Дарындылар додасы

Маңғыстау облысы, Түпқараған ауданы,
Сайын Шапағатов ауылы № 1 жалпы білім беретін
мектеп –лицейінің математика пәні мұғалімі
Токаева Айтбиби

«Дарындылар додасы»
Мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың математикаға қызығушылығын,ынтасын,зейінін арттыру,алған білімдерін тереңдету.
Дамытушылық: Ой-өрісін кеңейту,логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, ұйымшылдық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушыларды ұжымшылдыққа,жолдастыққа,алғырлыққа,белсенділікке және жеке тұлға етіп қалыптастыру.
Типі: Білім дағдыларын жетілдіру сабағы
Түрі: Жарыс сабақ.
Көрнекілігі: интерактивті тақта, қанатты сөздер, бағалау парағы.
1-жүргіруші:
«Асыл тастан, өнер жастан
Шығады деп дарынды
Халық айтса қалт айтпайды
Әрқашанда нанымды» деп Абай атамыз айтқандай өмірдің өзі сайыс, ойын.
2-жүргіруші:
Бүгін біздің сыныпта математика пәнінің алғырлары күш сынысып өздерінің білім деңгейін көрсетпекші
1-жүргіруші:
Шақырамыз, келіңдер жарысуға.
Күш, өнер, біліммен алысуға
Бар өнерді салайық, ортамызға
Қанеки, кім шығады сайысуға
Сонымен ортаға сайыскерлерді шақырамыз.
2-жүргіруші:
Сонымен, құрметті көрермендер, сайысымызды бастайық. Сайысымыздың алғашқы туры - «Бәйге»
Қарап тұрмай бәйгеге еріңіз
Шәкірттерге әділ шешім беріңіз
Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар шығарар,
Бәйге, бәйге,бәйге бір көріңіз
1-жүргіруші:
Бұл тур бойынша сайысқа қатысушы тұлпарларға сұрақтар қойылады.Кім бірінші белгі берсе, сол жауап береді.Әрбір дұрыс жауапқа 10 – ұпай
Слайд 1

1-Тур. «Бәйге»
Рационал сандар жиынын нелер құрайды?
(Бүтін сандар, оң және теріс бөлшектер)
а-ның n дәрежесі деп нені атаймыз?
(әр қайсы а- ға тең n – көбейткіштің көбейтіндісі)
Қандай сандар иррационал сандар деп аталады?
(Шектеусіз периодсыз ондық бөлшектер иррационал сандар деп аталады)
Бірмүше дегеніміз не?
(Сандар мен әріптердің көбейтіндісі)
у=х^2 функциясының графигі қалай аталады?
(парабола)
Көпмүше деп нені атайды?
(Бірмүшелердің алгебралық қосындысы көпмүше деп аталады)
Жақша алдында минус таңбасы болса, жақша қалай ашылады?
(Жақша ішіндегі алгебралық қосындылардың таңбалары қарама – қарсы таңбаларға өзгереді)
у=х^3 функциясының графигі қалай аталады?
( кубтық парабола)
Нақты сандар жиынын нелер құрайды?
(Рационал және иррационал сандар)
Қандай өрнек әріпті өрнек деп аталады?
(Құрамында әріпі бар өрнек әріпті өрнек деп аталады)
2-Жүргізуші:
«Ана тілің - арың бұл
Ұятың боп тұр бетте
Өзге тілдің бәрін біл
Өз тіліңді құрметте» дей келе сайысымыздың келесі туры «Тіл - өнер» бөлімін бастаймыз.
1-Жүргізуші:
Бұл бөлім бойынша сайыскерлерімізге жұмбақ немесе мақал - мәтелдерден және геометриялық ұғымдардан сөз жасырылады. Жауабын үш тілде аудару керек.
Жауабын дұрыс тауып аударса 30 ұпай, ал екі тілдегі аудармаға 20 ұпай, еш аудармасы жоқ болса 10 ұпайға ие боласыңдар.

Слайд 2
2-Тур. «Тіл - өнер»
1.Кез келген екі нүкте арқылы нені жүргізуге болады
(түзу - прямая - straignt)
2. Бір нүктеден шығып екі сәуледен құралатын геометриялық фигура
(бұрыш - угол - angle)
3.Бір нүктемен шектелген түзудің бөлігі
(сәуле - луч – beamray)
4.Тік бұрыштан кіші бұрыш
(сүйір - острый – sharp(keep))

5.Жоқ өзінде бас та, қас та мойын да
Ұзындығы жазулы тұр бойында? (сызғыш, линейка,rule)
6. Мен бұрышты берілген
Тең екіге бөлемін
Жаралғалы ғылымда
Не атанып келемін? (биссектриса, биссектриса, bisector)
2– жүргізуші:
3– тур. «Формуланы білесің бе?»
Кездесті қандай формула
Айтып жібер ойланып тез.
Формула қандай болды кез.

