсаулықты сақтау
Тақырыбы: Адамға пайдалы заттар
Сабақтың ұраны: Көңіл жақсы болғаны – өмір жақсы болғаны.
Настроение хорошее – и жизнь хороша.

Мақсаты:
1) білімділік: оқушыларға «Адамға пайдалы заттар» тақырыбын меңгертіп, жаттығу жұмыстарын жасай отыра грамматикалық тақырыптарды бекіту.
2) дамытушылық: тапсырмалар арқылы оқушылардың ойлау қабілеттерін, ауызекі сөйлеу тілін дамыту.
3) тәрбиелік: салауатты өмір салтын сақтауға тәрбиелеу.
Әдістері: сұрақ - жауап, түсіндіру, талдау

Көрнекіліктер: тірек - сызбалар, суреттер, үлестірмелі қағаздар

Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі:
1. Оқушылармен амандасу;
2. Кезекшімен сұхбат

Үйге тапсырма. Топтау сан есім, демеулік шылау, қос сөздердің ережелерін жаттап, мысалдар келтіру.
Үй тапсырмасын бағалап аламын
Дайындық кезеңі: - Қане, балалар, еске түсірейікші, денсаулықты сақтау үшін не істеу керек?
1) жақсы тамақтану;
2) спортпен айналысу;
3) таза ауада серуендеу;
4) көп дәруменді тамақтарды жеу

Сабақтың мақсатын таныстыру:
- Дұрыс айтасыңдар, ендеше бүгінгі біздің тақырыбымыз – «Адамға пайдалы заттар». Сабақтың мақсаты: жаңа мәтінмен танысып, тақырыпты меңгереміз. Тапсырмаларды орындау арқылы грамматиканы бекітеміз. Сабақта барлығыңа сәттілік және мына смайликтей жақсы көңіл - күй тілеймін. Сондай - ақ бағалау кестесін беріп қояйын (Әрбір оқушыға смайлик пен бағалау кестесін таратамын).

Жаңа сабақ
Сөздікпен жұмыс
Құрам – состав
Әсіресе – в основном
Дәрумендер – витамины
Көмірсутегі – углеводороды
Ақуыз – белок
Қабық – кожура
Ағза – организм
Пайдалы – полезные

Осы сөздерді жазып болсақ, 1, 2 сөзбен сөз тіркестерін құрастырып кетейік (мысалы: минералдық құрам, адам ағзасы, пайдалы зат, т. б.)
Бағалап аламын

1 - тапсырма. Мәтінді өзім оқып берген соң, 1 оқушыға оқытып, орыс тілінде мәтіннен не түсінгенін сұраймын.
Алманың пайдасы қандай?
Алма. Алманың минералдық құрамы аса бай. Онда, әсіресе, калий көп. Сондай - ақ, фосфор, кальций, магний, темір сияқты химиялық заттар да баршылық.
Дәрумендер, негізінен, алманың қабығы мен қабықтың астындағы жұмсақ етінде болады. Олар – С, РР1, В2, Е дәрумендері. Алмада 14, 7% көмірсутегі бар да, оның басым көпшілігі қант болып келеді. Содан кейінгі кезекте фруктоза, глюкоза және сахароза алады. Жемістің бұл түрі тамаша емдік қасиетімен де белгілі.

Деңгейлік тапсырмалар
ІІІ деңгей
1. Мәтіннен демеулік шылауларды теріп жазыңдар.
2. Мәтіндегі сан есімдерден топтау сан есімдерін жасаңдар.
ІІ деңгей
1. Мәтінге 3 - 4 сұрақ құрастырыңдар.
2. Көп, жұмсақ, жеміс сөздерінен қос сөздер жасап, түрлерін атаңдар.
І деңгей
Алманың зияны туралы айтып бер.
Бағалап аламын
Аударма жұмысы
2 - тапсырма. Диалог бойынша өзара сөйлесіп, аудару.
- Адам ағзасына қандай пайдалы жемістерді білесің?- Какие полезные фрукты знаешь для организма человека?
- Қара өрік... Оның жеті түрі бар. Ал біздің Республикамызда оның үш түрі өседі. – Чернослив... Он имеет 7 видов. А в нашей Республике произрастают только 3 вида.
- Ол жеміс қай айларда піседі? – В какое время поспевает этот фрукт?
- Маусым, мамыр айларында. – В маеи в июне.
- Ол жеміс қайда өседі? – Где растет?
- Орманның шеттерінде, бұталардың арасында өседі. – Растет на краю леса, в кустарниках.
- Оның қандай емі бар? – Что лечить?
- Денеге іріңді бөртпелер шыққанда пайдаланса, тигізер көмегі көп. – Большую пользу приносят при лечении гнойных прыщей.
- Жемісі қандай? – Какую форму имеет этот фрукт?
- Жұмыртқа тәріздес, сары, қызыл түсті. – Продолговатый, желтого, красного цвета.

1 - оқушыға пайдалы, өрік, жұмыртқа сөздерінің біреуіне фонетикалық талдау жасатамын.

Үлгірімі төмен оқушымен жұмыс (үлгірімі төмен оқушыға үлестірме қағазын беремін).

3 - тапсырма. Адам ағзасына пайдалы тағамдарды атаңдар. Дұрыс, ендеше мына суреттерді таңдап, автор орындығына отырып, талдау.
Енді мына суреттердің ішінен пайдалысын 1 - себетке, пайдасызын 2 - себетке саламыз.
Бағалап аламын
Мен сіздерге бірнеше сұрақ оқимын, ал сендер дұрыс/бұрыс деген жауап бересіңдер (парақ беріп, болған соң тақтаға дұрысын іліп қоямын).
Сұрақтар:
1. Қос сөздер дефис арқылы жасалады (дұрыс)
2. Алманың минералдық құрамы бай емес (бұрыс)
3. Алмада көмірсутек жоқ (бұрыс)
4. Балық фосфорға бай (дұрыс)
5. Адам ағзасына дәрумендер керек (дұрыс)
6. Қара өріктің Қазақстанда 7 түрі өседі (бұрыс)
7. Топтау сан есімнің сұрағы қаншадан? (дұрыс)
8.– ма, - ме, - ба, - бе, - ше - сұраулық демеулік (дұрыс)

Енді алдарыңа мынадай дайын график ұсынамын. Себебі, қазір графикалық тест орындаймыз. Төмендегі берілген сөздерді 3 грамматикалық тақырыпқа сәйкес жауаппен сәйкестендіреміз

Қане тексерейік, (тексеріп болған соң баға қоямын), енді мына сызық неге ұқсайды? – Иә, дұрыс 70 деген санға. – Ал 70 саны нені еске салады?
- Жеңістің 70 жылдығын. – Ендеше, барлығыңды келе жатқан Ұлы Жеңістің 70 жылдығымен құттықтаймын!
Үйге тапсырма. Бүгінгі тақырып модульдің соңғы тақырыбы болғандықтан қайталау.
Бағалау. Енді бағалау кестесіне қорытынды бағамызды қояйық!(Күнделікке баға қою)
- Бүгінгі сабақ қалай өтті?
(Оқушылар смайлик таңдап, сабақтың қалай өткенін тамаша, жақсы, нашар, білмеймін деген жауап айтады)
- Сабақ аяқталды, сау болыңыздар!

Толық нұсқасын жүктеу