
Адамшылық
Өлеңдер
Шәкәрім Құдайбердіұлы өлеңі
Адамшылық
Кісіге адамшылық неге керек?
Адамдық – өзге айуаннан артық демек!
Ит талаған төбеттен қалай дейсің,
Аямай әл келгенін жұлып жемек.
Мейірімсіз қасқырда да күшті өмір бар,
Артылған жерің қайсы онан бөлек?
Үнемі сен жеріңді қайдан білдің?
Бұл дүние кезек берер істі өңгелеп.
Онан қорқып, обырлық қоймасаң да,
Адам боп, хайуаннан болсаңшы ерек!
Жалмағанша, жәрдемің тигізсеңші,
Жығылған, жылағанға болып көмек.
Мархаматты теріс деп кім айтады,
«Адамшылық – сол» дейді тамам зерек.
«Мейірім – жақсы, зұлымдық – жаман» дейсің,
Қасқырлыққа қайтесін құр дөңгелеп.
Жаны ашып жәрдем қылмай өткен адам –
Өсіп, өшіп құлаған бір бәйтерек.
Адамшылық
Кісіге адамшылық неге керек?
Адамдық – өзге айуаннан артық демек!
Ит талаған төбеттен қалай дейсің,
Аямай әл келгенін жұлып жемек.
Мейірімсіз қасқырда да күшті өмір бар,
Артылған жерің қайсы онан бөлек?
Үнемі сен жеріңді қайдан білдің?
Бұл дүние кезек берер істі өңгелеп.
Онан қорқып, обырлық қоймасаң да,
Адам боп, хайуаннан болсаңшы ерек!
Жалмағанша, жәрдемің тигізсеңші,
Жығылған, жылағанға болып көмек.
Мархаматты теріс деп кім айтады,
«Адамшылық – сол» дейді тамам зерек.
«Мейірім – жақсы, зұлымдық – жаман» дейсің,
Қасқырлыққа қайтесін құр дөңгелеп.
Жаны ашып жәрдем қылмай өткен адам –
Өсіп, өшіп құлаған бір бәйтерек.

Бір адам жүреді екен тұзақ құрып, Бір торғай ұстап алды сүйтіп жүріп, Балаларға сатайын деп ойлапты, Торғайды жазып алып ұстап тұрып.

Ақыл деген өлшеусiз бiр жарық нұр, Сол нұрды тән қамы үшiн жан жұмсап жүр. Тағдырдың қиын, сырлы сиқырымен Жан тәнге, ақыл жанға матаулы тұр.

- Дұшпаның бар ма? - дейсің, Қайдан білем... Әйтеуір, жүрген жерім - сайран кілең. Қазақтың қайсы үйіне барсам - дағы, Алдымда - ақ дастарқан, жайған

Қыздыр дейсің мәжілісті, жан дейсің, Қыздыратын жасты қайдан ал дейсің? Өмірімнің таңын қосып кешіне, Бер қайтадан өткен күннің һәммесін!

Не жазып ем, Құдай - ау, мен қазаққа, Мүбтала ғып салғандай бұл азапқа?! Адамшылық есебіне кірісіп, Қолы жетсін дегендік пе азатқа?

Қырағы, қия жазбас сұңқарым - ай! Қажымас қашық жолға тұлпарым - ай! Үйілген өлексені өрге сүйреп, Шығармақ қыр басына іңкәрің - ай!