
Шал менен өлім - Спандияр Көбеев
Өлеңдер
Шал менен өлім - Спандияр Көбеев
Сорлы шал қара қасқа деген жарлы,
Көрмеген өмірінде бір де малды,
Қақтығысып бір - біріне тілерсегі,
Қысты күн отын ала ағаш барды.
Болмаған өмірінде бір күн де тоқ,
Алланың тағдырына амалы жоқ,
Бір құшақ шөпшек жинап арқалап ап,
Күркілдей қайтты үйіне пақыр мұңдық,
Көрінбей қырау басып екі көзі,
Дірілдеп суық өтіп тоңып өзі,
Түсіріп жерге отынын отырды да,
Нала боп бейшараның айтқан сөзі:
— Я алла, перзентім жоқ, жасым жетті,
Көп тарттым нашарлықпен мен бейнетті,
Бір күн түгіл бір сағат рақат көрмей,
Кемшілік, қоршылықпен өмірім өтті.
Я алла, өзің қазы, өзің патша,
Кімім бар сыйынатын сенен басқа.
Осы жерде мен разы, берсейші өлім,
Құлыңды кемшілікпен зарлатқанша.
Жасымнан көргенімнің бейнет бәрі,
Тұруға пақырыңның жоқ - ты хәлі,
Отынды көтеруге дәрменім жоқ,
Бұл кезде күшім кетіп, болдым кәрі.
Қорлықпен өтіп барады менің күнім,
Бір қадақ нан аларлық жоқпын пұлым,
Я алла, көпсінбесең нашарыңа,
Осы жерде мен разы, берсеңші өлім.
Ә, құдай, не берсең де қазынаң кең,
Кем қылма қатарымнан өзіммен тең,
Бейшара мені неге шақырдың деп,
Сұрады өлім келіп мүсәпірден.
Өлімді көріп шалын, кетті шошып,
Секіріп түрегелді зәресі ұшып.
— Әй тақсыр, айып етпе шақырғанға,
— Деп айтты сасқаннан соң қолын құшып.
Отынға тоңғаннан соң шамам келмей,
Ойлап ем жібере ме деп көтерісіп.
Кейбіреу тірілігіне емес разы.
Кемдікпен өмірі өтіп қысы - жазы,
Абзалы қанағат ету бергеніне
Бір алла өзі патша, өзі қазы.
Көрсетпе жамандығын, ғазиз жанға,
Білмеген не демейді надан пәнда,
Көргем жоқ, шариғатпен молла айтады,
«Өлім тілегенге бейнет» деген алла.
Сорлы шал қара қасқа деген жарлы,
Көрмеген өмірінде бір де малды,
Қақтығысып бір - біріне тілерсегі,
Қысты күн отын ала ағаш барды.
Болмаған өмірінде бір күн де тоқ,
Алланың тағдырына амалы жоқ,
Бір құшақ шөпшек жинап арқалап ап,
Күркілдей қайтты үйіне пақыр мұңдық,
Көрінбей қырау басып екі көзі,
Дірілдеп суық өтіп тоңып өзі,
Түсіріп жерге отынын отырды да,
Нала боп бейшараның айтқан сөзі:
— Я алла, перзентім жоқ, жасым жетті,
Көп тарттым нашарлықпен мен бейнетті,
Бір күн түгіл бір сағат рақат көрмей,
Кемшілік, қоршылықпен өмірім өтті.
Я алла, өзің қазы, өзің патша,
Кімім бар сыйынатын сенен басқа.
Осы жерде мен разы, берсейші өлім,
Құлыңды кемшілікпен зарлатқанша.
Жасымнан көргенімнің бейнет бәрі,
Тұруға пақырыңның жоқ - ты хәлі,
Отынды көтеруге дәрменім жоқ,
Бұл кезде күшім кетіп, болдым кәрі.
Қорлықпен өтіп барады менің күнім,
Бір қадақ нан аларлық жоқпын пұлым,
Я алла, көпсінбесең нашарыңа,
Осы жерде мен разы, берсеңші өлім.
Ә, құдай, не берсең де қазынаң кең,
Кем қылма қатарымнан өзіммен тең,
Бейшара мені неге шақырдың деп,
Сұрады өлім келіп мүсәпірден.
Өлімді көріп шалын, кетті шошып,
Секіріп түрегелді зәресі ұшып.
— Әй тақсыр, айып етпе шақырғанға,
— Деп айтты сасқаннан соң қолын құшып.
Отынға тоңғаннан соң шамам келмей,
Ойлап ем жібере ме деп көтерісіп.
Кейбіреу тірілігіне емес разы.
Кемдікпен өмірі өтіп қысы - жазы,
Абзалы қанағат ету бергеніне
Бір алла өзі патша, өзі қазы.
Көрсетпе жамандығын, ғазиз жанға,
Білмеген не демейді надан пәнда,
Көргем жоқ, шариғатпен молла айтады,
«Өлім тілегенге бейнет» деген алла.
Шал менен өлім жарлы Спандияр Көбеев Спандияр Көбеевтің шығармалары спандияр көбеев өмірбаяны мысал өлеңдер өлеңдер

Бірі іреп, бірі сойып жиылған көп, Дал ҚЫЛДЫ басын сордың әр неме деп. Мың, түрлі сол арада ақыл берді, Шынында бір тиындық пайдасы жоқ.

Мыс қылар алтыныңды жаман адам, Қайдан білсін жақсы - жаманды надан адам, Асылдың қадырын біліп қалай тұрсын, Көрмеген өмірінде тазына адам.

Адам көп ойламайтын жан пайдасын, Біреудің өзімсініп мал мен басын. Ah ұрып ақырында мехнат көрер, Кемітіп қатарынан ғазиз басын.

Жазамын тәржімәні ермек қылып, Жұмыс жоқ еріккен соң жәй отырып, Орнатып алма ағашын жатқан шалға, Үш жігіт келді дағы тұрды күліп.

Бай болсаң, дәулетіңді көңіліңе алма, Көршіге семіздік қып қысым салма, Мықтылықты күшін, болса орнымен қыл, Бәрін де беретұғын жалғыз алла.

Орманнан бір шал қайтты отын алып, Бүкшеңдеп, көтере алмай, өліп-талып. Отынын жерге қойып, біразырақ Қисайып жатты байғұс ойға қалып: