Ақымақ теке. Спандияр Көбеев (мысал әңгімелар)
Бұл қызықты
Спандияр Көбеев
АҚЫМАҚ ТЕКЕ
Бір теке шөлдеп, таңертең бұлаққа түсіп су ішті дағы қайтадан шыға алмай бақыра бастады. Оның даусын естіп түлкі келіп айтты: егерде сенің иегіндегі сақалыңның қисабы сайын басыңда ақыл болса, сен бұл ойға түспестен бұрын қалай шығуыңды ойлар едің, деп.
ҚАЗ
Бір қаз өзенде жүзіп жүріп өзіне өзі айтты: қалай мен ғажап құспын, жерде жүремін, суға жүземін, ауаға ұшамын, мендей құс бар ма екен деп. Бұл кеңесті әтеш естіп оған айтты: бекер сен мақтанасың, сен аттай жүгіре алмайсың, балықтай жүзе алмайсың, бүркіттей ұша алмайсың,, әр істің басын шатып жаман білгенше бір істі тәуір білген жақсы емес пе?
САУЫСҚАН МЕН ҚАРҒА
Сауысқан бір ағаштан бір ағашқа секіріп шықылықтай берді. Қарға ағаштың басында үндемей отырды. Оған сауысқан келіп айтты: неге менімен кеңеспей томсарып отырсың? — деп. Болмаса менің айтқан сөзіме нанбайсың ба? Сонда қарға айтты: нанбаймын, не
үшін десең көп сөйлеген кісінің сөзінің жартысы өтірік болады.
AT ПЕН ЕСЕК
Бір кісі бір ат, бір есекке жүк артып жолмен қалаға келе жатты. Есек жүгін ауырлап шаршап атқа айтты: жолдасым, менен бір азырақ жүк алшы, мен көтере алмай өлуге келемін деп. Ат келіп жәрдем етпеді. Жолшыбай есектің халы бітіп жығылып өлді. Сонан соң иесі есектің барлық жүгін, әм терісін сыпырып алып атқа артты. Сонда ат айтты: кінә менде, егер есектен бір азырақ жүк алсам, бұл оқиға болмас еді. Енді, міне, сорлап, есектің барлық жүгін, әм терісін әкеле жатырмын.
ШАЛ МЕН БАЛАЛАР
Бір жарлы шал есекке мініп келе жатыр еді, балалар есектің бақырған даусын естіп шалға айтты: неге сен есегіңді елең айтуға үйреттің деп. Сонда шал балаларға жауап берді:
есегім өлең айтпайды, сендерді жақсы жолдасын көрген соң қуанғанынан бақырады деп. Бұл сөзді естіген соң балалар ұялып ендігәрі жарлы адамдарға күлуін қойды.
БАЙЛЫҚ
Бір жарлы жас жігіт езінің бұрынғы мұғаліміне жолығып, өзінің кедейлігі жайынан арыз қылып айтты: менімен бірге оқыған жолдас шәкірттердің біразы бұл кезде байып, біразы халыққа белгілі адам болып кетті, менің бұл уақытқа шейін кергенім ылғи жоқтық деп. «Рас, сен осы айтқаныңдай жарылымысың? Сенің денің сау, жұмыс қылсаң күшің мол, мынау қолыңды бір мың сомға кесуге берер ме едің? деп мұғалім сұрады. «Құдай сақтасын! хатта он мың сомға бермес едім дейді» арыз айтушы шәкірт. Олай болса мен ойлаймын: бүкіл дүниені көріп тұрушы қырағы көзіңді, мықты аяғыңды, дүниедегі еш байлыққа айырбастамайтын шығар деп. Құдай сақтасын! Айырбастамас едім деді жігіт. Сонда мұғалім оған айтты: осыншама байлығың бар бола тұра, неге енді жарлымын дейсің деп.
АҚЫМАҚ ТЕКЕ
Бір теке шөлдеп, таңертең бұлаққа түсіп су ішті дағы қайтадан шыға алмай бақыра бастады. Оның даусын естіп түлкі келіп айтты: егерде сенің иегіндегі сақалыңның қисабы сайын басыңда ақыл болса, сен бұл ойға түспестен бұрын қалай шығуыңды ойлар едің, деп.
ҚАЗ
Бір қаз өзенде жүзіп жүріп өзіне өзі айтты: қалай мен ғажап құспын, жерде жүремін, суға жүземін, ауаға ұшамын, мендей құс бар ма екен деп. Бұл кеңесті әтеш естіп оған айтты: бекер сен мақтанасың, сен аттай жүгіре алмайсың, балықтай жүзе алмайсың, бүркіттей ұша алмайсың,, әр істің басын шатып жаман білгенше бір істі тәуір білген жақсы емес пе?
