Сәбит Мұқанов «Сұлушаш»

Сәбит Мұқанов «Сұлушаш»
(Ашық тәрбие сағатының талдамасы)

Сабақтың мақсаты: Сәбит Мұқановтың өмірі мен шығармашылығы туралы мағлұмат беру. «Сұлушаш» поэмасын талдау жасау арқылы меңгерту. Жазушының биік тұлғасы, туған халқына, оның әдебиетіне сіңірген еңбегін танып білу.

Сабақтың міндеті:
а) білімділік: Сәбит Мұқановтың өмір жолы, шығармашылығы туралы мәлімет беру, шығармаларының тақырыптарын анықтау, «Сұлушаш» поэмасының мазмұнын талдау жасау арқылы меңгерту.
ә) тәрбиелік: студенттерді отансүйгіштікке, адамгершілікке, адалдыққа, өзара сыйластыққа, берілген тапсырмаларды ұқыпты орындауға тәрбиелеу.
б) дамытушылық: жүйелі сөйлеуге, ойын дәлелді жеткізуге дағдыландыру, мәтінмен жұмыс түрлеріне жаттықтыру, тіл байлығын дамыту.
Сабақ түрі: аралас сабақ.
Күтілетін нәтиже:
а) студенттер түсінуі тиіс: Қаламгердің өмірі мен шығармашылығы туралы мағлұматты, шығармаларының тақырыптарын, «Сұлушаш» поэмасының мазмұнын, шығармаға талдау жасау жолдарын түсінуі тиіс.
ә) құндылық бағдары болуы керек: Жазушының әдебиетке сіңірген еңбегін тануы, «Сұлушаш» поэмасының сюжеттік - композициялық құрылымын, көркемдік ерекшелігін біледі.
б) студенттер жасай біледі: берілген тапсырмалар бойынша өз бетінше жұмыс жасай біледі, жаңа технология бойынша 13 бағытқа бағытталған талдауды, топта пікірлесіп ортақ шешім табуды, шығармашылықпен жұмыс жасай біледі.
Көрнекілік: экран, слайд, сызбалар, оқулық.

Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
1. Амандасу, оқушыларды түгендеу.
2. Сабақтың барысын хабарлау.

ІІ. Үй тапсырмасы.
Жамбыл Жабаевтың өмірі мен шығармашылығы.
Жоспар:
1. Ақынның өміріне шолу.
2. Шығармалары.
3. Жамбыл – айтыс өнерінің шебері.
4. Дастандары.
Үй тапсырмасын тексеру:
а) Тірек - сызба бойынша ақынның өміріне шолу жасалады.
ә) Топтастыру түрінде өлеңдерінде көтерілген мәселелер анықталады.
Поэзия сәті: Жамбылдың «Ленинградтық өренім» өлеңін жатқа оқу.
б) Сұрақ - жауап түрінде ақынның айтыстары және дастандары жайында сұралады.

Үй тапсырмасын қорытындылау арқылы бекіту.

IV. Жаңа сабақ.
1. Сабақтың міндеті мен жоспарын анықтау.
(студенттердің көмегімен тақтада сызба түрінде анықталады)
Сабақтың жоспары:
1. Өмірі мен қоғамдық қызметі.
2. Шығармашылығы.
3. «Сұлушаш» поэмасы.
2. Жоспар бойынша жұмыс.
1. Хронологиялық кесте бойынша жазушының өмірі мен қоғамдық қызметіне түсінік беріледі.
Хронологиялық кесте

2. Шығармашылығы.
Сызбамен жұмыс (тақтадағы сызба, экрандағы слайд бойынша түсіндіріледі).
А) Өлеңдері:
Кедей тағдыры ---(Көңілім, Жалшының зары», «Шығар күн»);
Жаңа заман ----(«Бостандық»);
Күрескер кедей бейнесі --(«Шоқпыттың шаруасы»,«Егістік»,«Қазақстан», «Майға сәлем».)
Ауыл еңбеккерлерінің бейнесі ----(«Колхозды ауыл осындай», «Малшының мақтанышы».
Ұлы Отан соғысы ----(«Мен де аттандым майданға», «Фашизмнің ажалы», «Ленин қаласында», «Берлин алынды» ).
Ә) Поэмалары:
Осы өлеңдеріндегі көтерілген мәселелер «Батырақ», «Ақ аю», «Қанды көл», «Жұмаштың өлімі», «Октябрь өткелдері» сияқты поэмаларында да көрініс тапқан. Ақын өзі өмір сүріп отырған ортаның адамдарын арқау етіп алған.
Б) Прозалық шығармалары:
---- «Адасқандар» романы.
----«Өмір мектебі». 3 кітаптан: «Менің мектептерім», «Өмір мектебі», «Есею жылдары».
---«Балуан Шолақ» повесі.
----«Ботагөз» романы.
-----«Аққан жұлдыз» романы.
В) Зерттеу еңбектері:
Оның әр жылдарда жазған қазақ әдебиетінің мәселелеріне байланысты «ХХ ғ - ғы қазақ әдебиеті», «Қазақтың 18 - 19ғ - ғы әдебиетінің тарихынан очерктер», «Өсу жолдарымыз», «Жақын жұлдыздар», «Халық мұрасы» т. б. зерттеу еңбектері бар.
Г) Публицист:«Еңбекші қазақ», «Қазақ әдебиеті» газеттеріне мақала, очерктер жазған.
Ғ) Аудармашы: «Игорь жорығы туралы жыр», Навтедждің «Балалар», А. Толстойдың «Жүрек жұтқандар» шығармаларын қазақ тіліне аударды.
Д) Драматург:«Ш. Уәлиханов», «Қашқар қызы».
Топтастыру түрінде жазушының еңбектері жинақталады.
Сәбит Мұқанов «Сұлушаш». жүктеу