ойын сауық отауы
Суэц каналы: тарихы, салынуы және қызықты мәліметтер
04.02.2025 76 0 Admin

Суэц каналы: тарихы, салынуы және қызықты мәліметтер

Бұл қызықты
Суэц каналы: тарихы, салынуы және қызықты мәліметтер
Суэц каналы – адам қолымен салынған ең атақты су жолдарының бірі. Ол Жерорта теңізі мен Қызыл теңізді байланыстырады, осылайша Еуропа мен Азия арасындағы теңіз жолын 7 000 шақырымға қысқартады. Каналдың стратегиялық және экономикалық маңызы орасан зор, өйткені ол әлемдік сауданың шамамен 12%- ын қамтамасыз етеді. Суэц каналы Египет аумағында орналасқан, оның ұзындығы – 193 шақырым, ал ені – шамамен 205 метр.
Суэц каналының тарихы
Суэц каналының идеясы ежелден бері болған. Тіпті Ежелгі Египет перғауындары Ніл өзені мен Қызыл теңізді байланыстыратын каналдар салуға тырысқан. Дегенмен қазіргі Суэц каналының тарихы XIX ғасырдан басталады.
1. Алғашқы зерттеулер мен жобалау
XIX ғасырдың ортасында Франция мен Ұлыбритания Суэц арқылы канал салудың мүмкіндігін зерттей бастады. Француз инженері Фердинанд де Лессепс бұл жобаны басқаруға жауапты болды. Ол Египет билеушісі Саид паша - дан рұқсат алып, 1859 жылы канал құрылысын бастады.
2. Құрылыс кезеңі (1859 – 1869)
Құрылыс жұмыстары 10 жылға созылды және бұл жоба сол дәуір үшін ерекше ауқымды әрі күрделі болды.
  • Құрылыста 1, 5 миллионнан астам жұмысшы еңбек етті.
  • Жұмысшылар ауыр еңбек жағдайында жұмыс істеді, олардың көпшілігі аурулар мен ыстықтан көз жұмды.
  • Қолмен қазу мен алғашқы механикалық экскаваторлар қолданылды.
1869 жылы 17 қарашада Суэц каналы ресми түрде ашылды. Бұл оқиғаға көптеген еуропалық елдердің басшылары қатысты. Каналдың ашылуы әлемдік теңіз тасымалына үлкен серпіліс әкелді.
Суэц каналының маңызы
Суэц каналының ашылуы сауда жолдарын түбегейлі өзгертті. Бұрын кемелер Африканы айналып өтетін Капта жақсы үміт мүйісі арқылы жүруге мәжбүр болатын. Бұл жол ұзақ әрі қауіпті еді. Суэц каналы арқылы жол бірнеше аптаға қысқарды.
Каналдың арқасында:
  • Еуропа мен Азия арасындағы сауда қарқынды дамыды.
  • Әлемдік теңіз саудасының шығыны азайды.
  • Египет экономикасы үшін канал негізгі табыс көзіне айналды.
ХХ ғасырдағы саяси оқиғалар
Суэц каналы тарихында бірнеше ірі саяси оқиға болды:
1. 1956 жылғы Суэц дағдарысы
1956 жылы Египет президенті Гамаль Абдель Насер Суэц каналын ұлттық меншікте деп жариялады. Бұл Ұлыбритания, Франция және Израиль тарапынан әскери қақтығысқа әкелді. Дегенмен халықаралық қысым нәтижесінде канал Египеттің бақылауында қалды.
2. 1967 – 1973 жылдардағы соғыстар
 Суэц каналы бірнеше жыл жабылып тұрды. Бұл араб - израиль қақтығыстарының нәтижесінде орын алды. Канал 1975 жылы қайта ашылды.
Қызықты мәліметтер:
  • Ең алғашқы өткен кеме – «L'Aigle» француз яхтасы.
  • Суэц каналы қолмен қазылған ең ұзын канал. Оның салынуына шамамен 75 миллион текше метр топырақ қазылды.
  • Каналдың ең тар бөлігінің ені – 120 метр, ал кеңейтілген бөлігі – 205 метрге жетеді.
  • Жыл сайын 20 000 - ға жуық кеме Суэц каналы арқылы өтеді.
Заманауи Суэц каналы және кеңейту жобасы
2014 – 2015 жылдары Египет үкіметі Суэц каналының жаңа тармағын салу жобасын жүзеге асырды. Бұл каналдың өткізу мүмкіндігін арттырып, кемелердің күту уақытын қысқартты. Қазіргі таңда Суэц каналы — Египет экономикасының маңызды бөлігі, ол елге жылына 5 – 6 миллиард доллар табыс әкеледі.
Қорытынды
Суэц каналы — адамзаттың инженерлік шеберлігінің символы және әлемдік сауда үшін өмірлік маңызды нысан. Оның тарихы күрделі оқиғалар мен қиындықтарға толы болса да, бұл су жолы бүгінгі күнге дейін халықаралық қатынастар мен экономикалық даму үшін стратегиялық маңызын жоғалтқан жоқ.

Панама каналының тарихы, қызықты мәліметтер Панама каналының тарихы, қызықты мәліметтер
Панама каналы — әлемдегі ең маңызды инженерлік жобалардың бірі, Тынық мұхит пен Атлант мұхитын қосатын жасанды су жолы.
Шарын шатқалы: тарихы, қалыптасуы және қызықты мәліметтер Шарын шатқалы: тарихы, қалыптасуы және қызықты
Шарын шатқалы – Қазақстанның ең керемет табиғи ескерткіштерінің бірі. Ол Алматы облысында, Іле Алатауының шығысында, Шарын өзенінің бойында
Балқаш көлі: тарихы және қызықты фактілер Балқаш көлі: тарихы және қызықты фактілер
Балқаш – Қазақстанның ең ірі көлдерінің бірі және Орталық Азиядағы бірегей табиғи су қоймасы. Оның жасы шамамен 2 миллион жыл деп есептеледі.
Каспий теңізі туралы қызықты фактілер Каспий теңізі туралы қызықты фактілер
Каспий теңізі – әлемдегі ең үлкен тұйық су айдыны және географиялық жағынан теңіз бен көлдің аралығындағы ерекше су қоймасы.
Әлемнің жеті кереметі туралы қызықты мәліметтер Әлемнің жеті кереметі туралы қызықты мәліметтер
Әлемнің жеті кереметі — бұл ежелгі және қазіргі әлемдегі ең әйгілі құрылымдар мен орындардың тізімі. Бұл тізім әртүрлі замандарда құрылған және олар
Франция елінің 10 кереметі туралы қызықты мәлімет Франция елінің 10 кереметі туралы қызықты мәлімет
Франция – әлемдегі ең әсем және көрнекті елдердің бірі, өзінің бай тарихы, мәдениеті, сәулеті және табиғи сұлулығымен танымал.
Пікірлер (0)
Пікір білдіру
Ақпарат
Қонақ,тобындағы қолданушылар пікірін білдіре алмайды.
×