
Әйгілі Тәж - Махалдың тарихы
Тәж - Махалдың тарихы
Тәж - Махал – Үндістанның Агра қаласында орналасқан әлемдегі ең әдемі және тарихи мәні зор ескерткіштердің бірі. Бұл керемет құрылыс Ұлы Моғол императоры Шах Жаханның сүйікті әйелі Мумтаз Махалға деген шексіз махаббатының белгісі ретінде 1632 - 1653 жылдар аралығында салынды.
Мумтаз Махал Шах Жаханның ең сүйікті әйелі болып, 14 - ші баласын дүниеге әкелгеннен кейін қайтыс болды. Оның қазасы императорды қатты күйзелтті, сондықтан ол өзінің сүйіктісінің құрметіне теңдесі жоқ кесене тұрғызуды бұйырды. Бұл зәулім ғимараттың құрылысына 20 жылдан астам уақыт кетіп, оған 20 мыңнан аса құрылысшы және шебер қатысты. Тәж - Махалдың негізгі архитекторы Ахмад Лахори болды.
Кесене ақ мәрмәрдан жасалып, оған Үндістаннан, Тибеттен, Ауғанстаннан, Шри - Ланкадан және Араб түбегінен әкелінген асыл тастар орнатылған. Оның қабырғалары Құран аяттарымен безендірілген, ал негізгі күмбезі биіктігі 73 метрге жетеді.
Қазіргі жағдайы
Тәж - Махал – ЮНЕСКО - ның Бүкіләлемдік мұра тізіміне енген және әлемнің жаңа жеті кереметінің бірі болып саналады. Қазіргі уақытта ол Үндістандағы ең көп туристер келетін орындардың бірі болып табылады. Жыл сайын шамамен 6 - 8 миллион турист бұл ғажайып кесенені көруге келеді.
Алайда, Тәж - Махал уақыт өте келе экологиялық факторлардың әсерінен зақымдануда. Ауадағы ластану, Ямуна өзенінің жағдайы және туристердің көптігі кесененің мәрмәр қабырғаларының сарғайып кетуіне алып келуде. Үндістан үкіметі осы мәселені шешу үшін бірнеше шара қабылдады, оның ішінде автокөліктердің кесенеге жақын келуіне тыйым салу және арнайы тазарту жұмыстары бар.
Туристерге ұсынатын жерлері
Тәж - Махал кешені тек басты кесенеден ғана тұрмайды, ол бірнеше басқа да маңызды құрылымдарды қамтиды:
1. Негізгі кесене
Ақ мәрмәрдан жасалған бұл ғимарат – бүкіл кешеннің жүрегі. Оның ішінде Мумтаз Махал мен Шах Жаханның символикалық саркофагтары орналасқан, ал нағыз қабірлері жерасты бөлмесінде сақталған.
2. Бақтар (Чарбағ)
Тәж - Махалдың алдындағы симметриялық орналасқан бақтар исламдық жұмақ концепциясына негізделген. Су арналары мен фонтанды бақтар кешенге ерекше көркемдік әсер береді.
3. Мешіт
Кесененің батыс жағында орналасқан қызыл құмтастан жасалған мешіт әлі күнге дейін жұмыс істейді. Жұма күндері мұнда намаз оқылады, сол себепті бұл күні Тәж - Махал туристер үшін жабық болуы мүмкін.
4. Джаваб (Қонақ үй)
Кешеннің шығыс жағында мешіттің симметриялық жұбы болып табылатын ғимарат орналасқан. Бұл құрылым қонақ үй ретінде пайдаланылмағанымен, кешеннің көркем симметриясын сақтау үшін салынған.
5. Ямуна өзені
Тәж - Махалдың артқы жағында Ямуна өзені ағып жатыр. Көптеген туристер ғимараттың артқы жағынан, өзеннің жағалауынан тамаша көріністі тамашалағанды ұнатады.
Тәж - Махалға қалай баруға болады?
Тәж - Махал Үндістанның астанасы Нью - Делиден шамамен 200 км қашықтықта, Агра қаласында орналасқан. Оған жетудің бірнеше жолы бар:
- Пойызбен: Нью - Делиден Аграға тез жүретін "Gatimaan Express" пойызымен 1, 5 сағатта жетуге болады.
- Автобуспен немесе көлікпен: Делиден Аграға дейін жүретін автобустар мен жеке таксилер бар.
- Ұшақпен: Аграның өзінде шағын әуежай болғанымен, халықаралық рейстер көбінесе Делиге келеді, содан кейін пойыз немесе көлік арқылы жетуге болады.





