Бізбен байланыс
kum2017@yandex.ru
WhatsApp: +7 705 241 87 47


Сюжеттік-рөлдік ойындар: мектепке дейінгі жастағы балалардың дамуы үшін маңызы және ұйымдастыру ерекшеліктері

09 ақпан 2025, Жексенбі
Категориясы: Бала-бақша

Кіріспе

Сюжеттік-рөлдік ойын – мектепке дейінгі жастағы балалардың әлеуметтік дағдыларын, қарым-қатынасын және қиялын дамытатын негізгі ойын түрлерінің бірі. Бұл ойындар барысында балалар қоршаған ортаны танып, әртүрлі мамандықтар мен әлеуметтік рөлдерді меңгереді.

1. Сюжеттік-рөлдік ойындардың маңызы

Сюжеттік-рөлдік ойындардың бала дамуына тигізетін әсері өте зор:
  • Әлеуметтік дағдыларын дамытады – балалар қарым-қатынас жасап, өз ойларын жеткізіп, басқа адамдардың рөлін түсінуге үйренеді.
  • Қиялын және шығармашылығын дамытады – рөлдік ойын барысында балалар өздерінің ойдан шығарған сценарийлерін жүзеге асырады.
  • Тілдік дағдыларын жетілдіреді – балалар жаңа сөздерді меңгеріп, сөйлеу мәдениетін дамытады.
  • Эмоционалды дамуына ықпал етеді – балалар рөлдер арқылы әртүрлі эмоцияларды сезінеді және оларды түсінуге дағдыланады.
  • Ұжымда жұмыс істеуді үйретеді – топтық ойындар балалардың бірлесіп әрекет ету дағдыларын қалыптастырады.

2. Сюжеттік-рөлдік ойындардың құрылымы

Сюжеттік-рөлдік ойындар үш негізгі кезеңнен тұрады:
  1. Дайындық кезеңі – балаларға ойынның мақсаты, мазмұны, ережелері түсіндіріледі. Балалар рөлдерді бөліседі және қажетті заттар әзірленеді.
  2. Негізгі кезең (ойын процесі) – балалар берілген сценарий бойынша немесе өздерінің қиялдарына сүйеніп рөлдерін орындайды.
  3. Қорытынды кезең – ойынды талдау, балалардың алған әсерлері мен қиындықтарын талқылау жүргізіледі.

3. Сюжеттік-рөлдік ойын түрлері

Сюжеттік-рөлдік ойындарды балалардың жас ерекшелігіне және қызығушылықтарына қарай әртүрлі тақырыптарда ұйымдастыруға болады:

1) Отбасы өміріне байланысты ойындар

  • «Ана мен бала»
  • «Отбасылық дастархан»
  • «Қонақ күту»
  • «Той жасау»

2) Кәсіби мамандықтарға негізделген ойындар

  • «Дәрігер мен науқас»
  • «Сатушы мен сатып алушы»
  • «Құрылысшы»
  • «Шаштараз»
  • «Пошташы»
  • «Өрт сөндірушілер»

3) Қоғамдық орындарға байланысты ойындар

  • «Аурухана»
  • «Дүкен»
  • «Қонақ үй»
  • «Мейрамхана»
  • «Әуежай»

4) Көлік және саяхат тақырыптары

  • «Автобус жүргізушісі мен жолаушылар»
  • «Пойыз бекеті»
  • «Әуежайдағы тіркеу»

5) Табиғат пен қоршаған ортаға байланысты ойындар

  • «Жануарлар бағушы»
  • «Бағбан»
  • «Экологиялық зертхана»

4. Сюжеттік-рөлдік ойындарды ұйымдастырудың әдістемелік негіздері

Сюжеттік-рөлдік ойындарды ұйымдастыру барысында келесі әдістемелік тәсілдерді қолдану ұсынылады:
  • Балалардың қызығушылығына сүйену – ойын тақырыбын таңдау кезінде олардың қызығушылығын ескеру қажет.
  • Рөлдерді теңдей бөлу – әр балаға өзіне ыңғайлы рөл таңдап алу мүмкіндігін беру.
  • Ойын ортасын құру – балалардың шынайы атмосфераға енуі үшін арнайы құрал-жабдықтар (ойыншықтар, костюмдер, макеттер) қолдану.
  • Ересектердің көмегі – тәрбиеші бастапқы кезеңде ойынға қатысып, бағыт-бағдар береді.
  • Ойын барысын талдау – ойыннан кейін балалардың алған әсерлерін талқылап, олардың ой-пікірлерін тыңдау.

