Табиғат таңғажайыптарына байланысты ұлттық ұғымдар
Толық оқу
Қатты жаңбыр жауып, шағылысқа түскен бұғылардың бойындағы жағымсыз иістен тазаратын қарашаның алғашқы он күндігі «Бұғының мойын жуары» атанған....
Үй тұрмысына қатысты тыйымдар мен ырымдар
Толық оқу
Киіз үйге кіргізілген отынның артығын шығарып тастамайды. Өйткені бұл – үйден өлік шығады деген ырым. Қазақтың киіз үйінде бір жағдайда ғана – үйде өлік болғанда от жағылмайды,...
Әруақтарға құран бағыштау
Толық оқу
Әруаққа Құран бағыштаудың сауабы туралы Рабғузидің «Қисса сүл - әнбиясында» мынадай аңыздар бар. Ұлық Алла ешқашан, ештеңеден жаралмаған, әуелден бар зат еді. Әлемнің іші де, тысы...
Мүшел жас дегеніміз не?
Толық оқу
Қазақша жыл санау Халықтық жыл санау есебінде 12 жыл аты бар болса, олар туралы деректер VIII ғасырдағы "Күлтегін” ескерткіштері мен ХІ ғасырда өмір сүрген Махмұт Қашқаридың...
Ұмытылған ұлт дәстүрлері: «Қасқа» жазасы
Толық оқу
Қасқа /ғұрып, заң/. Қазақтың «Жеті жарғы» және билік, әділет заңдарында қылмысына қарай жаза түрлері де әр түрлі болған. Соның ішінде ауыр жазалардың бірі – «қасқа» деп аталады....
Туыстық атаулар сыры: Жесір
Толық оқу
Жесір (әйел) – күйеуі қайтыс болған әйелді айтады. «Жетім бала, жесір қатын» деген сөз тіркесі осыдан шыққан....
Төрт түлікке қатысты тыйымдар мен ырымдар
Толық оқу
Мал айдап бара жатқан адам кездескенде «айдар көбейсін!» дейді, ал малшыға «бағар көбейсін!» деген тілек білдіреді. Жас ботаны бірден көзге түсірмейді. Оны бір ай шымылдықтың не...
Қазақ сыншыларының жүйрік сынау үлгілері: Киікбай сыншының үлгісі
Толық оқу
Шын жүйрік төсінің астынан адам жүгіріп өткендей кеуделі, омыраулы болады. Мұндай кең кеуделі аттың өкпесі қанша ұзақ шабыс, аламан бәйгеде де ентікпейді....
Салт - дәстүр сөйлейді: Әжетханаға жалаңбас кірме
Толық оқу
Бірде төрт шадиярдың бірі – Әубәкір дәретханаға кірсе, бұрышта қолында құрығы бар Ібіліс отыр екен. Әубәкір: – Ей, малғұн, мұнда неғып отырсың? – деп сұрайды. Ібіліс: – Білмеуші...
Туыстық атаулар сыры: бай
Толық оқу
Бай (ер) – күйеуі, ері деген сөздің орнына қолданылатын ежелгі атау. Қазір замандас, құрдас әйелдер бір - біріне әзіл ретінде «сенің байың», «менің жаман байым» деп айта береді....