Слайд 3
Мына формулалар бойынша нені табуға болатынын айту керек.
S = ab, P =2(a+b), S =a^2,P= 4a
V= abc, C =πD, V =a^3, S =ϑ t
1 – жүргізуші:
Сайысымыздың келесі бөлімі «Ғажайып үштік»
Оймен кәне көк теңізін кешіңдер
Жарқ – жұрқ еткен неше түрлі есімдер.
Айтылғанда математикалық есептер,
Зейін салып зердеменен шешіңдер.
Бұл бөлімде оқушылар тақтадағы кесте бойынша сұрақтар таңдайды

Сайысушыларға ескертетініміз, осы бөлімнен кейін ұпайы аз оқушымен қоштасамыз.
20. Отбасында 7 қыз және әр қыздан бір –бірден бауыры бар. Отбасында барлығы неше бала?
(8)
20. Ағаш үстінде 30 торғай отыр еді, аңшы оның 2 – ін атып түсірді. Торғайлардың қаншасы қалды?
(2-уі қалды,қалғандары ұшып кетті)
20. Қосарланып жегілген үш ат 1 сағат ішінде 14 км жол жүреді.Осы уақыттың ішінде 1 ат қанша жол жүреді?
(14 км)
30. Үш түйе ұшып келе жатыр . Аңшы олардың біреуін атып алады. Олардың қаншасы қалды?
(түйе құс ұшпайды)
30. Тек 6 цифрін 3 рет пайдаланып 30 санын өрнекте
(6 *6 – 6)
30. Қандай санның жазылуында қанша әріп бар болса сонша цифр бар ?
(10 және 100)
40. Бүтін сан, бөлшек сандар,
Барлығы да бар онда.
Бұл қандай сан айтыңдаршы
Оң, теріс сан бәрі осында.
(рационал сандар)
40. Бірдей санды бірнеше рет,
Көбейтуден тұрады.
Егер оны ықшамдасаң,
Қандай атау болады?
(дәреже)
40. Санға қосып, алсаң
Сол санның өзі шығады.
Санды оған бөлуге болмайтынын
Математиктер ұғады.
Көп адамдар сол санға
Шекесінен қараған
Сан осіне қақ бөлуді
Сол саныңыз жараған.
(нөл)
2- Жүргізуші:
Ойыншыларымыздың алғашқы жеңістерімен құттықтай отырып, ойынымыздың келесі бөліміне көшейік.
1 – жүргізуші:
Сонымен, ойынымыздың келесі бөлімі «жанды сұрақтар» бұл бойынша сіздерге қойылатын сұрақтары үш нұсқада беріледі.
Жетіліктің сұрағы көп сабақтан
Шәкірттердің білері алға шығады.
Асықпаңдар, ойланыңдар жақсылап,
Үш жауап бар біреуі оның шырағы.
Сіздер сол нұсқалардан дұрыс жауапты таңдауларыңыз керек.Слайд 4

Координаталық түзуді кім енгізді?
1. И.Ньютон.
2. Р.Декарт.
3. Э.Галуа.
2. Жиын теориясының негізін қалаушы?
1. Р.Декарт.
2. Э.Галуа
3. Г.Кантор.
3. Математикалық теңдеу туралы ғылыми еңбек жазған адам?
1. О. Жәутіков.
2. Қ. Исақов
3. С.Сыдықов
1- жүргізуші:
Сайысымыздың ең шешуі кезеңі «Дода» бөліміне көшейік.
Ең қиыны жарыстың «Дода» келді
Мықтылары қалыпты жеңсін енді.
Осы ойыннан көреміз ерен ерді.
Сайысымыздың соңғы кезең «Дода»
Слайд

Бұл кезеңде сұрақ. Осы сұрақтарға 1 минуттың ішінде шапшаңдықпен жауап беруі керек.
Оқушы:
1) Нәрселерді санау үшін қолданылатын сандар (натурал сандар)
2) Қарама – қарсы сандардың қосындысы (0-ге тең)
3) π санының жуық мәні ( 3,14)
4) Екі қатынастың теңдігі (пропорция)
5) Кез келген санның бір дәрежесі (өзіне тең)
6) Теріс санның жұп дәрежесі (оң сан)
7) Ең кіші 3 таңбалы сан (100)
8) Нөлдің n дәрежесі (0)
9) Ең кіші натурал сан (1)
10) 11 санының квадраты (121)

Оқушы:
1) Айырмашылығымен тек таңбаларында ғана болатын сандар (қарама –қарсы сандар)
2) Теріс сандардың қосындысы (теріс сан)
3) Жүзден бір бөлік (процент)
4) Екі санның бөліндісі (қатынас)
5) Кез келген санның нөлінші дәрежесі (1-ге тең)
6) Теріс санның тақ дәрежесі (теріс сан)
7) Ең үлкен үш таңбалы сан (999)
8) 1- дің n дәрежесі (1)
9) Ең кіші жай сан (2)
10) 4 санының кубы (64)

1- жүргізуші:
Сайысымыздың соңғы сәті таяп қалды,
Ал қазір әділқазылар сөз алады
Сайысымыздың жеңімпаздарын анықтап
Мақтау қағаз, сыйлықтарын тапсырады.

Қорытынды. Көп ұпай жинаған оқушыға «Дарынды оқушы» атағы беріліп, марапатталды.