Туған жердің топырағы
Өлеңдер
Фариза Оңғарсынова өлеңі
Туған жердің топырағы
Көк мөлдір аспанды мекенім!
Көгіңнен сенің қайтқанда қаздар қаңқылдап,
шарқ ұрып іздеп саялы дария, салқын бақ;
көгілдір жанарлы көлдерді аңсаған құстардың
қиқуларынан қалушы ем мен де зар тыңдап.
Жанарымда бір от жарқылдап...
Ақша бұлттарға мүңдарын шаққан аққуға
сазарған далам, сая болмадың - бал құндақ.
Тарихтың салған тақсіретіндей мүжік таулардан
ақтарылмады айна бұлақтар жалтылдап.
Қасиетті менің, қасіретті менің мекенім!
Атой салғанда ата жауларың сан жақтан,
бабаларымның қаһарына сонда
елең де болмай қарлы ақпан,
кеңдігіңді сақтар, елдігіңді сақтар айқаста
төсіңді тұлпар тұяқтарымен шаңдатқан.
Еркіндігің үшін егеулі найза алған ұлдарың
таңдайларына талықсығанда қан қатқан.
Сонан соң... сонан түнектердің түні қақырап,
ақ армандардың үміті болған таң да атқан.
Маңғыстау!
Мұңды мекені "тағылар" атанған Адайдың,
Мен бүгін саған жанарым жайнап қараймын:
арпалысып өлген бабамның армандарындай
көгінде күлген шапағатты шуақ арай Күн.
Ақ шаңқан мынау мұнарлардан лаулаған
сансыз алаулар, көкірегіндегі бұрқанып
жатқан тағы айдын..
Зәулім көктермен жарысып тұрған сәнді үйлер
қиялына да кірмеген еді - ау талайдың^
Жасампаз дәуірдің қаһарманына басыңды игенде,
көңіліңнен сенің тарқамасын да - ау қалай мұң!
Заводтар менен қомбинаттарды самсатып,
Үстіреттеріңе бұрғыларды әлі қадаймын.
Көзімді салсам дәл бүгін
осынау байтақ көгілдір дария мекенге,
қанат біткендей шарықтап шырқап кетем мен.
Қазақтың байтақ даласын
"достықтың алтын ордасы бұл" деп
айтпаған екен бекерге.
Сені көрмесем, осы шындыққа
ешқашан көзім жетер ме!
О, жомарт менің мекенім,
сонау бір сұрғылт қатыгез дала - шатқалдан
көл - көсір байлық ақтарған!
Ұлдарың көзін ілмейді сенің қамыңмен,
олардың отты көкірегі тұнған тәтті арман!
Көрем мен сенің аласармас асқақ тұлғаңды
қиялда жүрген сәулетті болашақтардан!
Туған жердің топырағы
Көк мөлдір аспанды мекенім!
Көгіңнен сенің қайтқанда қаздар қаңқылдап,
шарқ ұрып іздеп саялы дария, салқын бақ;
көгілдір жанарлы көлдерді аңсаған құстардың
қиқуларынан қалушы ем мен де зар тыңдап.
Жанарымда бір от жарқылдап...
Ақша бұлттарға мүңдарын шаққан аққуға
сазарған далам, сая болмадың - бал құндақ.
Тарихтың салған тақсіретіндей мүжік таулардан
ақтарылмады айна бұлақтар жалтылдап.
Қасиетті менің, қасіретті менің мекенім!
Атой салғанда ата жауларың сан жақтан,
бабаларымның қаһарына сонда
елең де болмай қарлы ақпан,
кеңдігіңді сақтар, елдігіңді сақтар айқаста
төсіңді тұлпар тұяқтарымен шаңдатқан.
Еркіндігің үшін егеулі найза алған ұлдарың
таңдайларына талықсығанда қан қатқан.
Сонан соң... сонан түнектердің түні қақырап,
ақ армандардың үміті болған таң да атқан.
Маңғыстау!
Мұңды мекені "тағылар" атанған Адайдың,
Мен бүгін саған жанарым жайнап қараймын:
арпалысып өлген бабамның армандарындай
көгінде күлген шапағатты шуақ арай Күн.
Ақ шаңқан мынау мұнарлардан лаулаған
сансыз алаулар, көкірегіндегі бұрқанып
жатқан тағы айдын..
Зәулім көктермен жарысып тұрған сәнді үйлер
қиялына да кірмеген еді - ау талайдың^
Жасампаз дәуірдің қаһарманына басыңды игенде,
көңіліңнен сенің тарқамасын да - ау қалай мұң!
Заводтар менен қомбинаттарды самсатып,
Үстіреттеріңе бұрғыларды әлі қадаймын.
Көзімді салсам дәл бүгін
осынау байтақ көгілдір дария мекенге,
қанат біткендей шарықтап шырқап кетем мен.
Қазақтың байтақ даласын
"достықтың алтын ордасы бұл" деп
айтпаған екен бекерге.
Сені көрмесем, осы шындыққа
ешқашан көзім жетер ме!
О, жомарт менің мекенім,
сонау бір сұрғылт қатыгез дала - шатқалдан
көл - көсір байлық ақтарған!
Ұлдарың көзін ілмейді сенің қамыңмен,
олардың отты көкірегі тұнған тәтті арман!
Көрем мен сенің аласармас асқақ тұлғаңды
қиялда жүрген сәулетті болашақтардан!
Айдын көлдің арызы
Қонатын қаздар қаңқылдап Мөп - мөлдір еді айдыным. Ойнайтын сазан жарқылдап, Есепсіз еді байлығым.
Сағынып оралар ма ем
Сағынып оралар ма ем алыс жолдан жеткенше асық болып, сен бар - ау деп шаттықтан тасып - толып, дүниеде көзіне басқаны ілмей,
Нұрлы аспанға тырысып өскенсің сен
Нұрлы аспанға тырысып өскенсің сен, Менмен, кердең, қайғысыз ер көңілмен, Жазғытүрым жасырып жердің бетін, Жасыл шөппен, бой жеткен егінмен тең.
Оралыңдар
Ауылда өскен бауырларым, қайдасыңдар сендер Туған жердің топырағы, шақырады белдер. Сендерді ойлап күрсінеді, күрсінеді таулар, Бұйығады бұлақтар да,
Жүрек арызы
"Бас, ием менің. Өзіңнен бұрын жаралғам. Алдымен - менмін, Сонан сон, - сенсің жаралған. Басың мен миың, ақылың, есің, қимылың,