5. Сюжеттік-рөлдік ойындарға арналған жабдықтар

  • Костюмдер (дәрігер халаты, полицей формасы, аспаз киімі т.б.)
  • Ойыншықтар мен макеттер (касса аппараты, медициналық құралдар, ас үй жабдықтары)
  • Көрнекі құралдар (таңбалар, жол белгілері, мәзірлер, ақша купюралары)

Ақпаратты оқып таныссаңыз сюжеттік-рөлдік ойындар туралы түсінген білімді бағалауға көмектесейік. Өзіңізді байқап көріңіз!

Қорытынды

Сюжеттік-рөлдік ойындар балабақшадағы тәрбиенің негізгі құралдарының бірі болып табылады. Ол балалардың қарым-қатынас дағдыларын дамытып қана қоймай, олардың өмірлік тәжірибесін кеңейтуге мүмкіндік береді. Ойын барысында балалар шынайы өмірдің түрлі жағдайларын меңгеріп, өзара әрекеттесу дағдыларын жетілдіреді. Осылайша, сюжеттік-рөлдік ойындар мектепке дейінгі білім беру жүйесінде маңызды педагогикалық технология ретінде кеңінен қолданылуы тиіс.
164
0
  • 0
0 дауыс

Жаңалықтар
Сюжетті - рөлдік ойындарды модельдеу әдістемелік құралы
Сюжетті - рөлдік ойындарды модельдеу әдістемелік құралы
Осы әдістемелік құрал мектепке дейінгі тәрбие мен білім беру ұйымдардың тәрбиешілеріне, педагогикалық жоғарғы оқу орындарының, колледждерінің студенттеріне арналған, 3 - 5 жастағы балалардың сюжетті - рөлдік ойындарын кешенді басқаруды модельдеу
Мектепке дейінгі бала тәрбиесіндегі театрдың рөлі
Мектепке дейінгі бала тәрбиесіндегі театрдың рөлі
Мектепке дейінгі баланы тәрбиелеу мен дамыту ісіне байланысты мақсаттарды шешуде театр ерекше рөл атқарады. Театр әр балаға қуаныш ұмтылмас әсер сыйлайды, оның көркемдік талғамын, еліктеуі мен қиялын дамытады.
Ойын арқылы баланың ойлау қабілетін арттыру
Ойын арқылы баланың ойлау қабілетін арттыру
Ойынның түрлері өте көп. Мысалы: рөлдік ойындар, денешынықтыру ойындары, сюжеттік ойындар, дидактикалық ойын элементтерін пайдаланудың маңызы өте зор. Дидактикалық ойындар баланың ақыл - ойын дамытып, сабаққа деген қызығушылықтарын арттырады.
Ағылшын тілі сабағында дидактикалық ойындар арқылы коммуникативтік құзреттілікті дамыту
Ағылшын тілі сабағында дидактикалық ойындар арқылы коммуникативтік құзреттілікті дамыту
Ағылшын тілі сабағында дидактикалық ойындар арқылы коммуникативтік құзреттілікті дамыту
Ойын арқылы білім алу: Оқыту іс - әрекетіндегі сюжеттік - рөлдік және дидактикалық ойындардың маңызы
Ойын арқылы білім алу: Оқыту іс - әрекетіндегі сюжеттік - рөлдік және дидактикалық ойындардың маңызы
Қызылорда облысы, Жаңақорған ауданы, Төменарық ауылы, №11 «Балауса» балабақшасының педагог – психолог Пазылова Айсұлу
Мектепке дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін театр түрлерін қолдану арқылы дамыту
Мектепке дейінгі балалардың шығармашылық қабілетін театр түрлерін қолдану арқылы дамыту
Ибраева К. М. қазақ тілі мұғалімі «Алтын сақа» балабақшасы КМҚК, Қарағанды қаласы
Пікірлер (0)
Ақпарат
Қонақтар,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.
×