САУЫСҚАН МЕН ҚАРҒА
Сауысқан бір ағаштан бір ағашқа секіріп шықылықтай берді. Қарға ағаштың басында үндемей отырды. Оған сауысқан келіп айтты: неге менімен кеңеспей томсарып отырсың? — деп. Болмаса менің айтқан сөзіме нанбайсың ба? Сонда қарға айтты: нанбаймын, не
үшін десең көп сөйлеген кісінің сөзінің жартысы өтірік болады.
AT ПЕН ЕСЕК
Бір кісі бір ат, бір есекке жүк артып жолмен қалаға келе жатты. Есек жүгін ауырлап шаршап атқа айтты: жолдасым, менен бір азырақ жүк алшы, мен көтере алмай өлуге келемін деп. Ат келіп жәрдем етпеді. Жолшыбай есектің халы бітіп жығылып өлді. Сонан соң иесі есектің барлық жүгін, әм терісін сыпырып алып атқа артты. Сонда ат айтты: кінә менде, егер есектен бір азырақ жүк алсам, бұл оқиға болмас еді. Енді, міне, сорлап, есектің барлық жүгін, әм терісін әкеле жатырмын.
ШАЛ МЕН БАЛАЛАР
Бір жарлы шал есекке мініп келе жатыр еді, балалар есектің бақырған даусын естіп шалға айтты: неге сен есегіңді елең айтуға үйреттің деп. Сонда шал балаларға жауап берді:
есегім өлең айтпайды, сендерді жақсы жолдасын көрген соң қуанғанынан бақырады деп. Бұл сөзді естіген соң балалар ұялып ендігәрі жарлы адамдарға күлуін қойды.
БАЙЛЫҚ
Бір жарлы жас жігіт езінің бұрынғы мұғаліміне жолығып, өзінің кедейлігі жайынан арыз қылып айтты: менімен бірге оқыған жолдас шәкірттердің біразы бұл кезде байып, біразы халыққа белгілі адам болып кетті, менің бұл уақытқа шейін кергенім ылғи жоқтық деп. «Рас, сен осы айтқаныңдай жарылымысың? Сенің денің сау, жұмыс қылсаң күшің мол, мынау қолыңды бір мың сомға кесуге берер ме едің? деп мұғалім сұрады. «Құдай сақтасын! хатта он мың сомға бермес едім дейді» арыз айтушы шәкірт. Олай болса мен ойлаймын: бүкіл дүниені көріп тұрушы қырағы көзіңді, мықты аяғыңды, дүниедегі еш байлыққа айырбастамайтын шығар деп. Құдай сақтасын! Айырбастамас едім деді жігіт. Сонда мұғалім оған айтты: осыншама байлығың бар бола тұра, неге енді жарлымын дейсің деп.
Мысал әңгіме Спандияр Көбеев Спандияр Көбеев өлеңдері Спандияр Көбеевтің шығармашылығы спандияр көбеев аудармалары мысал әңгімелер
Арыстан менен кісі - Спандияр Көбеев
Мықты болсаң күшіңе серік болсын ақыл, Бес күндік дүниеге еріп болма ғафыл, Кейінгі балалардың пайдасы үшін, Көрсетіп тәржімамен айттым нақыл, Құр
Әтеш пенен меруерт тас - Спандияр Көбеев
Мыс қылар алтыныңды жаман адам, Қайдан білсін жақсы - жаманды надан адам, Асылдың қадырын біліп қалай тұрсын, Көрмеген өмірінде тазына адам.
Емен ағашы мен тал шыбық - Спандияр Көбеев
Бай болсаң, дәулетіңді көңіліңе алма, Көршіге семіздік қып қысым салма, Мықтылықты күшін, болса орнымен қыл, Бәрін де беретұғын жалғыз алла.
Қаптесер мен көртышқан
Қаптесер мен көртышқан Қаптесер келіп айтты Көртышқанға: «Бір хабар шашылып тұр жер - жаһанға. Күн туып біздерге де көз ашқандай,
Қасқыр мен қозы
Бұлаққа су ішуге келді Қозы, Жанында серігі жоқ, жалғыз өзі. Бәрі жоқ десең, шығар бөрік астынан, Бәле мен қаза алыс па, келсе кезі.