Қанағат қарын тойдырады...

Бір елдің патшасы әдеттегідей таңертең серуенге шығады. Келе жатып жол үстінде отырған қайыршыға көзі түседі де, бір жақсылық жасайын деп шешеді.
⠀
Қайыршыны шақырып алып: «Тілеуіңді тіле, не сұрасаң да беремін» — дейді. Қайыршы күліп: «Сіз менің қалауымды қанағаттандыра алмайсыз деп қорқамын. Қажеті жоқ»,- деп қысқа қайырады.
⠀
Қайыршы тарапынан бір менсінбеушілік байқағандай болып патша: – Сенің кез келген қалауыңды берем. Уәдем – уәде. Айт, не тілеуің бар? — деп сұрады. Қайыршы: – Жоқ, қажеті жоқ. Мұны істеу мүмкін емес, — деді. Мұны естіген патша: – Жоқ, мүмкін емес нәрсе жоқ. Мен – патшамын. Қане, айт, — деп райынан қайтпай тұрып алды.
⠀
– Жақсы, патшам! Менің қалауым – қарапайым. Ендеше, мына дорбамды толтырып берсеңіз болғаны. Тілеуім – осы, — деді. – Тілеуің болсын, — деп нөкерлерін шақырып, – мына дорбаны теңгеге толтырыңдар, — деп бұйрық береді.
⠀
Нөкері көзбен шамалап, қазынадан теңге алдыртады. Бірақ, теңге дорбаның жартысына да жетпеді. Тағы салады. Толмайды. Бірнеше қапшық әкеліп дорбаға төгеді. Апыр - ай, толатын түрі жоқ. Жұрт аң - таң.
⠀
Патша ақшам кетсе де, абыройым жоғалмасын деп нөкерлеріне қалайда қайыршының қалтасын толтырыңдар деді. Теңге де, алтын да, күміс те, бағалы тастар да салынып жатыр.
⠀
Ақыры, қайыршы: – Патша ағзам! Осы салғаныңыз жетеді, — деп өзі тоқтатады. Адам баласы естімеген сұмдықты көзімен көрген патша: – Бұл дорбаның сыры не, қандай сиқырдан жасалған? — деп сұрайды.
⠀
Сонда қайыршы: – Уа, патша ағзам! Ешбір сиқыры жоқ. Бұл дорба адам баласының құлқынынан жасалған. Ал адам баласының құлқынын толтыру мүмкін емес, — деген екен.
⠀
…Иә, бұл – жәй ғана данышпандардың айтқан мысал әңгімесі. Десе де, мұнда маңызды ақиқат бар. Ол – адам баласының болмысы. Адамның құлқыны ешуақытта тоймайды. Оның жалғыз жолы – қанағат.