Ертеңгі сәулелер
Өлеңдер
Мағжан Жұмабаев
(Орысшадан)
Көкте жүзіп жарық күн,
Нұрын шаша бастады.
Оянсын деп жер жүзі,
Алтын сәуле тастады.
Бірінші сәуле ұшты да,
Бозторғайды оятты.
Сескеніп, сасып торғайың,
Жалмаң қақты қанатты.
Көтеріліп аспанға,
Көктем жырын жырлады:
(Кірісті іске шаттықпен,
Жалқауланып тұрмады)
«Қандай жақсы ертеңгі
Саф ауада демалу,
Таза, жақсы ауадан
Бұл денеге ем алу!»
Екінші сәуле ұшты да,
Барып түсті қоянға.
Шаттықпенен секірді
Секситіп құлақ қоян да.
Шықты шөпке секіріп,
Ертеңгі тамақ іздеді.
Жұмсақ, тәтті сұлы шөп
Көп ішінен көздеді.
Үшінші сәуле тауықтың
Ұясына дәл түсті.
«Кукареку» деп әтеш те,
Қақты қанат, сілкіді үсті.
Тауықтар ұшып ұядан,
Қыт - қытқа басып, шөп - шарды
Аралап, іздеп бір тынбай
Арасынан кұрттарды.
Төртінші сәуле араның
Ұясына түсті дәл.
Балауызды ұядан
Шықты жимақ болып бал.
Терезеге отырды,
Қанатын түзеп оңтайлап.
Зұм - зұм ұшты, жөнелді,
Бал жиямын деп ойлап.
Иісі жақсы шөптерден
Ерінбей - талмай бал жияр.
Өлеңін айтып күңіреніп,
Жібектей шөпте хал жияр.
Бесінші сәуле тұп - тура
Түскен екен балаға -
Еңбексіз, жалқау, еріншек,
Істен қашқан шалаға.
Өткір сәуле көзіне
Оятам деп түссе де,
Айналған, жатқан, ұйықтаған,
Хабарсыз, дүние көшсе де.
Ойлап тұрсаң, мінеки,
Дәл осындай біздің жай.
Сәулесіне білімнің
Басқа жұрт ашқан көзін - ай.
Өнерлікпен көкке асқан
Көре алмадық азын - ай.
Жамылдық, жаттық, ұйықтадық,
Келдік өлер кезіне - ай!
(Орысшадан)
Көкте жүзіп жарық күн,
Нұрын шаша бастады.
Оянсын деп жер жүзі,
Алтын сәуле тастады.
Бірінші сәуле ұшты да,
Бозторғайды оятты.
Сескеніп, сасып торғайың,
Жалмаң қақты қанатты.
Көтеріліп аспанға,
Көктем жырын жырлады:
(Кірісті іске шаттықпен,
Жалқауланып тұрмады)
«Қандай жақсы ертеңгі
Саф ауада демалу,
Таза, жақсы ауадан
Бұл денеге ем алу!»
Екінші сәуле ұшты да,
Барып түсті қоянға.
Шаттықпенен секірді
Секситіп құлақ қоян да.
Шықты шөпке секіріп,
Ертеңгі тамақ іздеді.
Жұмсақ, тәтті сұлы шөп
Көп ішінен көздеді.
Үшінші сәуле тауықтың
Ұясына дәл түсті.
«Кукареку» деп әтеш те,
Қақты қанат, сілкіді үсті.
Тауықтар ұшып ұядан,
Қыт - қытқа басып, шөп - шарды
Аралап, іздеп бір тынбай
Арасынан кұрттарды.
Төртінші сәуле араның
Ұясына түсті дәл.
Балауызды ұядан
Шықты жимақ болып бал.
Терезеге отырды,
Қанатын түзеп оңтайлап.
Зұм - зұм ұшты, жөнелді,
Бал жиямын деп ойлап.
Иісі жақсы шөптерден
Ерінбей - талмай бал жияр.
Өлеңін айтып күңіреніп,
Жібектей шөпте хал жияр.
Бесінші сәуле тұп - тура
Түскен екен балаға -
Еңбексіз, жалқау, еріншек,
Істен қашқан шалаға.
Өткір сәуле көзіне
Оятам деп түссе де,
Айналған, жатқан, ұйықтаған,
Хабарсыз, дүние көшсе де.
Ойлап тұрсаң, мінеки,
Дәл осындай біздің жай.
Сәулесіне білімнің
Басқа жұрт ашқан көзін - ай.
Өнерлікпен көкке асқан
Көре алмадық азын - ай.
Жамылдық, жаттық, ұйықтадық,
Келдік өлер кезіне - ай!
Мектепке шақыру - Спандияр Көбеев
Балалар, жиналыңыз мектепке ерте, Мәз болмай деген сөзге «мырза, ерке». Бұл кезде өнерлі адам өрге шықты Зат емес надан кісі алар текке.
Долы дауыл өзінше күш қылады. Бек Ноғайбайұлы
Долы дауыл өзінше күш қылады, Ақ қайыңды мұңайтты құстың әні. Көкте Құдай қол бұлғап шақырды ма? Абыр – сабыр аспанға ұшты бәрі.
Жақсы көру
Өмірің таңдай болса арайлаған, қатыгез қараулыққа жолай ма адам? Біреуді жақсы көрген қандай жақсы - нұрланып кетеді екен бар айналаң!
Бостандық
Жер жүзін қан басқанда, Көбігі шығып аспанға, Жын жолдас боп адамға, Туралық, теңдік ұмытылып,
Түс
Жарық сәуле, Айды, Күнді көрмеймін, Жарты өлік, толық өмір сүрмеймін. Қуанышты, азат жүрген халықтың He істегенін, не дегенін білмеймін.