Туыстық атаулар сыры: қолқанат, дос, тамыр

Туыстық атаулар сыры: қолқанат, дос, тамыр
Жеке атаулар мен іліктік сөздер
Қолқанат (бала) – алып кел, барып келге жараған 4 - 5 жасар сәбиді қолқанат дейді. Оның сол жұмысқа жарағанына үлкендер риза болып оларды қолқанатым деп сүйсініп, қуанып отырады.
Дос (ер, әйел) – екі адамның бір - бірімен сыр жасырмай, сыйласып, қиын сәтте қол ұшын беріп пікір мен мақсаты, арман - мүддесі бір жерден шықса, оларды «дос» дейді. Достықтың белгісі – екі адамның уәделесіп, қол беріп, төс түйістіруі. Қазақта «төс түйістірген доспыз» деген аталы сөз бар. Олар қайда жүрсе де бірін - бірі ұмытпай, демеп жүреді. Адамды кейде досына қарап та бағалауға болады. Айрылар дос ердің алдыңғы қасын сұрайды.

• Досты періште қосады,

Құданы Құдай қосады.

• Жаман дос – көлеңке:

Басыңа күн түссе қашып құтыла алмайсың,
Бұлт қонса іздеп таба алмайсың.
Тамыр (ер) – екі ұлттың өкілі немесе ер адамдар бір - бірімен дос, сыйлас болып, алыс - беріс жасаса, құрмет тұтса, мұны «тамыр» деп атайды. Олардың бір - біріне сенімі мен достығы өте берік болады.

• Қырық атан ұстама,

Қырық тамыр ұста.

• Тамыр түбі – дау,

Құрбы түбі – жау.

әзірлеген
Бегімхан КЕРІМХАНҰЛЫ
М. Әуезов атындағы ЖОББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі
Павлодар қаласы
Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі