Өлікке қатысты тыйымдар мен ырымдар
Салт-дәстүр
Қазақтың ырымдары мен тыйымдары
Өлікке қатысты тыйымдар мен ырымдар
Нанымдар
Бегімхан КЕРІМХАНҰЛЫ
М. Әуезов атындағы ЖОББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі
Павлодар қаласы
Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі
Өлікке қатысты тыйымдар мен ырымдар
Нанымдар
- Кісі көз жұмғаннан кейін орнына қырық күн бойы шырақ жағады. Осы кндері үйдің ішінде өлген адамның иесі жүреді. Қырық күн өткенде молда (имам) келіп Құран оқығаннан кейін ғана үйден шығып кетеді.
- Егер жетіге толмаған бала шетінесе, жаны жұмаққа барады; екі - үш жасқа дейінгі нәресте шетінесе, періште болып ұшып жүреді.
- Өлікті үйден шығарарда әйелдер дауыс салып жылауы керек, оны естіген аруақ риза болып жатады.
- Жұма күні өлгендердің күнәсі кешірілп, жұмаққа барады.
- Өлікті үш күнге дейін сақтап, күзетеді. Себебі өлген адамның жаны үш күнге дейін үйдің ішінде ұшып жүреді.
- Марқұмның денесі жатқан жаққа қарама - қарсы сол жақ түгел тазартылып, киіз үйдің кереегсі жалаңаштанады. Бұл – үйдің іші таза емес, әзірейіл еліп өлген адамды бауыздаған кезде қан басып кетеді деген ұғым.
- Өліктің денесі оралған кілемді түнде жұлдызға қаратып жайып барып пайдаланады.
Бегімхан КЕРІМХАНҰЛЫ
М. Әуезов атындағы ЖОББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі
Павлодар қаласы
Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі
Үй тұрмысына қатысты тыйымдар мен ырымдар
Жаңа үйге көшіп келген отбасына «қоныс жайлы болсын!» дейді. Егер киіз үйге байғыз қонып, бақыратын болса, бұл үйдің иесі үлкен бақытсыздыққа
Үй тұрмысына қатысты тыйымдар мен ырымдар
Киіз үйге кіргізілген отынның артығын шығарып тастамайды. Өйткені бұл – үйден өлік шығады деген ырым. Қазақтың киіз үйінде бір жағдайда ғана – үйде
Төрт түлікке қатысты тыйымдар мен ырымдар
Мал айдап бара жатқан адам кездескенде «айдар көбейсін!» дейді, ал малшыға «бағар көбейсін!» деген тілек білдіреді. Жас ботаны бірден көзге
Пышаққа қатысты тыйымдар мен ырымдар
Пышақ қауіпті зат болғандықтан, онымен ойнауға, жүзін жалауға, адамға кезенуге болмайды. Сол себепті де оны сыйға бермейді және сұрап, қалап алмайды.
Жол жүруге қатысты тыйымдар мен ырымдар
Сейсенбі күні алыс жолға шықпайды. Сәрсенбі күні жолға шыққан жолаушының жолы болады. Жолда кездескен адамнан «қайда барасың?» деп сұрамайды, «жол оң
Үй - тұрмысына қатысты ырым - тыйымдар
Үйге кіріп келе жатқан адам сүрініп кетіп кұласа, үй иесі кенеттен малмүлікке ие болады, дәулет артады.